bewegende beelden van dichters zijn verplaatst naar de pagina: video

ZIMA (WInter) - JíŘi WOLKER (1900 - 1924)

Zima

Říkám vám, že zma není žádný stařec
v kožichu, s dřevěnou nůčí,
naopak, je to polonahá dívenka,
která si v šestém poschodí promoklé střevíčky suší
nad zmodralým srdcem.

Jiří Wolker (1900 - 1924)
vertaald uit het Tsjechisch door P.B. Kempe

Winter

Jullie zeg ik, dat de winter geen grijsaard is
die een houten mars draagt en een mantel,
maar integendeel een halfnaakt meisje
dat doorweekte schoenen droogt op zeshoog-achter
boven een blauw rillend hart.

Een midwinterwerk van een wel zeer jong
overleden (23 jaar, longtering) dichter...

Het Winterspook - guido Gezelle (1830 -1899)

HET WINTERSPOOK

De deuren van den Oosten gaan,
      nog nauwlijks, even open
en toe, gelijk, den laatsten keer,
      des veegen wimpers doen,
die henengaat in 't eeuwige. Ach,
      't is avond nog eer 't noen
kan worden! Is geen dageraad,
      geen dag ons meer te hopen?

Gij ook, voor eeuwig, gaat gij, oog
      des Hemels, nu verdwijnen?
Gaat 't duister worden, altijd voort,
      en donker, overal?
Gaan sterrelicht en manelicht,
      in 't levenlooze dal,
daar 't koud en altijd winter is,
      alleene nu nog schijnen?

Een graf nu, och, een wintergraf
      is alles weêr bedegen;
gedolven in dat graf is mij
      de jonkheid en de jeugd:
wie redt er, ach, wie helpt er, uit
      den nood ons? Hoe de vreugd
van vroeger, die begraven ligt,
      het graf weêr uitgekregen?

'k En zie bijna geen wegen meer:
      de koude voert mij henen,
de velden uit, de steê weér in;
      nog donkerder is 't daar:
de zware dompen varen mij,
      als of het water waar',
dat duisternisse en vuilnis voert,
      onhoorbaar vóór de schenen.

Ze ontsteken licht. Een damp, alom,
      die, stinkende, onder de aarde
geboren is, nu dansen gaat,
      en spotten met de zon,
die 's Winters onmeêdoogendheid
      niet langer baas en kon
en henenging; die, krachteloos,
      voor goed misschien, ontaardde!

Afgrijslijkheid? Het winterspook
      zit overal te wachten:
'k gevoel 't, alwaar ik henenwille,
      of zoeke zijn gegaap
te ontsnappen; 't komt mij tegen, tot
      in huis, en, daar ik slaap,
daar steelt het mij de ruste
      van mijn' slapelooze nachten!

Dat 't Joel weerom, dat 't Kerstdag zij,
      dat 't ophoude, al dat zinken,
dat sterven, dat verloren gaan
      des levens! — Herders, gaat
en peilt den diepen Oosten: ziet
      gij dag noch dageraad,...
nog 't nieuw geboren Zonnelicht,
      te Bethlehem, niet blinken?

Guido Gezelle (1830 - 1899),
uit "Rijmsnoer II";
27 november 2024 is zijn
125ste overlijdensdag...

bezorgd door P.B. Kempe

EEN WELSPREKENDE UITNODIGING...

Dichtersgroep Kopwit Zutphen vraagt eenieders aandacht
voor een bijzondere activiteit. Marij Verhaevert,  een in
de Noordelijke Nederlanden verblijvende Vlaamse theater-
maker, organiseerde al eens te Deventer met succes een
werkgroep "voordracht van poëzie"; datzelfde wil zij nu te
Zutphen overeind zetten in samenwerking met de Muzehof
(voor niet-ingewijden: de Muziekschool). Marij wil
gaarne meer inlichtingen verschaffen hierover, en liever
nog inschrijvingen verwelkomen: gelieve contact met
haar te zoeken via telefoonnummer 06-38282606.
Warm aanbevolen in kouder wordende tijden!

Zutphen Literair en Kopwit Zutphen vieren werelddag van de stilte

 

Cierro los ojos
                      Une rose dans les ténèbres
                                               (Mallarmé)

Cierro los ojos y el negror me advierte
Que no es negror, y alumbra unos destellos
Para darme a entender que sî son ellos
El fundo en algazara de la suerte,

incógnita nocturne ya tan fuerte
Que consigue ante mî romper sus sellos
Y sacar del abismo los más bellos
Resplandores hostiles a la muerte.

Cierro los ojos. Y persiste un mundo
Grande que me deslumbra asî, vacîo
De su profundidad tumultuosa.

Mi certidumbre en la tiniebla fundo,
Tenebroso el relámpago es más mîo,
En lo negro se yergue hasta una rosa.

Jorge Guillén (1893 - 1984)

Ik sluit de ogen
                        Une rose dans les tánèbres
                                                (Mallarmé)

Ik sluit de ogen en het zwarte zegt
Het zwarte niet te zijn, dat het de nacht
Doet fonkelen, en dat het op mij wacht
Als luide bedding onder 't lot gelegd,

Nachtelijk raadsel met zo grote kracht
Dat het zijn zegels voor mijn ogen slecht.
En uit de diepten steeds de dood bevecht
Met uitgelezen schittering en pracht.

Ik sluit de ogen. En een wereld blijft,
Zo groot dat ik verblind word, en ontdaan
Van haar onmetelijke roerigheid.

Ik bouw op duisternis mijn zekerheid,
Het donker bliksem nader tot mij drijft,
Er is uit zwart een roos zelfs opgestaan.

Jorge Guillén
Vertaling: P.B. Kempe

Dichters in De Deur:
               Herfstbok- en andere gedichten

Dichters in De Deur:
               Herfstbok- en andere gedichten

Dichtersgroep Kopwit Zutphen ontvangt met genoegen op
zondagmiddag 20 oktober gasten uit Noord-Brabant: een
afvaardiging van het 15-jarige Poezie Podium Oss. In
het leukste café van Zutphen, De Deur, adres Turfstraat 1,
wordt om 14 uur afgetrapt voor een marathon-
voordracht met dichters uit beide netwerken. De toe-
gang is voor iedereen vrij en er zullen meerdere pauzes
worden ingelast: bestel met gulle hand en steun Café De Deur!
Twee presentatoren (Michel Nierop namens Oss, Pieter
Bas Kempe
namens Zutphen) kondigen de dichters aan,
die allen 5 minuten spreektijd krijgen voor 3 gedichten.
Aangezien Zutphen 1 week eerder het Bokbierfeest bin
nen de stadsgrenzen had wijdt elke dichter 1 gedicht
aan "De Herfstbok": de andere bijdragen staan vrij.
Afgesloten wordt met een uitsmijtronde in de vorm van
ieder 1 extra gedicht - waarna nog lang nagebokt kan...
Deelnemende dichters (buiten de presentatoren) zijn
Poezie Podium Oss Jan Rikken, Chris Roelands,
Joan Hartenvrouw,  John Wijnen (stadsdichter van Oss)
en namens Zutphen en omgeving:
Ingrid Beckering Vinckers, Louise Broekhuysen, Bertje
van Delden, Ger van Diepen, José Hattink-Blom, Hans
Mellendijk, Joseph Paardekooper, Louis Radstaak, Bert
Scheuter, Marion Steur, Anna Wiersma
. Hun volgorde
blijft nog even een verrassing, net als het verloop
van deze middag...
Van harte welkom bij De Deur, zondag 20 oktober, 14 uur!

Een Stroom van Poëzie: Kopwit Zutphen bij Hendrik Planting

Een Stroom van Poëzie:
                    Kopwit Zutphen bij Hendrik Planting

Dichtersgroep Kopwit Zutphen organiseert een avond vol
beluisterenswaardige poëzie en muziek op maandag 7
oktober in het atelier van veelzijdig kunstenaar
Hendrik Planting, Laarstraat 81. De bijeenkomst begint om
20.30 uur, inloop vanaf 20 uur.
Presentator Pieter Bas Kempe ontvangt de kapitein van
het Deventer Dichterscafè Cees Leliveld, beeldend en
schrijvend multitalent Lies Prins, Tooske Hinloopen die
dicht, musiceert èn zingend van zich laat horen; bij
wijze van uitsmijter verzorgt hij zelf ook een voordracht.
In zijn hoedanigheid van multi-instrumentalist zal
Hendrik op de gedichten geïnspireerde Plantingiaanse
klankimpressies ten gehore brengen.
Kopwit Zutphen vraagt 5 euro toegang, koffie en thee
zijn gratis, andere consumpties tegen "democratische
prijzen", betaling uitsluitend contant. Het belooft
weer een bijzondere zitting te worden...
Lees meer bij www.kopwitzutphen.nl, wees welkom bij
Laarstraat 81 op 7 oktober!

30 september 2024: UNESCO-wereldvertalersdag
en geboortedag 125 van Hendrik Marsman!

Berlijn

De morgenlucht is een bezoedeld kleed
een bladzij met een ezelsoor
een vlek

de stad
een half ontverfde vrouw

maar schokkend steigert zij den hemel in
als een blauw paard van Marc in 't luchtgareel

Berlijn

de zon is geel

Hendrik Marsman (1899 - 1940)
(version française: P.B. Kempe)

Berlin

La fraïcheur matinale est un vétement souillé
une page avec une oreille d'âne
une tache

la ville
une femme à demi démaquillée

mais elle se cabre aux heurts au ciel
comme un cheval bleu de Marc attelé dans l'air

Berlin

soleil jaunet

15 september 2024: honderdste geboortedag van de grote beeldend kunstenaar en dichter LUcebert

Hij maakte anno 1955 "Een reisje door Bulgarije", zoals hij deze 2 jaar later in de bundel Amulet opgenomen reeks noemde (die hij opdroeg aan zijn beide reisgenoten, dichter Sonja Prins en journalist Hans Redeker), waaruit hier deel 3:

het rila klooster

eindelijk eens een klooster met een zebrahuid
en met een buik vol vallende tandenknarsende engelen
jammer dat in dit mooiste klooster dat ik ooit zag
sgeen lieve nonnen naar slechts luizige popen wonen

maar buiten het klooster dicht bij de woeste
bergbeek de herberg van de gesnorde yoegoeslaaf
die laat ons raki drinken raki raki raki
zelfs sonja prins wordt dronken en die kan wat aan

des anderen daags word ik met raki wakker
met raki in mijn maag mijn hart mijn neus mijn strot
"mijn god ik ga dood" fluister ik uit het bed
"geef mij papier ik moet mijn liefste 't laatste schrijven"
maar redeker geeft geen gehoor, die snurkt en rakiet door

Lucebert

Een variatie op Hans Lodeizen in 2024 100 jaar geleden geboren

de man verstrengelt zijn tikken van de dag
met de maat van zijn ijzeren rechterhand

zijn hand van de dichter onthoudt geen uren
hun slaan slingert zijn tijd naar achter noch voor

de man leeft niet in wantrouwen met zijn klok
de man leeft in vrede met zijn verstrijken

P.B. Kempe, juni 2024

24 en 28 augustus 2024: Borges 125 en Goethe 275 jaar geleden geboren

La joven noche

Ya las lustrales aguas de la noche me absuelven
de los muchos colores y de las muchas fermas.
Ya en el jardín las aves y les astres exaltas
el regreso anhelado de las antiguas normas
del sueño y de la sombra. Ya la sombra ha sellado
los espejos que copian la ficcién de las cesas.
Mejor le dije Goethe: "Lo cercano se áleja."
Esas cuatre palabras cifran todo el crepúscolo.
En el jardín las rosas dejan de ser las rosas
y quieren ser la Rosa.

Jorge Luís Borges (1899-1986), uit
"Les conjurados/De gezworenen" (1985)

(de bewerkte Goethe-aanhaling is afkomstig uit diens
"Chinesisch-deutsche Jahres- und Tagesseiten/
Chinees-Duitse Jaargetijden en Dagdelen",
afdeling VIII (1827):
"Damm' rung senkte sich von oben,
Schon ist alle Nähe fern/
Schemer daalde neer van boven,
Reeds is het nabije ver.")

(vertaald uit het Spaans en Duits door P.B. Kempe)

De jonge nacht

Reeds vrijgeleid ben ik door 't zuiver water van de nacht
uit overdaad aan kleuren, overdaad aan vormen.
Reeds bezielen in de tuin de vogels en de sterren
de begeerde wederkeer der oudtijdse normen
van slaap en van schaduw. Reeds verzegelde schaduw
de spiegels die verzinsels van de dag nabootsen.
Goethe zei het beter: "Het nabije verwijdert zich."
Dit viertal woorden is geheimschrift voor de hele schemer.
In de tuin houden de rozen op de rozen
te zijn - verlangen te zijn de Roos.

Notities over Henk Lier (1924 - 1945) (door Willem)

"Soms is het verschil gering: hij Fries en
Zutphenaar, zoon van een leraar, jongen van
Deventerweg honderd-en-dertien; ik Schie's en
Zutphenees, zoon van een handelsman, jongen van
de Nieuwstad, nummer negen-en-tachtig...

Soms valt het verschil weg: hij en ik samen
op het Lyceum, schrijvend bovengronds in de schoolkrant,
samen de oorlog in, zin voor zin vrij, onverveerd,
maar heimelijk, schrijvend voor het ondergronds Parool,
terwijl wij altijd nog maar jongens waren...

Soms wordt het verschil dodelijk groot: ik de cel
in vrijheid ontsprongen, maar hij, onverveerd,
voor het vuurpeloton, waarna in de IJssel
geworpen... Die ene jongen woordeloos nu,
die andere weet amper zinnen te verzetten..."

(bij de honderdste geboortedag van schrijver/journalist
Willem Wittkampf (1924 - 1992) op 13 augustus 2024)

P.B. Kempe

ERICH KÄSTNER

Op 23 februari 2024  125 jaar geleden geboren,
op 29 juli 2024  50 jaar geleden gestorven:
de dichter van "Die Lyrische Hausapotheke"!

Berlin in Zahlen

Lasst uns Berlin statistisch erfassen!
Berlin ist eine ausfürlichhe Stadt,
die 190 Krankenkassen
und 916 ha Friedhöfe hat.

53 000 Berliner sterben im Jahr,
und nur 43 000 kommen zur Welt.
Die Differenz bringt der Stadt aber keine Gefahr,
weit sie 60 000 Berliner durch Zuzug erhält.
Hurra!

Berlin besitzt ziemlich 900 Brücken
und verbraucht an Fleisch 303 000 000 Kilogramm.
Berlin hat pro Jahr rund 40 Morde, die glücken.
Und seine breiteste Strasse heisst Kurfürstendamm.

Berlin hat jährlich 27 600 Unfälle.
und 57 600 Bewohner verlassen Kirche und Glauben
Berlin hat 606 Konkurse, reelle und unreelle,
und 700 000 Hühner, Gänse und Tauben.
Halleluja!

Berlin hat 20 100 Schank- und Gaststätten,
6 300 Ärzte und 8 400 Damenschneider
und 117 000 Familien, die gern eine Wohnung hätten.
Aber sie haben keine. Leider.


Ob sich das Lesen solcher Zahlen auch lohnt?
Oder ob sie nicht aufschlussreich sind und nur scheinen?
Berlin wird von 4 500 000 Menschen bewohnt
und nur, leut Statistik, von 32 600 Schweinen.
Wie meinen?

(1931)

Erich Kästner  (1899 - 1974)


Berlijn in cijfers

Laat ons Berlijn bij de statistieken pakken!
De stad Berlijn beslaat een groot gebied,
waar men 916 ha dodenakker
en 190 ziekenfondsen ziet.

53 000 sterfgevallen telt Berlijn per jaar,
tegen slechts 43 000 zuigelingen.
Het verschil brengt de stad echter niet in gevaar:
van buiten komen 60 000 Berlijnse nieuwelingen.
Hoera!

Berlijn bezit bijna 900 bruggen
en verbruikt aan vlees 303 000 000 kilogram.
Elk jaar ziet men zo'n 40 moordpogingen lukken.
En de breedste straat van Berlijn heet Kurfürstendamm.

Berlijn beleeft jaarlijks 27 600 ongevallen.
En 57 600 inwoners lopen kerk en godsdienst uit.
Berlijn telt 606 bankroeten, echte en vervalste,
en met 700 000 zijn hoender, gans en duif.
Halleluja!

Berlijn heeft 20 100 herbergen en proeflokalen,
8 400 dameskleermakers en 6 300 doktoren,
en 117 000 gezinnen die graag huur zouden betalen.
Maar ze hebben geen woning. Potdorie.

Of het lezen van zulke getallen betekenis heeft?
Of ze niet onthullender schijnen dan zijn?
In 4 500 000-voud in Berlijn de mens leeft
en,  zeggen cijfers,  slechts in 32 600-voud het zwijn.
U zei?

(1931)

Erich Kästner
(vertaald uit het Duits door P.B. Kempe)

ZUTPHEN VOLGENS JOSEPH LEFTWICH (1892 - 1983)

Mijn geboorte was de belevenis
van mijn leven: hier was mijn ochtendrood,
hier dauwde het mij, zoon van het oosten
op weg naar het Groot-Londense westen.

Als man op eenzame ontdekkingsreis
keer ik weer in de stad, na de oorlog
die legde mijn Apenstert in de as,
en sneed mijn Beekstraat van het verleden:

dicht aan de IJssel ben ik gebleven,
dichter, gaande met verwarde haren.

(4 juli 1954)

P.B. Kempe

"Een wereld vol Nelleke"

 

Nelleke Wiersma, veelzijdig Zutphens beeldend kunstenaar,
overleed veel te vroeg (67 jaar) op 18 augustus 2019.
Alweer bijna vijf jaar geleden: hoogste tijd voor een Zut-
phens eerbetoon!

Dichtersgroep Kopwit Zutphen zet met genoegen de ook
met woorden zeer begane Nelleke in de zon - en wel op een bij-
eenkomst onder de naam "Een wereld vol Nelleke". Niet ge-
heel toevallig op zaterdagmiddag 29 juni: twee dagen eer-
der viel immers haar verjaardag...

Plaats van samenkomst zal zijn Cultuurcafé "Salonner" in
de Zutphense binnenstad, adres Beekstraat 39: inloop
vanaf 13.30 uur, aanvang 14 uur. De toegang is vrij,
de vertering is voor eigen rekening "aan democratische prij-
zen" tegen uitsluitend contante betaling. Er is plaats
voor 30 personen: reserveren via info@kopwitzutphen.nl
is gewenst.

Er zullen zowel gedichten als verhalen voorgedragen worden
over Nelleke haar werk en leven; oud-stadsdichter Anna
Wiersma, haar zus, en vormgever/grafisch kunstenaar Peter
Kooij presenteren de bundel "Veelvuldige mijmeringen" met
dicht- en beeldend werk van beide zussen, ter plekke te
koop à 5 euro contant.
Muzikale inbreng, op Nelleke haar werk geïnspireerd, zal er zijn
bij monde van Marja Wiersma, eveneens haar zus, met haar kleinzoon
Valentijn (zang, en in een uitvoering door Tooske Hinloopen (piano
en compositie). Daarnaast zal Nelleke haar kunst op bescheiden schaal
worden tentoongesteld...

Wees allen van harte welkom bij Beekstraat 39 op 29 juni!

'Beloembelat' van Alied van der Meer

U bent hartelijk welkom op 28 juni!
bij de presentatie van de bundel 'Beloembelat' van Alied van der Meer ter gelegenheid van twee jaar stadsdichterschap van Deventer. Gedichten, verhaaltjes en beschouwingen over mensen, bomen, bijen, bochten, meteorieten, postbodes, putdeksels en andere opvallend onopvallende verschijnselen in deze IJsselstad.
Met muzikale begeleiding van saxofonist Lotte Pen.
28 juni - 17.00 uur Boekhandel Praamstra, Lange Bisschopsstraat 1, Deventer

'Hoek van Holland'

Bij deze breng ik graag ons muziekgezelschap 'Hoek van Holland' onder de aandacht. Wij brengen mini concerten met gedichten, op muziek gezet door Theo Hoek. Het gezelschap maakte meerdere cd's en zingt oa gedichten van Judith Herzberg en Martinus Nijhoff. Begin van dit jaar is het zangkwartet nieuw leven ingeblazen en stonden wij op Theatertour Oosterlicht en De Fruitcentrale (Nijmegen). Theo Hoek schreef en componeerde ook de de voorstelling 'Die Donker', zie https://www.diedonker.nl/
Mocht u interesse hebben of wij iets kunnen betekenen, neem gerust contact met mij op. Ik zal nog wel in gesprek moeten met mijn mede zanggenoten, omdat wij in deze nieuwe formatie herstartend zijn, maar ons gezelschap lijkt me in ieder geval heel passend om een intiem optreden te verzorgen.
Met vriendelijke groet, Hilde de Waart, 06-22401722

EEN STROOM VAN POËZIE: KOPWIT ZUTPHEN BIJ HENDRIK PLANTING

Een Stroom van Poëzie:
                    Kopwit Zutphen bij Hendrik Planting

Dichtersgroep Kopwit Zutphen organiseert een avond vol
beluisterenswaardige poëzie en muziek op maandag 3 juni
in het atelier van veelzijdig kunstenaar Hendrik
Planting, Laarstraat 81. De bijeenkomst begint om
20.30 uur, inloop vanaf 20 uur.
Presentator Pieter Bas Kempe ontvangt de stadsdichter
van Deventer Alied van der Meer, zeergewaardeerde oude
Nijmeegse bekende Eva Jeune, Kopwit-kopstuk uit Klein
Dochteren Louis Radstaak en een "verrassingsgast", want
lang niet in ons midden, Wilma Peters uit Bemmel.
In zijn hoedanigheid van multi-instrumentalist zal
Hendrik op de gedichten geïnspireerde Plantingiaanse
klankimpressies ten gehore brengen.
Kopwit Zutphen vraagt 5 euro toegang, koffie en thee
zijn gratis, andere consumpties tegen "democratische
prijzen", betaling uitsluitend contant. Het belooft
weer een bijzondere zitting te worden...
Lees meer op www.kopwitzutphen.nl, wees welkom bij
Laarstraat 81 op 3 juni!

9 mei 2024: honderdste geboortedag van BULAT OKUDŽAVA, de Russisch-Georgische dichtende, zingende, gitaarspelende tegenvoeter van Wolf Biermann, Georges Brassens, Jaap Fischer...

Песенка о мемро

Мне в моем метро никогда не тесно,
потому что с детства
оно как песня
где вместо
:
«Стойте справа, проходите сдева

Порядок вечен, Порядок свят!
те, что справа стоят,
по те, что ндутб всегда должны
держаться левой сторонь
!!

Еулдт Окуджава (1924 - 1998)

Liedje van de metro

In mijn metro is nooit sprake van dringen,
omdat sinds mijn kindstijd
hij mij een lied schijnt
dat heft als refrein aan:
"Rechterkant stilstaan en linkerkant gaan!"

Orde is heilig daar, eeuwig, recht:
voor zij die staan is rechts, ehmmm, rechts,
anderzijds zijn gaanden gehouden
uitentreuren links te houden!

Bulat Okudžava
(vertaald uit het Russisch door P.B. Kempe)

23 april UNESCO werelddag van het boek en de auteursrechten

Labyrinthe

Labyrinthe, la vie, labyrinthe, la mort
Labyrinthe sans fin, dit le Maître de Ho.

Tout enfonce, rien ne libère.
Le suicidé renaît à une nouvelle souffrance.

La prison ouvre sur une prison
Le couloir ouvre un autre couloir:

Celui qui croit dérouler le rouleau de sa vie
Ne déroule rien du tout.

Rien ne débouche nulle part
Les siècles aussi vivent sous terre,
                                  dit le Maître de Ho.

Labyrint

Labyrint, het leven, labyrint, de dood
Labyrint zonder eind, zegt de Meester van Ho.

Alles verdiept en niets bevrijdt.
De zelfmoordenaar herrijst tot nieuw lijden.

De kerker ziet uit op een kerker
De doorgang ontsluit een andere doorgang:

Hij die gelooft te ontrollen de rol van zijn leven
Ontrolt niemendal.

Niets komt ergens op uit
De eeuwen leven ook onder de grond,
                                                 zegt de Meester van Ho.

Henri Michaux (1899 - 1984)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

In Memoriam

GWY  MANDELINCK
        IM

dichter én de man die Watou betoverde + bezielde met kunst en poëzie 

> uit | Overal  | 1997

 Verlies

Er zit een dreiging in de wallen onder onze ogen
en op de bedrand hebben wij onszelf
met moeheid zo belogen dat er onverwacht
wat aarzeling ontstaat, een nacht die liefde overslaat.

we leggen ons - ontmaskerd als een paar - de afstand op,
die egels met hun stekels prikken voor elkaar.
Zo wennen wij aan een verlies dat lijkt
op wat ons bij het bukken uit de zakken glijdt.

> uit | Schemerzones | 2009

Dat klemmen

Dat klemmen als twee glazen
in elkaar, verschuiven van
geluiden, zich wringen op
gevaren af te breken, dat bezeren
– als het moet – zo moeilijk
thuis te brengen en bij het
wrikken heen en weer de vaatjes
springend in het bloed.

 > uit | Lotgenoten  | 2014

Paradise regained

Geluksvogels uitgeruid; van niet
te blinddoeken pauwen altijd
gluurogen; reigers meten
uitgelengde halzen
in de plassen: spiegels
breken. En het Beest
met zware staart
vlegelt delfstof in een wolk.

Gwy Mandelinck (ps. van Guido Haerynck,1937) was leraar Nederlands aan het Sint-Jozefscollege te Tielt en vanaf 1975 stadsbibliothecaris en conservator van het Hopmuseum in Poperinge. Hij werd redactielid van Dietsche Warande en Belfort. In 1980 stichtte hij de Poëziezomers van Watou, die hij als artistiek directeur leidde tot en met 2008 (met zijn vrouw Agnes Hondekyn!). Hij legde de link tussen diverse kunstdisciplines binnen een internationale context. In 2009-2010 creëerde hij in Brugge het evenement “Poëzie in dubbeltijd”. Mandelinck publiceerde zeven poëziebundels bij de Arbeiderspers, een boek over de Westhoek, een over Willem Vermandere. En het dagboek dat hij bijhield over de Poëziezomers. Meer dan genoeg om het bestaan van een dichter te rechtvaardigen. Want elke Poëziezomer was een lang gedicht dat jaarlijks door Mandelinck geschreven werd. Wie goed luistert, hoort het in Watou in de scharrelende hennen, de koeien die zuchten wanneer ze grazen en de wind die tussen de dakpannen de naam prevelt van de man die het grensdorp voorgoed ontgrensde.

Mandelinck ontving o.a. de vijfjaarlijkse Poëzieprijs van de Vlaamse Provincies, de Yang-prijs, de Pen-prijs, de Guido Gezelle-en de Maurice Gilliams-prijs van de KANTL.

Een wereld vol Nelleke

Een wereld vol Nelleke

Nelleke Wiersma, veelzijdig Zutphens beeldend kunstenaar,
overleed veel te vroeg (67 jaar) op 18 augustus 2019.
Alweer bijna vijf jaar geleden: hoogste tijd voor een Zut-
phens eerbetoon over de volle breedte in 2024!

Oud-stadsdichter Anna Wiersma, haar zus, en vormgever/
grafisch kunstenaar Peter Kooij gaven in februari samen
de bundel "Veelvuldige mijmeringen" uit bij wijze van
aftrap, met dicht- en beeldend werk van beide zussen;
te bestellen à 5 euro via wier0071@planet.nl, of te
koop bij manifestaties doorheen het jaar, zo lang de
voorraad strekt.

Nu ligt de bal bij Dichtersgroep Kopwit Zutphen, die met
genoegen de ook zeer met woorden begane Nelleke in de
zon zet - en wel op een bijeenkomst vol verhalen, muziek
en poëzie onder de naam "Een wereld vol Nelleke". Niet
geheel toevallig op zaterdagmiddag 29 juni: twee dagen
eerder viel immers haar verjaardag...

Plaats van samenkomst zal zijn Cultuurcafé "Salonner" in
de Zutphense binnenstad, adres Beekstraat 39: inloop
vanaf 13.30 uur, aanvang 14 uur.
De toegang is vrij, de vertering is voor eigen rekening
"aan democratische prijzen" tegen uitsluitend contante
betaling. Er is plaats voor 30 personen; reserveren via
info@kopwitzutphen.nl is gewenst.

Tooske Hinloopen (piano) en Geert Sweers (zang) zullen
composities ten gehore brengen geïnspireerd op Nelleke
haar werk; ook zal Nelleke haar kunst op bescheiden
schaal worden tentoongesteld.
Alle mensen die verhalen vertellen willen over, of
gedichten zowel willen schrijven als voordragen over,
Nelleke haar werk en leven: meld jullie s.v.p. op het
hierboven genoemde Kopwit-mailadres!
Een later in 2024, bij een grotere tentoonstelling,
te presenteren dichtbundel is mede ons doel, dus laat de
gedichten hun vrije loop - over het precieze wat en hoe
van dit najaarsproject spoedig meer...

150 jaar geleden werd een groot Amerikaans dichter geboren op 26 maart...

Once by the Pacific

The shattered water made a misty din.
Great waves looked over others coming in,
And thought of doing something to the shore
That water never did to land before.

The clouds were low and hairy in the skies,
Like locks blown forward in the gleam of eyes.
You could not tell, and yet it looked as if
The shore was lucky in being backed by cliff,

The cliff in being backed by continent;
It looked as if a night of dark intent
Was coming, and not only a night, an age.
Someone had better be prepared for rage.

There would be more than ocean water broken
Before God's last PUT OUT THE LIGHT was spoken.


Robert Frost (1874 - 1953)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)


Eens, aan de Pacific

De waterscherven raasden ongewis.
Golf over grote golf besprong beslist
De kust, om daar eens boven op te slaan
Als water nooit met land nog had gedaan.

Laag trokken de behaarde wolken langs,
Zoals een lok die voor de ogen hangt.
Je wist het niet, maar 't leek of door het lot
De kust gelukkig steunde op de rots,

De rots weer steunde op het continent;
Het leek alsof een nacht van dreigement
In aantocht was, en niet éen enk'le nacht.
Wees voorbereid, iets woedends wordt verwacht.

Er zou méer dan dit water zijn gebroken
Voordat Gods laatste LICHT UIT was gesproken.

Ter gelegenheid van Wereldvrouwendag 2024 (8 maart)

Alle Tage

Der Krieg wird nicht mehr erklärt,
sondern fortgesetzt. Das Unerhörte
ist alltäglich geworden. Der Held
bleibt den Kämpfen fern. Der Schwache
ist in die Feuerzonen gerückt.
Die Uniform des Tages ist die Geduld,
die Auszeichnung der armselige Stern
der Hoffnung über dem Herzen.

Er wird verliehen,
wenn nichts mehr geschieht,
wenn das Trommelfeuer verstummt,
wenn der Feind unsichtbar geworden ist
und der Schatten ewiger Rüstung
den Himmel bedeckt.

Er wird verliehen
für die Flucht von den Fahnen,
für die Tapferkeit vor dem Freund,
für den Verrat unwürdiger Geheimnisse
und die Nichtachtung
jeglichen Befehls.


Ingeborg Bachmann (1926 - 1973)
(vertaald uit het Duits door P.B. Kempe)


Alle dagen

De oorlog wordt niet meer verklaard,
maar voortgezet. Het ongehoorde
is alledaags geworden. De held
blijft ver van gevechten. De zwakke
is de vuurlinies binnengerukt.
Het uniform van de dag is het geduld,
het ereteken de armzalige ster
van de hoop boven het hart.

Het wordt uitgereikt
wanneer niets meer gebeurt,
wanneer het spervuur verstomt,
wanneer de vijand onzichtbaar geworden is
en de schaduw van eeuwig bewapenen
de hemel bedekt.

Het wordt uitgereikt
wegens vlucht voor de vaandels,
wegens dapperheid oog in oog met de vriend,
wegens verraad van onwaardige geheimen
en het negeren
van ieder bevel.

Eijlders Dichters op Pad

Stichting Zutphen Literair en Dichtersgroep Kopwit Zutphen presenteren met plezier een bijzonder evenement! 

De aan het legendarische Amsterdamse schrijverscafé Eijlders verbonden, al een kwart eeuw maandelijks bijeenkomende groep "Eijlders Dichters" reist naar Zutphen om samen met uitgenodigde dichters uit stad en Achterhoek een optreden te verzorgen binnen het kader van hun door Nederland en Vlaanderen voerende tournee "Eijlders op Pad”. 

Louise Broekhuysen, Bertje van Delden, Jan Willem Hengeveld (Almens dorpsdichter), Henk Muileman, Louis Radstaak, Marion Steur, "Dichters des Achterhoeks" Bert Scheuter en Helma Snelooper, oud-stadsdichter Anna Wiersma en huidig stadsdichter Wolfram Reisiger vormen de Gelderse start-opstelling, de Amsterdamse selectie bestaat uit Ria Westerhuis, Seraphina Hassels, Martin Wijtgaard, Joyce Hes, Nelleke Lamme-den Boer, Maarten Douwe Bredero, Opa IJsbeer, Jolies Heij, Harry Oonk, Harmen Malderik, Willem Mesman, Gita Hacham.

Waar, wanneer en hoe? 
Zondagmiddag 24 maart, in café De Deur, Turfstraat 1, van 14 tot 18 uur, laten presentatoren Paul Lokkerbol en Pieter Bas Kempe (Amsterdam/Zutphen) de dichters om en om (Amsterdam/ Zutphen) aan het woord. Elke deelnemer draagt in 5 minuten 3 gedichten voor op de thema-vraag: Wat is natuurlijk? waarna met een "Laatste Ronde" uitgesmeten wordt en de nazit begint... 

De toegang is voor iedereen vrij, de vertering is voor eigen rekening; er zijn meerdere pauzes waarin besteld kan worden, doe dat met gulle hand en steun Café De Deur... 

Van harte welkom, en tot ziens, op zondag 24 maart!

Door omstandigheden kan de presentatie hedenavond van Peter W. J. Brouwer
in Cultuurcafé "Salonner" op 19 maart geen doorgang vinden. 

Marije Verbeeck

Over de imitatio

Als schrijfdocent vind ik de imitatio een heel bruikbaar en fijn poëziegenre. En als dichter ook. Omdat je niet alles zelf hoeft te doen, kun je wat sneller tot een mooi resultaat komen. Want je pikt de vorm, of zelfs meerdere dichtregels van het origineel. Soms gebruik je alleen het idee. En dan vul je het gedicht met eigen beelden en associaties.
 
Voorbeelden van imitatio

Hieronder vind je het overbekende gedicht van Rutger Kopland. En daarnaast een imitatio. Cees van der Pluijm is wat betreft de vorm nauwelijks afgeweken van het voorbeeld. Hij heeft het aantal zinnen en de indeling in strofen precies overgenomen en ook wat van de klanken: verdorren van bonen - blote meisjesbenen en bloemen -boezems. Hoewel hij ook een paar zinnen onveranderd heeft gelaten, heeft hij een totaal nieuw gedicht gemaakt. 

Jonge sla

Alles kan ik verdragen,
het verdorren van bonen,
stervende bloemen, het hoekje
aardappelen, kan ik met droge ogen
zien rooien, daar ben ik werkelijk hard in.

Maar jonge sla in september,
net geplant, slap nog,
in vochtige bedjes, nee.
 
Rutger Kopland
 
Sturmy Archer

Alles kan ik verdragen,
blote meisjesbenen,
welgevulde boezems, de rankste
taille kan ik zonder opwinding
aanschouwen, daar ben ik
werkelijk hard in.
 
Maar het strakgebroekte kontje
van een jongen, lichtjes wippend
op het zadel van zijn fiets, nee.
 
Cees van der Pluijm

En dan deze:

Vlam

Schuimende morgen
 
en mijn vuren lach
drinkt uit ontzaggelijke schalen
van lucht en aarde
den opalen dag
  
Hendrik Marsman

Saldo

Boodschappen halen
 
en mijn Triodospas
pikt uit ontzaggelijke bergen
van slijk der aarde
het juiste bedrag
 
Marije Verbeeck

Van de inhoud is niets overgebleven, maar de vorm is helemaal overgenomen. Het aantal regels inclusief de witregel is gelijk, net als een deel van de klanken. De eerste regel is qua klank wel helemaal veranderd, maar ritme en aantal lettergrepen is gelijk gebleven. Het woord aarde wordt op dezelfde plek herhaald. Hoe ver je daarin wilt gaan, is helemaal aan de imitator zelf.

Voor mij is de imitatio een volwaardige vorm van poëzie, waarbij je al doende dolle pret kunt hebben en veel over dichten kunt leren. Je studeert op alle aspecten van het origineel, omdat je een gedicht meerdere keren aandachtig leest en je daarbij steeds afvraagt hoe en waarom de dichter zo te werk is gegaan.
Door imitatio’s te maken, ontwikkel je gevoel voor poëzie. Je leert hoe je emoties, ervaringen en gedachten poëtisch kunt verwoorden. Je ervaart de muzikaliteit van taal door kennis te maken  met allerlei vormen van rijm. Je ziet hoe herhaling en metaforen kunnen worden toegepast. Je ziet verschillende indelingen in strofen. Je ontdekt de functie van witregels. Je ziet verschillende voorkeuren voor gebruik of weglating van hoofdletters en leestekens. Je ziet andere dan de gangbare woordvolgorde in zinnen. Enzovoorts!

Mocht je zelf wel zin hebben in bijvoorbeeld een schrijfretraite met imitatio's,
kijk dan op mijn website. www.marijeverbeeck.nl op de thuispagina bij nieuws. 
Het zou leuk zijn je te ontmoeten. 

Marije Verbeeck.

Peter Brouwer presenteert zijn nieuwe boek "Op alles wat ik ben"

Peter Brouwer presenteert zijn nieuwe boek "Op alles wat ik ben" aan een fan, op de achtergrond een van zijn uitgevers.
Is auteur, theatermaker en vertaler. ‘Op alles wat ik ben’ is zijn derde roman, en door zijn brede thematische aanpak zijn meest ambitieuze tot nu toe. Het boek bevat bovendien een aantal schitterende tekeningen van beeldend kunstenaar Albert Van Der Weide. Eerder publiceerde Brouwer drie dichtbundels. Zijn werk verscheen in bloemlezingen en tijdschriften, daarnaast is hij regelmatig te horen en te zien in de media. Als performer maakte Brouwer verschillende muziektheaterprogramma’s. Zijn adres: info@peter-brouwer.com
Deze gebeurtenis vond plaats op zondag 4 februari bij Boekhandel Het Colofon, Bakkerstraat 56, Arnhem.

Een Stroom van Poëzie 2

Een Stroom van Poëzie 2:
Kopwit Zutphen bij Hendrik Planting

Dichtersgroep Kopwit Zutphen organiseert een avond
in het kader van de Poëzieweek op maandag 29 januari
in het atelier van veelzijdig kunstenaar Hendrik
Planting, Laarstraat 81. De bijeenkomst begint om
20.30 uur, inloop vanaf 20 uur.
Presentator Pieter Bas Kempe ontvangt zowel de
huidige als de vorige dorpsdichter van Brummen-Eerbeek,
Chris Ros en Marije Verbeeck, stadsdichter van Zwolle
Bauke Vermaas, Dichter des Achterhoeks Helma Snelooper,
en de Zutphense oud-stadsdichter Anna Wiersma. In zijn
hoedanigheid van multi-instrumentalist zal Hendrik
op de gedichten geïnspireerde Plantingiaanse klankim-
pressies ten gehore brengen.
Kopwit Zutphen vraagt 5 euro toegang, koffie en thee
zijn gratis, andere consumpties tegen "democratische
prijzen", betaling uitsluitend contant. Maximaal 30
bezoekers, reserveren is gewenst via info@kopwitzutphen.nl
Wees welkom bij Laarstraat 81 op 29 januari!

Een Stroom van Poëzie 1

Een Stroom van Poëzie 1:
Kopwit Zutphen bij Hendrik Planting

Dichtersgroep Kopwit Zutphen organiseert een poëzieavond
op woensdag 29 november in het atelier van veelzijdig
kunstenaar Hendrik Planting, Laarstraat 81. De bijeenkomst
begint om 20.30 uur, inloop vanaf 20 uur.
Presentator Pieter Bas Kempe verwelkomt uit het stroom-
gebied van de IJssel de beide Zutphense dichters en
beeldend kunstenaars Jet Rotmans en Erika Visser, voor-
malig Deventer stadsdichter met Zutphense wortels Wibo
Kosters, en de in Deventer wonende Vlaming Alex Gentjens.
In zijn hoedanigheid van multi-instrumentalist zal Hendrik
op de gedichten geïnspireerde Plantingiaanse klankim-
pressies ten gehore brengen.
Kopwit Zutphen vraagt 5 euro toegang, koffie en thee zijn
gratis, andere consumpties tegen “democratische prijzen",
betaling uitsluitend contant. Maximaal 30 bezoekers,
aanmelden via info@kopwitzutphen.nl
Wees welkom bij Laarstraat 81 op 29 november!

Bij het overlijden van Hans Tentije (1944-2023)

Hans Tentije (pseudoniem van Johann Krämer) is afgelopen donderdag overleden. Tentije debuteerde in 1975 met de bundel Alles is er. Kees Fens schreef over deze bundel in de Volkskrant dat Tentije ‘een literaire lefschopper’ was, ‘maar wel een goeie. Hij is de rumoerigste meester van het verval, dat hij kan oproepen door oude afbeeldingen op scherp te zetten.’
In 1979 won Tentije de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs en de Herman Gorterprijs voor de bundel Wat ze zei en andere gedichten.

Poging met een 'aviette' , Parijs 1900

't Houtwerk op de tribunes te nat om te gaan zitten
zuigen z'n banden zich vast aan 't cement van de baan

drassig 't middenterrein, mannen in groepjes bij elkaar
met blinkende velgen zet hij aan als voor een scherpe sprint

niet de motregen, de motregen alleen maakt die enorme vleugel
van zeildoek of geolied papier boven z'n hoofd zo hopeloos zwaar

eerder 't frame, z'n laarzen, z'n schipperspet en de speciaal
voor de gelegenheid gebreide wollen trui (berekend op grote hoogten)

veel van z'n extra-gewicht heeft hij er ook niet afgetraind
wie denkt de hemel te bereiken is al heel gauw licht genoeg

maar iedereen kijkt van hem weg, naar iets van hieruit
niet te zien: 't belangrijkste vindt altijd buiten beeld plaats

en terwijl 't gebeuren van toen naar nu vervluchtigt
is 't moment van neerstorten onmenselijk lang uitgesteld
------------------------------
uit: 'Alles is er', 1975.

... aviette - vliegfiets ...

Schrijver: Hans Tentije

31 oktober "Werelddag van de Stilte"

Молчание !

Заткнись, спрячься и берегись как секрет
Чувства, мечты, которые
Дорогая тебе - оставь их в своей душе
Сначала поднимайтесь, позже спускайтесь, стойте на месте
Как ночью звезда поднимается,
Что падает: восхищайтесь этим - и - заткнитесь.

Как сердце выражает себя искренне?
Кто-нибудь еще понимает, что вы говорите?
Будет ли это готовить вашу жизненную головоломку?
Глагол ложен для любой идеи;
Помехи угрожают каждому источнику,
Освежайся и заткнись.

Просто следуйте своему собственному жизненному пути:
Ваша душа охватывает мировую империю
Полные волшебных снов - неслыханные,
Но нарушен ’ мировой шум
Удары быстро склоняются к полёту;
Слушайте их пение - и заткнитесь !…

Фёдор Юрьевич Тютчев

(vertaling uit het Russisch door P.B. Kempe)


Silentium !

Zwijg, schuil, en koester als geheim
Gevoelens, dromen welke zijn
U dierbaar - laat hen in uw ziel
Eerst rijzen, later dalen, stil
Zoals bij nacht de ster dàn stijgt,
Dàn zakt: bewonder dit - en - zwijg.

Hoe uit een hart zich ooit oprecht?
Verstaat een ander wat u zegt?
Wordt die uw levensraadsel klaar?
Verwoord is elk denkbeeld onwaar;
Het roeren ied’re bron bedreigt,
Verkwik uzelf eraan - en zwijg.

Volg louter 't eigen levenspad:
Uw ziel een wereldrijk omvat
Vol toverdromen - ongehoord,
Maar door ’s werelds kabaal verstoord
Tot op de vlucht slaan snel geneigd;
Beluister hun gezang - en zwijg !…

Fjodor Tjutčev

EVA EN JOHANNEKE MAKEN ER WAT VAN

Dichter en muzikant Johanneke ter Stege en schrijver en trouwambtenaar Eva Schuurman vinden elkaar in een nuchtere verwondering rondom het leven met zijn gedoe en magie. Samen met het publiek en een gastartiest vertalen ze dit naar ontboezemingen, binnenrijm en melodie en vragen zich af hoe ze er – tussen de regels door – wat van kunnen maken.

In een intieme, ongedwongen setting reageren ze op elkaars gedichten en liedjes, Iedere editie schuift er een andere gastartiest aan. Van de gastartiest kiezen ze vervolgens één werk waarop Eva en Johanneke een antwoord schrijven.

Wat je precies kunt verwachten weten we nog niet, maar het plezier waarmee Eva en Johanneke hun snode plannen smeedden en de verhalen die onder invloed van elkaar ontstonden doen vermoeden dat het nog weleens héél leuk kan worden.

Te zien op 2 november om 19.30 uur in Het Koelhuis te Zutphen, Coenensparkstraat 1  7202 AN Zutphen T 0575 51 00 18
Tickets zijn € 12,50 en scoor je HIER

Hanzepoëzie met Kopwit in Zutphen

Hanze poëzie met Kopwit in Zutphen

Dichtersgroep Kopwit Zutphen organiseert een Hanze poëzie-middag op zondag 22 oktober in het atelier van veelzijdig kunstenaar Hendrik Planting, Laarstraat 81. De middag begint om 15.00 uur, inloop vanaf 14.30 uur.
Rode draad is de Hanze. Pieter Bas Kempe leest voor uit zijn bundel ‘Het volk eens verenigd…’ over de ‘rode geschiedenis’ van zeven Hanzesteden. Andere optredende dichters zijn Marion Steur uit Hanzestad Doesburg, Henk van Rossum uit Hanzestad Deventer en de dichters José Hattink-Blom uit Wijhe en Ger van Diepen uit Epe.
In zijn hoedanigheid als instrumentalist zal Hendrik, geïnspireerd op de gedichten, Plantingiaanse klankimpressies spelen.
De toegang is gratis, aan Kopwit Zutphen betaalt u € 5,00, er is koffie en thee gratis. Andere drankjes € 2,50, contante betaling. Maximaal aantal gasten is 30. Reserveren is gewenst via info@kopwitzutphen.nl

Kopwit Zutphen eert de "Zilveren Eeuw"

Rusland is terecht in opspraak, maar de Russische literatuur blijft onze aandacht verdienen.

Dichtersgroep Kopwit Zutphen nodigt u van harte uit voor een bijeenkomst in de Zutphense binnenstad op woensdag 18 oktober in “Cultuurcafé Salonner“ voor een lezing door Elena Bronnikova over het leven en werk van Marina Tsvetajeva (1892-1941).
Samen met Anne Semler is er een voordracht uit het werk van deze grote dichteres uit de Russische “Zilveren Eeuw”: dichters geboren omstreeks 1890. Onze gast-spreker Elena Bronnikova is geboren in 1964 in Novosibirsk, de hoofdstad van Siberië. Daar studeerde zij letterkunde en Russische literatuur. Zij woont sinds de jaren negentig in Nederland en geeft regelmatig lezingen over de geschiedenis van Rusland en haar schrijvers.
De voertaal van de lezing is Nederlands, de gedichten-voordracht is tweetalig, ondersteund door beeld en geluid.

“Cultuurcafé Salonner”, Beekstraat 39 Zutphen
Reserveren wegens beperkte plaatsruimte via: info@kopwitzutphen.nl
Aanvang is stipt 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur
Toegang is 10 euro, betaling contant aan de zaal, evenals de consumpties!

Lees meer op: www.kopwitzutphen.nl
Graag tot 18 oktober 2023 in de Beekstraat!

ter gelegenheid van de vijftigste overlijdensdag van de roemruchte Chileense dichter (23 september) en van Wereldvertalersdag (30 september)

Es la mañana llena de tempestad
en el corazón del verano.

Coma pañuelos blancos de adiós viajan las nubes,
el viento las sacude con sus viajeras manos.

Innumerable corazón del viento
latiendo sobre nuestro silencio enamorado.

Zumbando entre los árboles, orquestal y divino,
como una lengua llena de guerras y de cantos.

Viento que lleva en rápido robo la hojarasca
y desvía las flechas latientes de los pájaros.

Viento que la derriba en ola sin espuma
y sustancia sin peso, y fuegos inclinados.

Se rompe y se sumerge su volumen de besos
combatido en la puerta del viento del verano.

Pablo Neruda (1904 - 1973)


De morgenstond is vol van stormgetij
in het hart van de zomer.

Als witte zakdoekjes ten afscheid reizen de wolken,
de wind zwiert en schudt ze met reislustige handen.

Hart, buiten tijd en getal, van de wind,
kloppend boven onze verliefde stilte,

Bruisend tussen de bomen, goddelijk en orkestraal,
als een taal vol van oorlog en gezang;

Wind, met rasse hand ratsend het ritselend lover
en werpend uit koers de snorrende pijlen der vogels;

Wind, naar onderen stortend als golf zonder schuim,
als gewicht zonder gewicht, als nijgend laaiend vuur;

Brekend en zich verstrooiend als een kruik vol kussen,
geslingerd aan de poort van de zomerwind.

Pablo Neruda
(vertaald uit het Spaans door P.B. Kempe)

Zutphen Literair & Kopwit Zutphen vieren de herfst!

Van de roodharige Venetiaanse priester Antonio
Vivaldi kennen wij, naast veel ander moois, de
concertreeks "Le quattro stagioni/De vier jaarge-
tijden", waarnaar zelfs een pizza vernoemd is. Min-
der bekend: in meerdere handschriften zijn de vier
delen voorzien van inleidende sonnetten - vermoed
wordt dat zij door de componist zelf vervaardigd
zijn, hetgeen in ieder geval een mooi verhaal is...

L'Autunno
Sonetto dismostrativo Sopra il Concerto intitolato
L’Autunno, compositione del Signore Don Antonio Vivaldi

Celebra il Villanel con balli, e canti
del felice raccolto il bel piacere
e del liquor di Bacco accesi tanti
Finiscono col sonno il Lor godere.

Fa che ogn'uno tralasci, e balli, e canti
L'aria, che temperata dá piacere
e la staggion ch'invitta tanti, e tanti
d'un dolcissimo sonno al bel godere.

Il Cacciator all nuov'alba à Caccia
Con corni, schioppi, e cani escono fuore
Fegge la Belva, e seguano la traccia.

Già sbigottita, e lassa al gran rumore
de schioppi, e cani, ferita minaccia
Languida di fuggir, mà oppressa muore.

Antonio Vivaldi (1675/78 - 1741)
(vertaald uit het Italiaans door P.B. Kempe)


De Herfst
Verklarend Sonnet Bij het Concert met als titel
De Herfst, compositie van de Heer Don Antonio Vivaldi

De landman viert, uitbundig dansend, zingend,
zijn goede opbrengst uit de gulle gronden;
gaat met zijn Bacchusmaten maat'loos klinken -
vol zoete wijn wordt zoete slaap gevonden.

Dat elk even vergeet, al dansend, zingend...
De lucht deint lustig mee boven de gronden;
heel 't jaargetijde nodigt gul tot klinken,
waarna verzaligd slaaprust wordt gevonden.

De jagers gaan op stap bij vroege morgen
met honden, hoorngeschal en met geweren.
Het wilde dier vlucht, en zij volgen sporen...

Vermoeid, verstoord, verzwakt door al't ontberen,
door schot en hond verwond, rest dreigend grommen-
geen vluchtweg open meer, zal het creperen.

De diepe cello van de nacht

De diepe cello van de nacht
slingert zijn duistere jubel over de vlakten.
't Nevelbeeld van dingen verliest zijn vorm
                  in stromen van kosmisch licht.
Deining spoelt lang en spoelt stralend
in golf over golf door de nachtblauwe eeuwigheid.
Jij! Jij! Jij!
Gelouterde, lichte materie, ritme zijn bloeiende schuim,
zweefduizelende droom der dromen,
                  verblindend wit!
Een meeuw ben ik, en rustend op gestrekte vleugels
drink ik zeezoute zaligheid
                  ver ten oosten van al wat ik weet,
                  ver ten westen van al wat ik wil,
en raak het wereldhart -
verblindend wit!

Karin Boye (1900 - 1941)
(vertaald uit het Zweeds door P.B. Kempe)

Nattens djupa violoncell
slungar sitt mörka jubel ut över vidderna.
Tingens töckenbilder löser sin form
                   i floder av kosmiskt ljus.
Dyningar, lysande långa,
sköljer i våg på våq genom nattblå evighet.
Du Du Du!
Förklarade lätta materia, rytmens blommande skum,
svävande, svindlande drömmars dröm,
                   bländvitt!
En mås är jag, och vilande på sträckta vingar
dricker jag havssalt salighet
                   långt östan om allt vad jag vet,
                   långt vasten om allt vad jag vill,
och rör vid världens hjärta -
bländvitt!

Karin Boye (1900 - 1941)

9 augustus 2023: honderdste geboortedag van de grote Gerrit Kouwenaar

9 augustus 2023: honderdste geboortedag van de grote
Gerrit Kouwenaar. Ook hij droeg ooit een gedicht bij
aan de Koning Boudewijnpromenade in Oostende:

Stenen gedicht

Ik lig hier als een schip op de rede
van een stad die eeuwen bestaat

ik ben vastgelegd aan een heden
maar draag een verleden naam

ik huis hier tussen mijn muren
zoals mensen binnen hun huid

ruimte kijkt uit door mijn ramen
ik ben voor de mensen gebouwd.

31 juli 2023: negentigste verjaardag van de oudste
Nederlandstalige dichter onder zijns gelijken,
Cees Nooteboom

31 juli 2023: negentigste verjaardag van de oudste
Nederlandstalige dichter onder zijns gelijken, Cees
Nooteboom. Dit gedicht van hem is te lezen aan de
Koning Boudewijnpromenade in Oostende:

Nerval

Wij stonden op het plein van de rede en de
                  zuivere twijfel
en zagen hoe zijn schip met zijde geladen
de lichtloze koers voer naar de oceaan
om daar te vergaan.

Aan boord de portretten van vaders op vazen,
van al onze spinsels en dubbels,
een steigerend graf van sonnetten, het spookschrift
                  van zijn gedachten,
alles wat wij wisten en droomden
in de doornen kooi van het noodweer.
Helderziend door de bliksem verlicht,
zo verdween hij uit ons gezicht.

Wij bleven achter als een standbeeld van vragen,
versteend tussen lachen en denken, de kinderen
                  van het slijk,
een slinkend teken waar de tijd nog in rondwaart,
de huls van een monument
waarvan niemand de oorsprong meer kent.

6 juli 2023: honderdste overlijdensdag van de grote
Louis Couperus

Als jongeman debuteerde hij met de
poëziebundel "Een lent van vaerzen", waarmee hij tussen
de wal van de oudere en het schip van de jongere
generaties dichters viel; publiceerde daarna incidenteel
gedichten, waarvan hier een voorbeeld uit 1904.

Dionyzos-studiën III

Nu, lachend, speuren mijn begeer’ge oogen
Naar ied’ren sater dien ik, marmer, zie,
Beschonken neêrgezonken op éen knie,
Den wijnzak drukkende; dra zat gezogen

Loert naar een nymf hij met zijn scheel gespie:
Zijn dronken vingers bootsen lustgebogen,
Krampbevende, haar lichaam na: gedoogen
Zal hij het nooit, dat zij hem snel ontvlie.

Zijn lach grijnst breed; zijn spitse ooren trillen,
Zijn lippen, droesemrood nog, zouden willen
Haar lippen bijten met zijn dronken zoen.

In 't marmer is zijn wil veronverwrikbaard;
Hij weet - en van voldoening spitst zijn sikbaard -
Dat Dionyzos haar geen hulp zal doen!

de makers van de bundel 'Scheepsbewegingen' voor de woonplaats te Deventer van wijlen Herman Posthumus Meyjes

Twee dichtbundels tegelijk in Hanzejaar 2023!

Dichter Pieter Bas Kempe komt halverwege het Hanzejaar
2023 met een tweetal bundels tegelijk: “Het volk eens
verenigd…” (uitgave in eigen beheer) en “Scheepsbe-
wegingen” (uitgeverij 2Pk, Deventer). Eerstgenoemde
bundel is een vervolg op “Voorwaarts, nog niet verge-
ten. Rood Zutphen 1900-1950”, dat in 2021 verscheen en
de rode geschiedenis van de stad behandelde. Nu is
diezelfde, maar donkerrode, geschiedenis uit de jaren
1885-1979 dat in zeven Hanzesteden, waaronder natuur-
lijk opnieuw Zutphen...
De tweede bundel werd geschreven in samenwerking met
Herman Posthumus Meyjes, wijlen de stadsdichter van De-
venter 2013-2015, verschijnt gelijktijdig ook in die Han-
zestad, en behandelt vele kanten van het zeer met de
Hanze verbonden onderwerp scheepvaart. Onorthodoxe bij-
dragen dus aan een bijzonder jaar... En dit alles weer
uitmuntend vormgegeven door Louis Radstaak!
Het volk eens verenigd…” is voor 5 euro, "Scheeps-
bewegingen" voor 7,50 euro te koop: telefonisch via
0575-541824, of via info@kopwitzutphen.nl  Er zijn
ook nog enkele exemplaren van “Voorwaarts, nog niet
vergeten” langs dezelfde weg, en à 5 euro, voorradig…

€ 15,-- excl. verzendkosten bij: jetrotmans@hetnet.nl

Edith Södergran (1892 - 1923)

24 juni 2023 honderdste overlijdensdag van de wellicht
belangrijkste dichteres uit Scandinavië. Geboren toen
Finland nog deel van Rusland was, opgegroeid binnen de
Zweedstalige minderheid aldaar, vroeg overleden aan
meerdere longziektes, maar toen al op haar juiste
waarde geschat…

Jag såg ett träd som var större än alla andra
och hängde fullt av oåtkomliga kottar;
jag såg en stor kyrka med öppna dorrar
och alla som kommo ut voro bleke och starke
och färdiga att dö;
jag såg en kvinna som leende och sminkad
kastade tärning om sin lycka
och såg att hon föriorade.

En krets var dragen kring dessa ting
den ingen overträder.

Edith Södergran (1892 - 1923)
(vertaald uit het Zweeds door P.B. Kempe)

Ik zag een boom die groter was dan alle andere
en hing vol denneappels, onbereikbaar;
ik zag een grote kerk met open deuren
en allen die naar buiten kwamen waren bleek en sterk
en tot de dood bereid;
ik zag een vrouw die glimlachend en opgemaakt
de stenen wierp om haar geluk
en zag dat zij verloor.

Een kring was om dit alles getrokken
die geen mens betreedt.

Zutphen Literair & Kopwit Zutphen vieren de zomer!

Zutphen Literair & Kopwit Zutphen vieren de zomer!

Van de roodharige Venetiaanse priester Antonio
Vivaldi kennen wij, naast veel ander moois, de
concertreeks "Le quattro stagioni/De vier jaarge-
tijden", waarnaar zelfs een pizza vernoemd is. Min-
der bekend: in meerdere handschriften zijn de vier
delen voorzien van inleidende sonnetten - vermoed
wordt dat zij door de componist zelf vervaardigd
zijn, hetgeen in ieder geval een mooi verhaal is...

L'Estate
Sonetto Dimostrativo Sopra il Concerto intitolato
L’Estate, Compositione del Signore Don Antonio Vivaldi

Sotto dure Stagion dal Sole accesa
Langue l' Uom, langue 'l Gregge, ed arde il Pino
Scioglie 'l Cucco le voce, e tosto intesa
Canta la Tortorella, e 'l Gardellino.

Zeffiro dolce spira, mà contesa
muove Borea improvviso al suo vicino
e piange il Pastorel, perché sospesa
tema fiere Borasca, e 'l suo destino.

Toglie alle membra lasse il suo riposo
il timore de ' Lampi, e tuoni fieri
e de ' mosche e mossoni il stuol furioso.

Ah che pur troppo i suoi timor son veri
Tuona, fulmina il Ciel, e grandioso
Tronca il capo alle spiche, e à grani altieri.


Antonio Vivaldi (1675/78 - 1741)
(vertaald uit het Italiaans door P.B. Kempe)


De Zomer
Verklarend Sonnet Bij het Concert met als titel
De Zomer, Compositie van de Heer Don Antonio Vivaldi

In 't zwaar seizoen wanneer de zon verplettert
smachten de mens, de kudde, brandt de pijnboom,
smelt weg de koekoekslag terwijl verheffend
weerklinken duifgekoer en verre fluittoon.

De vriendelijke Zephyr waait - bekvechtend
verstoort dan Boreas opeens de dagdroom,
en wenen moeten herders, wel beseffend
het woest-vernietigende van die luchtstroom...

De vrede van de moede ledematen
wordt weggenomen door vrees, donder, bliksem,
door vliegenzwermen die 't azuur verstikken...

Hoezeer voelt nu de herder zich verlaten -
het weerlicht, en als met immense sikkel
snelt noodweer alle koppen van de aren.

Beste poëzieliefhebber

Van harte nodig ik jullie uit voor een aflevering van Tegen het Vergeten:
Tegen het vergeten: GERRIT KOUWENAAR
met Wiel Kusters, Mathijs Sanders en Wim van Til
Zaterdagmiddag 17 juni 2023 

Zaterdag 17 juni besteedt het Poëziecentrum Nederland in Nijmegen bijzondere aandacht aan GERRIT KOUWENAAR, een van de belangrijkste Nederlandse dichters van de twintigste eeuw en jarenlang sluimerend kandidaat voor de Nobelprijs voor literatuur. 
In 2023 is het 100 jaar geleden dat hij geboren werd (op 9 augustus). Hij schreef er aan het begin van de jaren vijftig een gedicht over: 

De dag

Op de dag dat ik er was stonden de klokken zeven
de buren praatten op de balkons over vrede
mijn vader schreef een stuk over een brand
mijn moeder was gelukkig dat zij een zoon had

de ooms sneden koek ik lag geheel gesloten
de wereld gaf prompt antwoord met sportmanifestaties
de avond was vol auto’s met supporters
de tantes liepen geruisloos met gloeiend water

de krantenman op zijn racefiets groette de dokter
de ogen van de stad stonden wijd open in de avondzon
omdat ik er was in een kom van asfalt
omdat ik er was speelde het orgel gedempt in de verte

in de nacht kwam mijn vader met een jas vol brandgeur
hij liep op gummibottines de trap op en af
hij heeft op het balkon een cigarillo gerookt
hij dronk een glas wijn en dacht ik kan zweven.

Aan dit gedicht gingen er vele vooraf. 
In zijn zojuist verschenen biografie Morgen wordt het voor iedereen maandag. De oorlog van Gerrit Kouwenaar beschrijft Wiel Kusters uiterst secuur en zeer leesbaar de ontwikkeling die de jonge Kouwenaar doormaakte. (Hij was 16, scholier nog, toen de oorlog ons land bereikte). In Kusters' boek lezen we het boeiende verhaal van een jongen die niets anders dan dichter wilde worden en daarvoor zelfs,  met toestemming van zijn ouders, de school verliet. De oorlog werd hem een harde leerschool, een 'volksuniversiteit met vijfjarige cursus' zoals hij het later met volwassen ironie zou omschrijven.

De dichter Wiel Kusters was hoogleraar letterkunde aan de Universiteit Maastricht. Hij schreef biografieën van Pierre Kemp, Kees Fens en nu dus ook van Gerrit Kouwenaar.
Hij zal tijdens deze aflevering van Tegen het vergeten ingaan op de poëtische ontwikkeling van Kouwenaar in de jaren 1939-1949. 
De biografie Morgen is het voor iedereen maandag, doorspekt met ongepubliceerde gedichten en prozafragmenten, is een lust voor poëzieliefhebbers en een must voor lezers van Kouwenaars poëzie.
Ook Mathijs Sanders, hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen, en Wim van Til, jarenlang chauffeur en vriend van Gerrit Kouwenaar, zullen hun licht laten schijnen over het portret van de kunstenaar als jongeman.

Tegen het vergeten: Gerrit Kouwenaar
Poëziecentrum Nederland
Mariënburg 29, Nijmegen
14.00 - 16.00 uur
Toegang € 7,50

Met hartelijke groet,
Wim van Til

Beste mensen,

Zutphen Literair wil jullie hieronder nog eens wijzen op het interview met Marion Pauw in Het Koelhuis, vrijdagavond 9 juni.
Vriendelijke groet,
August Hans den Boef (Zutphen Literair)

PS: Lees ook Pauws interessante essay in het laatste Volkskrant Magazine over de toxische groepsdynamiek van Expeditie Robinson: https://www.volkskrant.nl/volkskrant-magazine/na-haar-ervaringen-bij-expeditie-robinson-wil-marion-pauw-weten-hoe-verloopt-het-proces-van-uitsluiting-in-een-groep~bc221167/

Zutphen Literair viert de feestelijke tiende editie van de Thriller Tiendaagse met Marion Pauw. Vrijdag 9 juni interviewt Jan van Mersbergen haar in het Koelhuis.
Pauw heeft tweemaal de Gouden Strop gewonnen, met de bestseller Daglicht in 2009 en vorig jaar met Vogeleiland. Daglicht werd in 2013 verfilmd onder regie van Diederik van Rooijen, met Angela Schijf, Monique van de Ven en Fedja van Huêt in de hoofdrollen.
Pauw schreef behalve aan het scenario van Daglicht ook scenario’s voor onder andere Godin van de jacht van Heleen van Royen. 
In 2015 schreef Marion Pauw het geschenkboekje Grijs gebied
Op 30 mei dit jaar verscheen een nieuwe thriller, Tijgerlelie.
Een vriendengroep van zes mensen past twee maanden op een woning in de Pyreneeën. Een traumatisch verblijf, met de gevolgen waarvan de hoofdpersoon zeventien jaar later mentaal nog kampt.

Jan van Mersbergen schreef drie thrillers onder het pseudoniem Frederik Baas, maar is vooral bekend om zijn romans waarvan Naar de overkant van de nacht  in 2011 de BNG Nieuwe Literatuurprijs ontving, De laatste ontsnapping uit 2014 de F. Bordewijk-prijs en De onverwachte rijkdom van Altena  de NRC Lezersprijs 2019.
De combinatie belooft wat!

Met dit evenement sluit Zutphen Literair het seizoen af.    

Marion Pauw (interviewer Jan van Mersbergen), Vrijdag 9 juni, 20.00 uur, Het Koelhuis, Zutphen.
Tickets € 10,00: https://zutphenliterair.nl/tickets/

HEDEN GESLOTEN opent het verleden gaat verder, zie hier het programma: https://www.heden-gesloten.nl/agenda

Spittaal

Spittaal
(vrij naar Gerrit Achterberg)

Eringa's
ziekenhuis
is niet pluis:
zeis en snoeimes
aan de suis,
kaalslagwaanzin
kind aan huis.
Uitgekleed
tot vel over bot
gaat Gelre Zutphen
gauw naar god,
wordt een prikpost
o zo klein:
Lochem weet
van zulke gein...

Het doet pijn:
geen ingreep uit
Den Haag, waar men
juicht om de buit -
bank en verzekeraar
tillen de kluit
en strijken op,
winstgroei ten top,
terwijl de werker
naar de ware
thuis-zorg fluit…

Kuiperij op 't
ministerie
duwt stad en land
in de miserie.
Redelijk alternatief
betekent daar:
veel mensenleed,
veel schouderklopjes
voor de duitendief,
en dat het kabinet
volop geniet
van al het pluche-gerief...

Het kan anders,
het kan wel:
wanneer het geld
niet zo in tel,
wanneer de menselijke maat
in plaats van statistiek
of intensieve-zorg-fabriek
bij iedereen vooropstaat,
en wij elkaar een kameraad
in plaats van afgehaakt gemaakt!
Ontwaakt!

P.B. Kempe, 1 mei 2023

Lees Mei

Op 18 mei 2023 vindt de elfde editie van Lees Mei plaats. 
Op deze dag wordt de Mei van Herman Gorter in estafette voorgelezen door honderd literatuurliefhebbers, voordrachtskunstenaars, dichters, lezers, docenten, vertalers en anderszins geïnteresseerden.   
Herman Gorter debuteerde in 1889 met het lange, epische gedicht Mei, dat gezien wordt als het begin van de moderne poëzie in Nederland. Het ambitieuze project moest de lente en de zomer uitdrukken en vol natuurlijke elementen en zintuiglijke indrukken zitten. Resultaat is een drieluik over Mei, dochter van de zon en de maan, brengster van het voorjaar.  
De voorleesestafette begint om 12:00 uur in Dat Bolwerck in Zutphen, en zal ingeleid worden door Johan Sonnenschein, docent Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Utrecht. 
Traditioneel is de eerste lezer een ouder iemand en wordt de Mei uitgelezen door een jong persoon. 
Het evenement zal tot ongeveer 18:00 uur duren en is vrij toegankelijk. 
Er is geen betere manier om de lente in te luiden, dus kom de poëzie vieren op 18 mei!  
Inlichtingen: poeziecentrumnederland@gmail.com, info@zutphenliterair.nl

Happytime met dichter

Stadsdichter van Zutphen Wolfram Reisiger heeft een paar van z'n collega's uitgenodigd om samen op woensdagavond 10 mei dichtkunst ten gehore te brengen. Op zijn benoeming tot stadsdichterschap gaf hij al aan zijn taak graag in verbinding met andere dichters te willen uitvoeren. Onder het motto 'Happytime met dichter' staan nu de passie en de lol centraal.  Uitgenodigd zijn stadsdichter van Deventer Alied van der Meer, oud stadsdichter van Zutphen Eke Mannink, dorpsdichter van Almen Willem Hengeveld, winnares kunstbende Anna Bjarnadottir en jong talent Daniella Helmink. Dit gezelschap staat garant voor een vermakelijke diversiteit aan voordrachten afgewisseld met muzikale intermezzo's. 10 mei, 20:00 uur, De Notenkraker, Dorpsstraat 20 in Almen. Reserveer tickets op www.heden-gesloten.nl

23 april: UNESCO-werelddag van het Boek

Scheppen, kunstenaar! Niet praten!
Dat jouw vers zij licht als adem.

Poëzie vlucht voor het ingewikkelde,
Maar zij houdt van het onwikkelde.


Bilde, Künstler! Rede nicht!
Nur ein Hauch sei dein Gedicht.

Durch Vernünfteln wird Poesie vertrieben
Aber sie mag das Vernüftige lieben.

Johann Wolfgang von Goethe
(1749 - 1832)
(vertaald uit het Duits door P.B. Kempe)

PICASSO, STERFELIJK

Picasso, sterfelijk

Een dame sloot Vauvenargues en bezegelde
het graf met een dame-offer, door haar dochter
bekrachtigd - geen mocht de bronzen dame naken

sindsdien, zoals ook het wonderbaarlijke zicht
op Sainte-Victoire achter een voorhang schuilging.

Hij die zich steeds met kunst en vrouwen omringde,
begraven onder en verstoken van beide,
heeft wat hij wilde behalve wat hij wilde.


(zijn Provençaalse kasteel buiten Aix-en-Provence,
nabij de berg die Paul Cézanne zo vaak schilderde,
werd na de dood van Pablo Picasso door zijn laatste
vrouw en haar dochter, Jacqueline Roque en
Cathérine Hutin, afgegrendeld van de buitenwereld.
"Het dame-offer", een beeld uit 1937, duidt op de
binnenplaats zijn graf aan)


P.B. Kempe, 8 april 2023,
bij de vijftigste overlijdensdag
van de kunstenaar

Zutphen Literair & Kopwit Zutphen vieren de lente!

Zutphen Literair & Kopwit Zutphen vieren de lente!

Van de roodharige Venetiaanse priester Antonio
Vivaldi kennen wij, naast veel ander moois, de
concertreeks "Le quattro stagioni/De vier jaarge-
tijden", waarnaar zelfs een pizza vernoemd is. Min-
der bekend: in meerdere handschriften zijn de vier
delen voorzien van inleidende sonnetten - vermoed
wordt dat zij door de componist zelf vervaardigd
zijn, hetgeen in ieder geval een mooi verhaal is...

La Primavera
Sonetto dismostrativo sopra il Concerto intitolato
La Primavera, compositione del Signore Don Antonio Vivaldi

Giunta è la Primavera, e festosetti
la salutan gl'augei con lieto canto
e i fonti allo spirar de zefiretti
Con dolce mormorio scorrono intanto

Vengon coprendo l'aer di nero ammanto
e lampi, e tuoni ad annuntiarla aletti
Indi tacendo questi gl'Augelletti
Tornan di nuovo al lor canoro incanto

e quindi sul fiorito ameno Prato
Al caro mormorar di frondi, e piante
dorme il caprar col fido cane a lato

di Pastoral zampagna al suon festante
danzan Ninfe, e Pastor nel tetto amato
di Primavera all'apparir brillante.

Antonio Vivaldi (1675/78 - 1741)
(vertaald uit het Italiaans door P.B. Kempe)

De Lente
Verklarend sonnet bij het Concert met als titel
De Lente, compositie van de Heer Don Antonio Vivaldi

De Lente houdt haar blijde inkomst: juichend
verwelkomen haar vogelengezangen,
terwijl de bronnen vrolijk zijn en ruisend
in 't ritme van de westenwind gevangen.

Het zwerk toont zich met diepzwart kleed omhangen
vol donder, bliksem om haar komst te duiden -
maar stil valt snel dit alles, en het fluiten
van de gevederden gaat heraanvangen.

En op de liefelijk bloeiende weide
sluimert, bij zacht gefluister van het lover,
de herder, met de waakhond aan zijn zijde.

Door klanken uit de doedelzak betoverd
vieren de nimfen, knechten in het vrije
dat Lente weer de wereld heeft veroverd.

Persbericht over Nicolien Mizee die de tweede MRTNT-rede uitspreekt in de Walburgiskerk te Zutphen op 11 maart

Klimaatdichter Els de Groen te Ugchelen, gelukkig een van de velen die niet willen dat onze planeet naar de ratsmodee gaat, zond via ons aller Anna Wiersma dit manifest: voor sommige ter kennismaking, voor andere ter actieve aansluiting. Jullie dichters zijn aan zet. (Pieter Bas Kempe)

Manifest

Wij zijn de Klimaatdichters, een snel groeiende beweging van Vlaamse en Nederlandse woordkunstenaars. Naar het voorbeeld van Poets for the Planet strijden we met poëzie in al haar verschijningsvormen voor een klimaatvriendelijke wereld.

Onze planeet verkeert in een crisis. Oceanen verzuren. Soorten verdwijnen. Bossen branden. Ons eigen voortbestaan wordt bedreigd. Het is tijd dat we het warm voelen worden onder onze voeten, dit is meer dan een hittegolf of winter zonder sneeuw. Het is tijd om onze stem als een vuist in de lucht te gooien.

Aangemoedigd door protest over de hele wereld geloven we dat poëzie een belangrijke rol kan vervullen om het tij te keren, als creatief en inspirerend geluid in de strijd voor het klimaat.

We worden gedreven door woorden en zijn gericht op transformatie. We willen inspireren, verontrusten en mobiliseren, aan de hand van poëzie-evenementen, acties, debatten en publicaties. We zijn daarbij liefdevol en voorkomend, maar ook licht ontvlambaar.

We zijn lyrisch over de natuur en ziedend over de destructie. We zetten de schoonheid van de taal in voor bewustwording. We willen mens en planeet verbinden en de individuele en collectieve verantwoordelijkheid versterken.

We werken samen met protest- en milieubewegingen die zich inzetten voor het klimaat.

We zijn inclusief, niet gebonden door leeftijd, geloof, gender of origine.

We geloven in poëzie als verzet tegen klimaatmoeheid. We weigeren lijdzaam toe te kijken hoe de ecologische ramp wereldwijd steeds grotere vormen aanneemt. 

We stellen ons een toekomst voor waarin lessen zijn getrokken uit de ecologische noodtoestand. Een toekomst waarin de natuur op de eerste plaats staat en alle levende wezens welvaren. 

We roepen dichters en spoken word-artiesten uit Nederland en Vlaanderen op zich bij ons aan te sluiten en moedigen schrijvers uit andere landen aan tot eenzelfde poëtisch-activistische stellingname. We dromen van een wereldwijde kunstenaarsgemeenschap die samenspant rond één missie: de zorg voor onze planeet.

 Klimaatdichters – wij schrijven de aarde niet af

Hendrik Planting+Ton Luijten.mp3

Hendrik Planting improviseerde op de piano in de Munt een herinnering aan Ton Luijten bij "De Marathon van Ton"

Ton Luijten-marathon in De Munt

Dichtersgroep Kopwit Zutphen verzorgt op donderdag 9 maart 2023 een uitzonderlijke poëzieavond in rijksmonument De Munt, Rodetorenstraat 12 te Zutphen. Luttele uren voor de denkbeeldige 84ste verjaardag van oud-stadsdichter Ton Luijten wordt deze kleurrijke persoon eer bewezen door middel van "De Marathon van Ton": zo veel mogelijk mensen die hem en zijn werk gekend hebben, of die dat werk nu zeer snel gáan kennen..., dragen hun favoriet uit de "verzamelde Ton" voor plus, indien men zich daartoe geroepen voelt, eigen werk dat door zijn werk leven werd ingeblazen!
De Marathon krijgt muzikale begeleiding van pianist Hendrik Planting: deze geziene figuur in het Zutphense gaat, zoals hij ooit aan Ton zijn zijde deed, zijn eigenzinnige Plantingiaanse gang op de toetsen, saai wordt het dus nooit...
Even praktisch: inloop vanaf 19.30 uur, aanvang 20 uur; er zijn 50 plaatsen beschikbaar, dus reserveren moet via info@kopwitzutphen.nl. De toegang bedraagt 5 euro en kan, evenals de consumpties, alleen contant worden betaald (gaarne gepast; eenheidsprijs 2,50 euro).
Presentator Pieter Bas Kempe verheugt zich op een even lange als bonte avond, en heet graag iedereen welkom aan de kassa bij De Munt op voornoemde avond! Lees ook www.kopwitzutphen.nl.

10 februari 2023: de grootste dichter in de Duitse taal 125 jaar geleden geboren: Bertolt Brecht (1898 - 1956)

Legende vom toten Soldaten

Und als der Krieg im vierten Lenz
Keinen Ausblick auf Frieden bot
Da zog der Soldat seine Konsequenz
Und starb den Heldentod.

Der Krieg war aber noch nicht gar
Drum tat es dem Kaiser leid
Daß sein Soldat gestorben war:
Es schien ihm noch vor der Zeit.

Der Sommer zog über die Gräber her
Und der Soldat schlief schon
Da kam eines Nachts eine militär-
ische ärztliche Kommission.

Es zog die ärztliche Kommission
Zum Gottesacker hinaus
Und grub mit geweihtem Spaten den
Gefallnen Soldaten aus.

Der Doktor besah den Soldaten genau
Oder was von ihm noch da war
Und der Doktor fand, der Soldat war k. v.
Und er drückte sich vor der Gefahr.

Und sie nahmen sogleich den Soldaten mit
Die Nacht war blau und schön.
Man konnte, wenn man keinen Helm aufhatte
Die Sterne der Heimat sehn.

Sie schütteten ihm einen feurigen Schnaps
In den verwesten Leib
Und hängten zwei Schwestern in seinen Arm
Und ein halb entblößtes Weib.

Und weil der Soldat nach Verwesung stinkt
Drum hinkt ein Pfaffe voran
Der über ihn ein Weihrauchfaß schwingt
Daß er nicht stinken kann.

Voran die Musik mit Tschindrara
Spielt einen flotten Marsch.
Und der Soldat, so wie er's gelernt
Schmeißt seine Beine vom Arsch.

Und brüderlich den Arm um ihn
Zwei Sanitäter gehn
Sonst flög er noch in den Dreck ihnen hin
Und das darf nicht geschehn.

Sie malten auf sein Leichenhemd
Die Farben Schwarz-Weiß-Rot
Und trugen's vor ihm her; man sah
Vor Farben nicht mehr den Kot.

Ein Herr im Frack schritt auch voran
Mit einer gestärkten Brust
Der war sich als ein deutscher Mann
Seiner Pflicht genau bewußt.

So zogen sie mit Tschindrara
Hinab die dunkle Chaussee
Und der Soldat zog taumelnd mit
Wie im Sturm die Flocke Schnee.

Die Katzen und die Hunde schrein
Die Ratzen im Feld pfeifen wüst:
Sie wollen nicht französich sein
Weil das eine Schande ist.

Und wenn sie durch die Dörfer ziehn
Waren alle Weiber da
Die Bäume verneigten sich, Vollmond schien
Und alles schrie hurra.

Mit Tschindrara und Wiedersehn!
Und Weib und Hund und Pfaff!
Und mitten drin der tote Soldat
Wie ein besoffner Aff.

Und wenn sie durch die Dörfer ziehn
Kommt's, daß ihn keiner sah
So viele waren herum um ihn
Mit Tschindra und Hurra.

So viele tanzten und johlten um ihn
Daß ihn keiner sah.
Man konnte ihn einzig von oben noch sehn
Und da sind nur Sterne da.

Die Sterne sind nicht immer da
Es kommt ein Morgenrot.
Doch der Soldat, so wie er's gelernt
Zieht in den Heldentod.
 
Legende van de dode soldaat

En toen de oorlog de vierde lente
Geen uitzicht op vrede bood
Was de soldaat de consequentste
En stierf de heldendood.

De oorlog echter was niet klaar,
De keizer deed het verdriet
Dat zijn soldaat lag op de baar:
Het leek hem diens tijd nog niet.

De zomer trok over de graven waar
Te slapen lag de soldaat;
Er kwam toen bij nacht een militair-
Geneeskundige keuringsraad.

Die geneeskundige keuringsraad
Trok de dodenakker op
En groef weer uit de gevallen soldaat
Met een gewijde schop.

De dokter bekeek de soldaat precies
(Of wat van hem nog over was)
En de dokter vond hem geschikt voor de dienst
(En hij drukte zich omdat hij bang was).

En de soldaat namen zij meteen mee.
De nacht was een helderblauwe:
Al wie geen helm droeg kon de sterrenzee
Hoog boven thuis aanschouwen.

Zij schoven hem een scheut brandewijn
In het ontbindende lijf
En hingen twee zusters aan zijn uiteind
En éen half ontkleed wijf.

En daar de soldaat naar ontbinding meurt
Hoempelt een paap vlak vóor hem
Die zwaait een vat wierook dat ferm geurt,
Opdat geen mens ruikt dat gore.

De taraboemkapel voorop
Gaat het van voorwaarts mars.
En de soldaat, hóe weet hij nog,
Smijt zijn benen van zijn aars.

En met hun armen om hem heen
Lopen twee broeders die
Hem uit de bagger, op de been
Gaan houden wis en drie!

Over zijn lijkwade trokken zij
De verfbanen zwart-wit-rood
En droegen die voor hem uit, zodat hij
Er bont bijliep in plaats van dood.

Een keurige heer liep mee vooraan
Met opgepompte borst:
kende zijn plicht als Duitse man
Waar het vaderland aangaat en vorst.

Zo trokken zij taraboemdijee
De donkere lanen door,
En de soldaat, hij stommelde mee
Als een sneeuwvlok die dwarrelt voort.

De katten, de honden schreeuwen boos,
De ratten krijsen woest in het veld:
Nooit ofte nimmer worden zij Fransoos,
Ook niet met grof geweld.

En waar zij door de dorpen gaan
Zien de vrouwen de optocht na:
De bomen bogen, het was volle maan
En alleman riep hoera!

Van taraboem, behouden vaart!
Met vrouw en hond en paap,
En in hun midden de dode soldaat
Als een bezopen aap.

En waar zij door de dorpen glaan
Liet hij geen indruk na,
Zó velen kwamen er om hem staan
Van taraboem en hoera!

Zó velen hosten, joelden rondom
Dat hij zelf ogenschijnlijk verdween.
Waar het oog hem nog waarnemen kon,
Hierboven, zijn sterren alleen.
 
Die sterren blijven daar nog tot
De komst van het morgenrood.
Maar de soldaat, hóe weet hij nog,
Trekt naar de heldendood.

 
Bertolt Brecht
(vertaald uit het Duits door P.B. Kempe)

Zutphen, 1898

Een Volkshuis! Koffie, met melk, maar zonder vergunning:
hij, dominee Henri van den Bergh van Eysinga,
trekt na de Walburgiskerk nu ook de Houtmarkt vol.
Een gloeiende preek doet lokaal De Blauwe Kamer
van alcoholvrije opwinding rood aanlopen:
Hanzesteedse loonzakjes niet langer omgekeerd
evenredig omgezet in jeneverkelken,
maar eerlijke handel in volksverheffende waar…

P.B. Kempe, januari 2023,
bij het 125-jarig bestaan

Donderdag 26 januari: begin van de Poëzieweek - thema "Vriendschap"

Nebaididies, ka man šodien nav smieklu,
es esmu bagāts un smejos ar skumjām,
un bagāts es esmu tieši ar tevi,
tik ļoti bagāts, ka drusciņ ir jāskumst
taisni par to, ka tik daudz kā ir pārāk -
gaišs līdz reibonim, laimīgs līdz sāpēm.

+ + +

Vrees niet dat ik vandaag niet heb gelachen,
ik ben rijk en lach ook met een droef gezicht,
en rijk ben ik vanwege jou in het bijzonder,
zo rijk zelfs dat het nodig is een weinig
droef te zijn daarover, zoveel is te veel -
stralend tot het duizelt, gelukkig tot het schrijnt.

Ojārs Vācietis (1933 - 1983)
(vertaald uit het Lets door P.B. Kempe)

Poëzie op de maandagavond

Poëzie op de maandagavond

Dichtersgroep Kopwit Zutphen is na magere coronajaren
weer van de partij in de Poëzieweek, en wel met een
warme winteravond op maandag 30 januari 2023 bij
Cultuurcafé Salonner”, sinds kort gevestigd aan de
Berkel, Beekstraat 39 te Zutphen. “Vriendschap” is
het onderwerp van deze Poëzieweek; dankzij dat begrip
is het contact met dit Cultuurcafé tot stand gekomen;
Anna Wiersma, Louis Radstaak en Pieter Bas Kempe
(tevens presentator) zijn de drie optredende dicht-
vrienden van dienst. Mooier kan het amper…
Even praktisch: inloop vanaf 19.30 uur, aanvang 20 uur;
er zijn 25 plaatsen beschikbaar, dus reserveren moet
via info@kopwitzutphen.nl. De toegang bedraagt 5 euro
en kan, evenals de consumpties, alleen contant worden
voldaan (gaarne gepast).
Van harte welkom op Beekstraat 39; lees ook
www.kopwitzutphen.nl.

Rainer Maria Rilke (1875 - 1926)

Man fühlt den Glanz von einer neuen Seite,
Auf der noch alles werden kann...

Rainer Maria Rilke (1875 - 1926)

Men voelt het glanzen van de nieuwe bladzij,
Waar alles nog op kan ontstaan...

(vertaald uit het Duits door P.B. Kempe)

Hendrik Planting.mp3

Hendrik Planting improviseerde een sitar-imitatie op de piano in "de Munt" bij het 'Poëtisch Navelstaren' op 15 december 2022

Poëtisch navelstaren in de donkere dagen voor kerst
op 16 december in rijksmonument de Munt, Rodetorenstraat 12, Zutphen

“Poëtisch navelstaren in de donkere dagen voor kerst" Een avond gedichten over dichten.

Op de avond van donderdag 15 december organiseert Dichtersgroep Kopwit Zutphen een avond met gedichten over poëzie. Die gedichten gaan allemaal over de vraag: wat is poëzie nu eigenlijk en wat moet je ermee? De avond begint om 20.30 uur en vindt plaats in rijksmonument de Munt, Rodetorenstraat 12. Op het podium is iedereen actief of passief welkom. Er zijn 40 plaatsen beschikbaar voor 5 euro per plaats (contante betaling aan de zaal), enige consumpties inbegrepen. Aanmelden, al dan niet met suggesties voor een bijdrage aan het programma kan via info@kopwitzutphen.nl.

30 november 2022: 150 ste geboortedag van deze
Canadese arts en dichter John McCrae, die het beroemdste
vers over over de Eerste Wereldoorlog schreef.

In Flanders Fields

In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly,
Scarce heard amid the guns below.

We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved and were loved; and now we lie
In Flanders fields.

Take up our quarrel with the foe.
To you, from falling hands, we throw
The torch: be yours to hold it high.
If ye break faith with us to die,
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.


John McCrae (1872 - 1918)

Vertaling P.B. Kempe


In Vlaand’rens veld

De klaproos bloeit in Vlaand’rens veld
Rond rijen kruisen, opgesteld
Om onze plaats te merken; aan
De lucht leeuw’riken dapper slaan,
Juist hoorbaar in ’t kanongeweld.

Ons noemt men Doden. Vergezeld
Zopas nog van de zon, de maan,
De liefde, zijn wij neergeveld
In Vlaand’rens veld.

Strijdt gij in onze plaats voortaan:
De fakkel die u pal doet staan
Is onze zwakke hand ontsneld.
Verzaakt gij: weet dat onrust kwelt
Waar klaproosrijen wuiven gaan
In Vlaand’rens veld.

31 oktober, Werelddag van de Stilte, wordt door Zutphen Literair en Kopwit Zutphen geëerd met dit gedicht!

Sonnet - Silence (1840)

There are some qualities some incorporate things,
That have a double life, which thus is made
A type of that twin entity which springs
From matter and light, evinced in solid and shade.
There is a two-fold Silence - sea and shore -
Body and soul. One dwells in lonely places,
Newly with grass o’ergrown; some solemn graces,
Some human memories and tearful lore,
Render him terrorless: his name’s “No More”.
He is the corporate Silence: dread him not!
No power hath he of evil in himself;
But should some urgent fate (untimely lot!)
Bring thee to meet his shadow (nameless elf,
That haunteth the lone regions where hath trod
No foot of man), commend thyself to God!


Edgar Allan Poe (1809 - 1849)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)


Sonnet - Stilte (1840)

Zekere waarden, zo erkend alom,
Leiden een daag’lijks leven dat omvat
Een tweesnijdend bestaan hetwelk ontsprong
Aan stof en licht - als geschakeerd en vast.
De Stilte kent een ziel en een lichaam,
Een kust en zee. Men doolt door ’t groen, alleen
Met plechtig mijmeren, verdriet gemeend;
Plots komt men onder ogen, zonder blaam
Of vrees, diegeen met “Nimmermeer” als naam.
Ducht die geopenbaarde Stilte niet,
Geen kwade macht verschuilt zich in haar borst!
Doch als over uw pad een schaduw schiet
Van zeek’re fee of een koboldenvorst
Uit haar door ’t mensdom onberoerd gebied,
Vertrouw uw Godheid welke alles ziet!

MARCEL PROUST: 18 november 2022
honderdste overlijdensdag
van de grote Rechercheur…

Adagio voor Marcel Proust

Zinsneden lang, niet zelden bladzijden lang
naar eerst verloren, later hervonden tijd
was hij zoekende - bijtijds ging hij te bed
en smachtte naar de smaak die Magdalena
in muziek overdroeg als discipelin

van klankenkleur uit neo-klassieke tempel,
beknopte zinsnee voor piano en viool:
soelaas aan eindeloos wachtende biedende,
zelfs als mirredraagster avond aan avond
tegen alle verwachting in verzwonden blijft…


P.B. Kempe, oktober 2022

Ezra Pound (1885 - 1972)

Francesca
You came in out of the night
And there were flowers in your hand,
Now you will come out of a confusion of people,
Out of a turmoil of speech about you.

I who have seen you amid the primal things
Was angry when they spoke your name
In ordinary places.
I would that the cool waves might flow over my mind,
And that the world should dry as a dead leaf,
Or as a dandelion seed-pod and be swept away,
So that I might find you again,
Alone.

Ezra Pound (1885 - 1972)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Francesca
Jouw inkom was vanuit de nacht
En bloemen waren in jouw hand,
Nu zul jij komen vanuit een roerige menigte,
Uit een mêlee van praat over jou.

Ik die jou waarnam op de voorste rangen
Was kwaad wanneer jouw naam gebruikt werd
Op gewone plaatsen.
Ik zou koele golven willen over mijn geest,
Dat als dood blad de wereld droogde
Of als paardenbloemzaaisel en door de wind werd verstrooid,
Opdat ik jou hervinden zou,
Alleen.

Het ONLANd

Het Onland

Terwijl wij wachtten
speelde zich een schaakprobleem
af tot geklopt werd

Eénmaal hoorden wij
meerduidige sleutel om-
draaien in éen deur

Oktobergebroed
met een bovenwindse blik
liet het slot rondgaan

Verbinden
konden wij
niets met niets


(100 jaar geleden, op 15 oktober 1922, verscheen
The Waste Land van T.S. Eliot)


P.B. Kempe

30 september, Wereldvertalersdag

VOM ERTRUNKENEN MÄDCHEN

1

Als sie ertrunken war und hinunterschwamm
Von den Bächen in die größeren Flüsse
Schien der Opal des Himmels sehr wundersam
Als ob er die Leiche begütigen müsse.

2

Tang un Algen hielten sich an ihr ein
So daß sie langsam viel schwerer ward.
Kühl die Fische schwammen an ihrem Bein
Pflänzen und Tiere beschwerten noch ihre letzte Fahrt.

3

Und der Himmel war abends dunkel wie Rauch
Und hielt nachts mit den Sternen das Licht in Schwebe.
Aber früh ward er hell, daß es auch
Noch für sie Morgen und Abend gebe.

4

Als ihr bleicher Leib im Wasser verfaulet war
Geschah es (sehr langsam), daß Gott sie allmählich vergaß
Erst ihr Gesicht, dann die Hände und ganz zuletzt erst ihr Haar.
Dann ward sie Aas in Flüssen mit vielem Aas.


Bertolt Brecht
(1898 - 1956)
(vertaald uit het Duits
door P.B. Kempe)


Over het verdronken meisje

Toen zij verdronken was en stroomafwaarts dreef
Van de beken tot in de brede stromen
Het opaal aan de hemel maar schijnen bleef
Alsof zo het lichaam tot kalmte moest komen.

Wier en algen klemden zich vast aan haar
Zodat zij langzaam steeds zwaarder woog.
Koel zwommen vissen over haar benenpaar
Onder plant en dier haar laatste reis bijna dubbelboog.

En de hemel werd ’s avonds donker als rook
En hield ’s nachts met de sterren het licht in het vage.
Maar werd vroeg helder, opdat ook
Voor haar ochtend en avond nog eens daagden.

Toen haar bleke lijk in ’t water verrot was
Geschiedde het (zeer traag) dat God haar geleid’lijk vergat,
Eerst haar gezicht, dan haar handen, op het eind haar haren pas.
En zij werd tot aas in stromen met aas zat.

Ode aan een verderkijker

Vrijgelaten toom:
naar het donkerst werelddeel
golven bij wijze
van toegift aan de ander,

weerkaatst in de stroom
waar niemand wegen waande,
louter die grijze
op de bergrug van de Maas.


(voor Emma Crebolder, 80 jaar dichter
anno 2022, tevens de eerste hedendaagse
stadsdichter der Nederlanden, te Venlo
anno 1993)


P.B. Kempe, augustus 2022

Op 28 juli 2022 zou de onlangs overleden dichtervorst
94 jaar zijn geworden - hier een eerbetoon…

Gezicht op Zutphen,
         in de stijl van Remco Campert

Van mooie uiterwaarden heb ik nooit zo gehouden,
tenzij je niet merkte dat ze mooi waren,
zoals toen het licht snel
schampte langs de oever
of toen de sneeuwvlok viel op de stadswei,
maar verder
heb ik nooit zo van de uiterwaarden gehouden,
tenzij ze heel mooi waren,
zoals op de dag voor de sloop begon
en ik ze zag in het voorbijgaan.

P.B. Kempe

28 juni 2022 - een eeuw geleden stierf de grote Russische futurist en
poëzievernieuwer Velimir Chlebnikov

Азия

Всегда рабыня, но с родиной царей на
смуглой груди
И с государственной печатью взамен
серьги у уха.
То девушка с мечом, не знавшая зачатья,
То повитуха – мятежей старуха.
Ты поворачиваешь страницы книги той,
Где почерк был нажим руки морей.
Чернилами сверкали ночью люди,
Расстрел царей был гневным знаком
восклицанья,
Победа войск служила запятой,
А полем – многоточия, чье бешенство не робко,
Народный гнев воочию
И трещины столетий – скобкой.

Azie

Eeuwig slavin, doch bakermat der tsaren is haar getaande borst
En het lakzegel van staat hangt op de plaats van haar oorbel.
Zwaarddragend meisje, onbekend met ontvangenis,
Vroedvrouw, opoe van ’t oproer - alles in éen.
Sla de bladzijden om van dit boekwerk,
Zie hoe gedrukt staat het schrift van de knuisten der zee,
Waar fonkelt als inkt in de nacht de mensheid,
Staat het afschieten van de tsaar als uitroepteken,
Dient de legerzegetocht als komma,
Het veld van eer…zijn punten, die oningehouden woeden-
de Toorn des volks gezien met eigen oog - -
En kloof des tijds zijn haken.

Velimir Chlebnikov (1885 - 1922)
Vertaald uit het Russisch door P.B. Kempe

Виктору Владимировичу Хлебникову

Нога за ногой сидит
Велимир, одержимый жизнью!

(1926)
Daniil Charms (1905/06 - 1942?)

Aan Viktor Vladimirovitsj Chlebnikov

Been over been is gezeten
Velimir, van leven bezeten!

(1926)

Daniil Charms (1905/06 - 1942?)
Vertaald uit het Russisch door P.B. Kempe

Vasko Popa (1922 - 1991)

Vasko Popa wacht op een stoel

Eerst haakte ik
met nagels
aan de laatste asem.

Telde toen tanden
in het aangezicht
van de dood.

Tot de stoel
een poot
verroerde.


(zo bracht de 100 jaar geleden geboren
Servische dichter (1922 - 1991), eregast
bij Poetry International Rotterdam, zijn
laatste weken door)

P.B. Kempe, juni 2022

Bloomsday (16 juni 1922 - 16 juni 2022)

Bloomsday (16 juni 1922 - 16 juni 2022)


Leopold stapte door Dublin,
Tony door Vorst:
het boek en het voetbal drukten
elkaar de borst.

Het blauw en geel van Union
uit Sint-Gillis
door Bloom voor eeuwig verbonden
met Ulysses.


(een bescheiden Brusselse ploeg werd bijna
Belgisch kampioen in het kroonjaar van
James Joyce zijn meesterstuk. Hoofdpersoon
en clubeigenaar delen dezelfde roemruchte
achternaam)

P.B. Kempe, juni 2022

"Een Hemelvaartsgroet van Kopwit Zutphen"

Probleemcompositie met Zwanevlot.
Piet Mondriaan spreekt

Wat waar is in de kunst moet waar zijn in het leven:
zo beschouwd komen zij vrijwel geheel overeen,
mijn primair kleurenplan en de achterzijde van
deze nummers éen-vier-twee- tot en met éen-vier-vijf.

Waarom dan onmogelijk naturalistisch groen
te midden hiervan, op N.B. zelfde locatie?!

Wellicht had vakbroeder Martien de Kler, geboren
zo beschouwd met mijn overlijden in éen adem,
gelijk toen hij, werkend in dezelfde stad Zutphen
aan zijn meestermuurstuk, hoek Barlheze-Spiegelstraat,

kunst zeer gevaarlijk noemde - niet alleen verboden
door dictatoren, maar soms ook door bloedeigen geest…

(voor deze twee kunstenaars,
1872 - 1944 respectievelijk 1943 - 2016)


P.B. Kempe, mei 2022

de Klevenhorst op de Kunstwandelroute

'Het kleinste openluchttheater van Nederland', zo wordt de Kunstklinkplek ook wel genoemd. Een Klinkmeubel, gemaakt door beeldend kunstenaar Rolf Wolters, waarop wandelaars kunnen neerstrijken. De vorm zorgt voor beslotenheid. Binnenin dragen dichters voor uit eigen werk, kleuren muzikanten met klanken.
De Kunstwandelroute gaat na twee coronajaren weer van start. Dit jaar is het thema 'Dwaallust'. Op de route zingen poëziefluisteraars de wandelaars los van het rechte pad, richting boerderij de Klevenhorst, waar ze zich kunnen verliezen in muziek en poëzie.
Iedere zondag tussen Pasen en Pinksteren en extra op Tweede Paasdag en Tweede Pinksterdag. Iedere keer een nieuw, verrassend programma van 14:00 tot 16:00 uur.
Deze keer, 8 mei 2022, dragen voor Pieter Bas Kempe en Anna Wiersma, bijgestaan door Gerda Reijnders op de trekzak.

Taras Sjevtsjenko (1814 - 1861)

Als nacht wordt dag, als dag wordt nacht
verberg ik mijn hoofd in beide hand'
En vraag wanneer toch koen mag
d' Apostel van waarheid en verstand?

5 november 1860, Sint Petersburg

Taras Sjevtsjenko (1814 - 1861)
vertaald uit het Oekraïns door P.B. Kempe

Тарас Чевченко

Коли ніч стає днем, коли день стає ніччю
Я ховаю голову в обидві руки
І запитай, коли ти можеш прийти
d' Апостол правди та розуму?

5 листопада 1860 Санкт-Петербург

Oorlog en Vrede

Oorlog en Vrede

Op de avond van woensdag 4 mei, na de Dodenherdenking, organiseert Dichtersgroep Kopwit Zutphen een avond met gedichten over oorlog en vrede, onder het motto dat alleen kunst ons een heel klein beetje met de gruwelijke waarheid van verleden en heden kan verzoenen. Op de avond is zowel ruimte voor gedichten die in Zutphen - of zelfs in het Zutphens - zijn verschenen als voor gedichten uit de wereldliteratuur. De avond begint om 20.30 uur en vindt plaats in rijksmonument de Munt, Rodetorenstraat 12. Er zijn enkele tientallen plaatsen beschikbaar voor 5 euro per plaats (contante betaling aan de zaal), enige consumpties inbegrepen. Aanmelden, al dan niet met suggesties voor het programma kan via info@kopwitzutphen.nl.

Jean-Louis Lebris de Kérouac de Québec

Jean-Louis Lebris de Kérouac de Québec,
100 jaar geleden geboren op 12 maart 1922

Ik ontmoette mijzelf het eerst in Lowell, Massachusetts,
verloochende rollen papier lang, uit mijn schrijfmachine
stortvloeiend, nooit de Bretonse wortels van mijn
                                                                   moederschoot:

pas op de scherpste jazzsnede van kunst en berekening
verloor ik in een duel te Saint Petersburg, Florida,
het ritme van mijn koorzang aan Jack "was dichter" 
                                                                     Kerouac.

P.B. Kempe, ter gelegenheid van
UNESCO Wereldboekendag, 23 april 2022

Pier Paolo Pasolini (5 maart 1922 - 2 november 1975)

Un esercito accampato nell’attesa
di farsi cristiano nella cristiana
città, occupa una marcita distesa

d’erba sozza nell’accesa campagna:
scendere anch’egli dentro la borghese
luce spera aspettando una umana

abitazione, esso, sardo o pugliese,
dentro un porcile il fangoso desco
in villaggi ciechi tra lucide chiese

novecentesche e grattacieli.

Sotte le sue palpebre chiuse questo
assedio di milioni d’anime
dai crani ingenui, dall’occhio lesto

all’intesa, tra le infette marane
della borgata.


Pier Paolo Pasolini (1922 - 1975)
(uit “L’ Appennino”, 1951)

Een leger wacht af in een leger om christelijk
te worden in de grootstad van de christenheid,
bezet een grondstuk uit bederf en rotting,

uit gras en modder in ontbrand platteland -
wil binnen, als de anderen, in burgerlijker licht,
hopend op een menselijke woonplaats:

er wachten Apuliërs, alsook Sardijnen,
in zwijnskotten aan ranzige tafels,
in blinde dorpen tussen glanzende twintigste-

eeuwse wolkenkrabbers en kerken.

Onder hun geloken oogleden deze
belegering: miljoenen zielen achter
argeloze schedels, met behendige ogen

twinkelend, nabij de vergiftigde moerassen
der voorstad.


(vertaald uit het Italiaans door P.B. Kempe,
uit “De Apennijn”)

Op 2 februari 2022 is het een eeuw geleden dat "Ulysses" verscheen: mooi sluitstuk van de Gedichtenweek!

James Joyce

En un día del hombre están los días
del tiempo, desde aquel inconcebible
día inicial del tiempo, en que un terrible
Dios prefijó los días y agonías
hasta aquel otro en que el ubico río
del tiempo terrenal torne a su fuente,
que es lo Eterno, y se apague en el presente,
el futuro, el ayer, lo que ahora es mío.
Entre el alba y la noche está la historia
universal. Desde la noche veo
a mis pies los caminos del hebreo,
Cartago aniquilada, Infierno y Gloria.
Dame, Señor, coraje y alegría
para escalar la cumbre de este día.

(Cambridge, 1968)

Jorge Luís Borges (1899 - 1986)

(vertaald uit het Spaans door P.B. Kempe)

James Joyce

Eén mensendag balt alle dagen samen
des tijds: vanaf ’t onvatbaar eerste dagen,
toen schrikkelijke God met list en lagen
bestemde ied’re dag van ja tot amen,
tot in het alomtegenwoordig keren
van aardse tijd tot alle-daagse bronnen,
uitdovend vroeger, nu, straks, manen, zonnen,
àl waar ik in mijn dagwerk op kon teren.
Wereldgeschiedenis bevindt zich tussen
duister en dageraad, Hebreeuwse wegen,
verwoest Carthago, Hel en Hemel komen
te zamen aan mijn voet uit duister dromen:
maak dan, Heer, dat ik moedig, levenslustig
mij naar de top van die dag zal bewegen

 Kopwit Zutphen viert de Poëzieweek 2022, thema Natuur

Der Rauch

Das kleine Haus unter Bäumen am See.
Vom Dach steigt Rauch.
Fehlte er,
Wie trostlos dann wären
Haus, Bäume un See

Bertolt Brecht (1898 - 1956), uit de “Buckower Elegien / Buckower Treurdichten”

(vertaald uit het Duits door P.B. Kempe)

De rook

Het kleine huis onder bomen aan ’t meer.
Omhoog stijgt rook
Ontbrak hij,
Hoe troosteloos waren dan
Huis, bomen, meer.

In Zutphen vieren Kopwit en Stichting Zutphen Literair gezamenlijk het begin van de Poëzieweek met een gedicht van Bertolt Brecht, vertaald door P.B. Kempe.

Pablo Neruda (1914-1973)
"Een frisse nieuwjaarsgroet van Kopwit Zutphen"!

Ode aan de tomaat

De straat is
verzadigd van tomaten:
midden op
een zomerdag
breekt
het licht
in twee
halve
tomaten,
stromen
de straten
vol sap.
In december
barsten de
tomaten los,
vallen de
keukens binnen,
veroveren het middageten,
gaan rustig
er bij liggen
op de buffetten,
tussen de botervloten,
het glaswerk en
het blauw van de zoutvaatjes.
De tomaat werpt
haar eigen licht,
gul en vriendelijk.
Wij moeten helaas wel
een moord plegen:
boren
het keukenmes
in haar levende vruchtvlees,
rode
ingewanden,
waarna een
frisse,
onuitputtelijke
zon
alle salades
van Chili verzadigt,
gelukkig trouwt met
de glanzende ui,
en om te vieren
stort zich
in hun midden
olie,
vloeibaar kind
van de olijfboom,
vult het uitnodigend halfrond;
peper voegt
roemrijk aroma toe,
zout zijn
aantrekkingskracht -
boven deze
huwelijksdag
hijst
peterselie
vlaggetjes,
blazen piepers
uit alle macht stoom af,
het gebraad
bonkt met zijn
heerlijke geur
aan de poort,
vooruit!
het is tijd!
en boven
de tafel, in de dierenriem
van de zomer
tomaten,
hemels op aarde,
vruchtbaar
vermenigvuldigende
sterren,
tonen ons
hun ringen,
hun waterwegen,
hun wuivende
overvloed
zonder botten
of schild,
zonder schubben of stekels,
reiken ons
het geschenk aan
van hun vurige, frisse kleur,
allesomvattend blozend.

Pablo Neruda


(vertaald uit het Spaans door P.B. Kempe)
(noot: december is in Chili “onze” zomermaand juni)

voor het Spaans kijk naar: https://allpoetry.com/Oda-al-Tomate#orig_8496991,%20.otitle_8496991

William Carlos Williams (1883 - 1963)
"Een eindejaarsgroet van Kopwit Zutphen"

A Sort of a Song

Let the snake wait under
his weed
and the writing
be of words, slow and quick, sharp
to strike, quiet to wait,
sleepless

- through metaphor to reconcile
the people and the stones.
Compose. (No idea
but in things.) Invent!
Saxifrage is my flower that splits
the rocks.

William Carlos Williams (1883 - 1963)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Een lied, of zoiets

Laat de slang wachten onder
het groen
en het schrijven
met woorden zijn kalm en rap, scherp
slaand, rustig wachtend,
slapeloos

- door beeldspraak om te verzoenen
de mensheid en de stenen.
Stel samen. (Geen gedachten
anders dan in dingen.) Bedenk!
Steenbreek is mijn bloem, de rotsen
splijtend.

Poëzie met een klank van fluit

Dichtersgroep Kopwit Zutphen trotseert alle najaarsweer
met een herfstverwarmende poëzieavond op woensdag 20
oktober in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112. Liesbeth Niesten
zet op fluit, altfluit en shakuhachi de vrije muzikale
ruimte neer voor een bonte dichtersbende…
Vanuit Wereldvrouwendag 2020 loopt nog een bladerspoor
naar deze avond: toenmalig stadsdichter Otteline van
Panthaleon van Eck en schapenhoedend kunstduizendpoot
Jet Rotmans verbleven destijds elders, maar maken hun
afwezigheid nu ruimschoots goed…
Zij krijgen feminiene versterking uit meerdere hoeken:
die van landelijk met lauweren omhangen oud-gemeente-
dichter van Heumen Marjolein Pieks; die van bovenregio-
naal actief oud-Noord-Oost-Brabants regiodichter Monica
Boschman; die van Veluwse poëzieverrassing in Deventer
koekstadomhulsel Ger van Diepen; plus die van graag en
vaak in Zutphen gehoord Nijmeegs goud Eva Jeune!
Presentator Pieter Bas Kempe brouwt al deze ingrediënten
tot een aanzienlijke herfstbock, en heet iedereen welkom
bij Dat Bolwerck op voornoemde avond. Inloop vanaf 19.30
uur, aanvang 20 uur: de toegang bedraagt 5 euro.
Lees ook www.datbolwerck.nl (voor onder meer de actuele
virusregels) en www.kopwitzutphen.nl

Monica Boschman draagt voor

wandelaar

boven de nevelen

eenzaam
de wandelaar
boven de nevelen
met wandelstok in rechterhand
op een ideaal uitkijkpunt terugkijkend
vanaf een donkere grillige rots op de voorgrond
over een zee van mist naar het gebergte op de achtergrond

imposant
de in de mist
gehulde bergtoppen
daar boven een wolkenband
doorbrekend licht in het vooruitzicht en
blik terug gezien op de rug van wandelaar
veraf en dichtbij lopen naadloos over in elkaar
enerzijds het gebergte anderzijds de gemoedstoestand

de eindeloze verte
en begrensde standplaats
duiden op de platonische dichotomie
tussen het aardse en verhevene - lichaam en ziel
de bergen de wolken en de wandelaar worden deel
van jezelf en je ziel en een weerspiegeling van emotie

erika visser 21 oktober 2021

Dag van de Stilte

Stichting Zutphen Literair en Kopwit willen de landelijke ‘Dag van de stilte’ vieren, zondag 31 oktober 2021. Het is de dag waarop de wintertijd ingaat. Met een extra uur waarin de Zutphenaars bijvoorbeeld gedichten kunnen lezen. Ter inspiratie bieden wij het gedicht Silence van Thomas Hood aan, mét de vertaling van Pieter Bas Kempe, Stilte. Aardig zou zijn als iedereen precies om 17.00 uur met lezen begint.
Beide versies zijn te vinden op de site van Kopwit en Stichting Zutphen Literair
We wensen u veel – stil – leesplezier.

Silence

There is a silence where hath been no sound,
There is silence where no sound may be,
In the cold grave - under the deep deep sea,
Or in wide desert where no life is found,
Which hath been mute, and still must sleep profound;
No voice is hush’d - no life treads silently,
But clouds and cloudy shadows wande free,
That never spoke, over the idle ground:
But in green ruins, in the desolate walls
Of antique palaces, where Man hath been,
Though the dun fox, or wild hyena, calls,
And owls, that flit continually between,
Shriek to the echo, and the low winds moan,
There the true Silence is, self - conscious and alone.

Stilte

Er is een stilte waarin nooit iets klonk,
Een stilte waarin nooit iets klinken gaat
- Diep onder zee, in ’t graf in koude grond,
In de woestijn waar leven niet bestaat -,
Die altijd zweeg, en die nog altijd slaapt;
Geen fluisteren, geen voetstap waart er rond,
Maar wel, in vrijheid boven loze aard’,
Het zwijgen van de schaduw, schim en wolk;
’t Is in de groene bouwval waar de mans
Ooit leefde, tussen omgevallen zuilen,
Waar de hyena gilt, de rekel rent,
Waar eindeloos weerkaatst de roep der uilen
Die zweven op het klaaglied van de wind,
Dat men de eenzaam-grootse, ware Stilte vindt.


Thomas Hood (1799 - 1845)
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Le vin perdu

J‘ai, quelque jour, dans l‘Océan,
(Mais je ne sais plus sous quels cieux),
Jeté, comme offrande au néant,
Tout un peu de vin précieux…

Qui voulut ta perte, ô liqueur?
J‘obéís peut-être au devin?
Peut-être au souci de mon coeur,
Songeant au sang, versant le vin?

Sa transparence accoutumée
Après un rose fumée
Reprit aussi pure la mer…

Perdu ce vin, ivres les ondes!…
J‘ai vu bondir dans l’air amer
Les figures les plus profondes…


Paul Valéry (1871 - 1945)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)


Verloren wijn

Ooit goot ik in de Oceaan,
Als altaargave aan ‘t niet-zijn
(Weet niet meer onder welke maan),
Een weinig kostelijke wijn…

Wie wou jou spillen, vloeibaar goed?
Volgd‘ ik een profetische flard,
Verspreidend wijn, bepeinzend bloed?
Nam ik ter harte soms mijn hart?

Na rozige doorschemeringen
Hernamen held‘ re schitteringen
Der zee hun alledaagse gang…

Verloren wijn, golven beschonken!…
Opspringen, in lucht zilt en wrang,
Zag ik daar beelden hoogst bezonken…

Beethoven, Hölderlin en de Anderen

Twaalfhonderd, ruwe schatting, voorstellingen gewijd aan
twee van de grootste Duitse kunstenaars werden afgelast
in het virusjaar 2020, toen zowel componist Ludwig van
Beethoven als dichter Friedrich Hölderlin hun 250ste
officiële verjaardag vierden. Dichtersgroep Kopwit
Zutphen brengt alsnog een eerbetoon op woensdagavond 13
oktober in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112, onder de
naam “Beethoven, Hölderlin en de Anderen”!
Pianiste Tooske Hinloopen speelt zowel composities van
de grote Ludwig als eigen werk in de geest van het door
dichter en vertaler Pieter Bas Kempe vertelde verhaal
over de grote Friedrich, de mensen rondom de grote twee,
de dichters rondom de grote twee - een bijzondere
bijeenkomst…
De toegang bedraagt 5 euro: inloop vanaf 19.30 uur,
aanvang 20 uur. Lees ook www.datbolwerck.nl ( voor onder
meer de actuele virusregels!) en www.kopwitzutphen.nl

Internationale Dag van het Vertalen. Door de Verenigde Naties is 30 september ingesteld als 'Internationale Vertaaldag' (International Translation Day).Bestaat officieel sinds 1991, maar deze dag wordt al vanaf 1953 gehouden. Een initiatief van de International Federation of Translators (FIT) die nauw samenwerkt met de UNESCO.
De datum van 30 september is de sterfdag van Sint Hiëronymus, die grote delen van de Bijbel in het Latijn heeft vertaald (het zogenoemde Vulgaat).

Fils de la foudre

Et sans qu’elle ait daigné séduire les geôliers
à son corsage s’est délité un bouquet de d’oiseaux-mouches
à ses oreilles ont germé des bourgeons d’atolls
elle me parle une langue si douce que tout d’abord je ne comprends
pas mais à la longue je devine qu’elle m’affirme que le
printemps est arrivé à contre-courant
que toute soif est étanchée que l’automne nous est concilié
que les étoiles dans la rue ont fleuri en plein midi
et très bas suspendent leurs fruits

Aimé Césaire (1913 - 2008)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

Zoon van de bliksem

En zonder zich te verwaardigen cipiers te verleiden
waaierden uit naar lijfje kolibries als ruiker
ontkiemden uit haar oren knoppen van atollen
spreekt zij een tale zo zoet dat ik haar eerst niet begrijp
maar wat later ontraadsel ik hetgeen zij mij bevestigt
dat de lente gekomen is tegen de stroom in
dat alle dorst gelest dat de herfst ons geworden is
dat de sterren op straat bloeiden bij klaarlichte dag
en zeer laag hun vruchten hangen

Kopwit Anderszins in Dat Bolwerck

Kopwit Anderszins in Dat Bolwerck

Dichtersgroep Kopwit Zutphen viert samen met Uitgeverij
Anderszins een bijzondere poëziemiddag op zondag 26
september in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112. Drie aanlei-
dingen zijn er voor iets feestelijks: het eerste lustrum
van deze op Texel gevestigde uitgeverij; het opnieuw de
ruimte in schieten van “Regenboom - Palu di áwaseru”,
de in 2020 verschenen maar door de virusomstandigheden
onderbelichte Nederlands-Antilliaanse debuutbundel van
Zutphens eerste schooldichter Naomi Montroos; en het
landelijke debuut “Vergedichten - reis door onbeschreven
tijd” van Kopwit-voorman Pieter Bas Kempe!
Hij zal ook in zijn rol van presentator kruipen, hetgeen
tevens het aankondigen inhoudt van gastdichters uit de
Anderszins-stal en van het omlijstend jazztrio “Jazz in
Schaapskleren”. Dat overigens een belangrijke rol heeft
gehad in de totstandkoming van de “Vergedichten”, maar
meer daarover die middag…
De toegang tot dit feest is gratis: inloop vanaf 13.00 uur,
aanvang 14.00 uur. Lees ook www.datbolwerck.nl (voor onder
meer de actuele virusregels!) en www.kopwitzutpen.nl.

in Zuid-Tirol staant wee dichtervorsten oog in oog

Verhaal van twee steden

Zij staan op hun steen,
been waarneven been,

uit elkander geschreven
door geschiedenis en tijd,

omzwermd en van duiven bezoedeld
aan zowel Adige als Etsch.

Dante Alighieri - ene zijde;
andere - Walther von der Vogelweide.

Weert hij af
met geheven hand
in Trento,

steekt hij de hand
in Trient
nodigend uit,

midden op hun levensplein?

(op de Duits-Italiaanse taal - en
cultuurgrens in Zuid-Tirol staan
twee dichtervorsten oog in oog)

P.B. Kempe, maart 2021

100 jaar geleden geboren:W.F. Hermans als dichter met "Straattoneel"

1 september 1921 - 1 september 2021: Willem Frederik
Hermans 100 jaar geleden geboren. In het begin van
zijn loopbaan stond hij ook bekend als dichter, waarvan
hier acte met “Straattoneel”:

Te steil die brug. De voerlui slaan het paard
Met ijz’ren buizen galmend op de rug.
De moeder ijlt haar dochter na op straat,
Een mes valt als een noodkreet uit een raam.

Te steil die brug. Van olie glanst het asfalt
En bloed omspoelt het dode paard dat valt.
Het mes staat sidd’rend in een dorre boom.
Er klinken schoten ergens onder mij.

Er rijdt een priester op een fiets voorbij.
Aan ’t kruispunt weet hij verder niet te gaan.
(Twijfel is een rood licht waarvoor hij remt.)
Hij blijft met uitgestrekte armen staan.

Zodat, van ver, hij op de Heiland lijkt,
En dichterbij op een verkeersagent.

Aan deze Aubade ofwel Een Hart onder de Bretels (P.B. Kempe) werkten mee: Bert Bevers (B), Louis Radstaak, Bert Scheuter, Margót Veldhuizen, Jack en Lucy (Firma Weijland), Helma Snelooper, Wim van Til, Anna Wiersma, Pieter Bas Kempe (idee voor Aubade) en Eva Schuurman.

In het Zutphens jaar 2021 van de Sociale Geschiedenis
richten P.B. Kempe, de beste stadsdichter die de stad
nooit had, en Louis Radstaak, meester in beeld, geluid,
web en woord, hun aandacht op reuring aan IJssel en
Berkel brengende rode karakters uit de eerste helft van
de twintigste eeuw. Zeven maal acht dertienlettergrepige
"Poolse alexandrijnen" lang, want "Polen is nog niet
verloren"!
De bundel "Voorwaarts, nog niet vergeten. Rood Zutphen
1900 - 1950" is te bekomen voor 5 euro, plus mogelijke
verzendkosten, via info@kopwitzutphen.nl of 0575-
541824. Op de foto proost de dichter met een toepasselijke
Irish Red Ale.

*** Een Cubaanse zomergroet van Kopwit Zutphen ***

Madrigel

De tus manos gotean
las uñas, en un manojo de diez uvas morades.
Piel,
carne de tronco quemado,
que cuando naufraga en el espejo, ahuma
las algas tímidas del fondo.


Herderszang

Van jouw handen druipen
de nagels, in een tros van tien blauwe druiven.
Huid,
vlees van verbrande stam,
naar de kelder gaand in de spiegel verzengend
tere algen van de diepte.

Nicolás Guillén (1902-1989)
(vertaald uit het Spaans door P.B. Kempe)

voor Bob zijn tachtigste verjaardag, 24 mei 2021 oftewel Vurige Tongen

Drie Dylanesken

I

Mij is het niet meer gegeven
hen voor de rapen te schieten.
Gaar zijn zij zeker - kloppend
als tien zwerende vingers
aan de hemelpoort staand,
er hun stellingen slaand.

II

De joker liep de deuren langs
eendrachtig met de dief - men vond
in elke pot een hond.
Geen ziel onder de arm,
geen wachttoren die aandacht
schonk aan hetgeen men aanbracht.

III

Aleer ik afdaal naar het dal,
maar trouw zal blijven aan de ster
die boven ons gesteld is,
die tussen ons gesteld is,
hef ik ten laatsten maal
koffie als avondmaal.

(voor Bob zijn tachtigste verjaardag,
24 mei 2021 oftewel Vurige Tongen)

                   P.B. Kempe

Gabriele D'Annunzio (1863 - 1938)

De ridder des doods

Op een antieke prent van Albrecht Dürer
gaat tegen een draak en magiër ten strijde
in vol ornaat een Ridder die een vurig
en driest schuimbekkend paard mag voorwaarts leiden:

hem vergezellen aan de flank gedurig
zijn schildknaap Dood, van maliën gescheiden,
alsook zijn trouwe dienaar de obscure
Zonde; zwart als het struikgewas terzijde.

Ik, die weerom van zins ben te bedwingen
de Liefde en de Kunst, bestijg het leven;
mijn slinkse schildknaap doet mijn moed niet zinken,

de dienaar lacht en spoort mij in mijn streven;
wat hindert sla ik met betoveringen;
dàn, Schoonheid, ben jij mij tot roof gegeven.

Oktober 1883

Gabriele D’Annunzio (1863 - 1938)

Vertaling:
P.B. Kempe (uit het Italiaans)

Il cavaliere della morte

In un’antica stampa de ‘l Durero
va contro maghi è draghi à la battaglia
tutto chiuso ne l’arme un Cavaliero
su ‘l gran cavallo coperto di scaglia:

a ‘l fianco l’accompagna da scudiero
la Morta senza piastra e senza maglia,
dietro gli segue da valletto il nero
Peccato; e fosca innanzi è la boscaglia.

Io cosi, nuovamente, a la conquista
de ‘l Arte e de ‘l Amor, salgo la vita;
ma il mio bieco scudier non mi rattrista,

ma il valletto ridendo alto m’ incita
ed incanto non v’ ha che mi resista,
poi che già in groppa, o Bella, io t’ho rapita.

Ottobre 1883

Gabriele D’Annunzio

21 mei 2021: de vaak door dichters bezongen
kunstenaar Albrecht Dürer 350 jaar geleden geboren

Karel van het Reve 100 jaar geleden geboren  19 mei 1921 - 19 mei 2021

19 mei 1921 - 19 mei 2021: Karel van het Reve 100 jaar
geleden geboren. Bij de vijfkamp anno 1948, in Den Haag
en Moskou, om het wereldkampioenschap schaken was hij
aanwezig als tolk en vertegenwoordiger van de niet-
Sovjet-spelers; tijdens de terugreis per trein schreef
hij éen van zijn schaarse bewaard gebleven gedichten:

Sonnet voor den heer Nicolaas Cortlever, steenhouwer
te Amsterdam. Gegeven in Duitsland, tussen Hamm en
Dortmund, den 24’sten van Mei, Anno Domini 1948.

Gewend om links en rechts te commanderen
En iedereen te zetten naar Uw hand,
Waart Gij te gast in ’t Rode Vaderland,
Gij, Kind der Bourgeoisie. Het kan verkeren.

Gij zaagt met eigen ogen hoe de heren
Van Stalins bent aan lieden van Uw stand
Schijt hebben tot en met. Tot aan de rand
Vult U de weerzin tegen hun begeren

Om allen in het arm Moscovisch Rijk
Te doen geloven dat het Koninkrijk
Der Hemelen daar is. Zou dit hun wens

Of ook de waarheid zijn? Wie zal het zeggen?
Wij weten weinig. Is er soms éen mens
Die het Geheim der Schepping uit kan leggen?

Apropos: Cortlever, later lange tijd woonachtig in
zowel Almen als Zutphen, reisde mee als de schaak-
technische rechterhand van oud-wereldkampioen Dr.
Max Euwe. Daarnaast was hij in het dagelijks leven
zakelijk leider ener natuursteenfabriek.

P.B. Kempe, mei 2021

Christiaan Morgenstern, Duits absurdistisch dichter (6 mei 1871 - 31 maart 1914)

Mooi uitzicht

Korf beklimt Fort Altena,
Gelders, ja, doch ei zo na
Overijssels grondgebied.
W at hij al niet overziet:
Deventer van Waag tot Berg,
Zwolle verderop (een dwerg),
IJsselscheepsverkeer, áanmerend,
zelfs het land van Bommen Berend!
Palmström, in zijn spoor geklommen,
heeft geen oog voor al die bommen:
wijst Von Korf een boerderij,
nabij Lochem, in een wei
naast de Nettelhorstruïne
(zichtbaar achter Lebuïnus),
waar een gevelsteen vermeldt
“Morgenstern”… Zij staan versteld:
vereeuwigd is de schepper daar
van het zo illuster paar!
Und weil alles hat sein Ende
an die Sommersonnenwende
daalt men af, zonder gedraal,
naar de punt aan dit verhaal.

(eerbetoon aan de Duitse absurdist,
op 6 mei 2021 150 jaar geleden
geboren, alsook zijn personages.
500 jaar eerder verrees genoemd
Fort, dat de hertogen van Gelre
lieten optrekken tegenover vijandig
Deventer: het deed 7 jaar dienst)

P.B. Kempe, februari 2021

Die Trichter

Zwei Trichter wandeln durch die Nacht.
Durch ihres Rumpfs verengten Schacht
fliesst weisses Mondlicht
still und heiter
auf ihren
Waldweg
u. s.
w.

De trechters

Twee trechters trekken door de nacht.
Door hun romp, versmald tot schacht,
stroomt wit, stil, vrolijk
het licht der maan
hun bosweg op
etce-
te-
ra.

Christiaan Morgenstern (1871 - 1914)
vertaald uit het Duits door P.B.Kempe

Een jodengeschiedenis uit Zutphen

Een jodengeschiedenis uit Zutphen

Allerzielen 1836:
Slagerij Hamburg, pas geopend,
zorgt voor uitgebeend lekkers in de stad.

Honderd jaar, 1936:
steeds nog aan het Broederenkerkhof
Slagerij Hamburg, steeds nog klanten zat.

November 1942:
Slagerij Hamburg opgeheven,
alle beenhouwerij is uitgestapt -

bij aankomst in overvolle kamers,
in het oosten waar het niet wil dagen,
van de stenen tafelen geschrapt.


P.B. Kempe, maart 2021

vlieblues

Vlieblues

Er is muziek die mij vaak als een zee vervoert
de stroom vertraagt in diepste onderlagen
en golven temt met ritmisch vierkwart slagen
een backbeat die de vaart van elke branding snoert
hier op dit eiland *aint no love - die mij beroert
zoals de zee me om een gunst kan vragen
betwijfel ik of ik de sprong kan wagen
naar jou in antwoord op de backbeat van de blues
je ogen blauwer dan een hemel kon verdragen
je stem een windvlaag in mijn hart dat zonder koers
zich van het eiland afwendt om het hart te jagen
in the heart of town* waarnaar de zee me voert
in achterwaarts een droom die doet vertragen
hier op dit eiland aint a love die mij beroert.

Gerda Posthumus

( La musique souvent me prend comme une mer! 1ste vrsr.
Charles Baudelaire-
Aint no love in the heart of the city: Bobby Bland)

www.eilanddichtervlieland.nl

CHARLES BAUDELAIRE  (9 april 1821 - 9 april 2021: deze zeer grote dichter werd 200 jaar geleden geboren)

La Musique

La musique souvent me prend comme une mer!
                 Vers ma pâle étoile,
Sous un plafond de brume ou dan un vaste éther,
                 Je mets à la voile;

La poitrine en avant et les poumons gonflés
                 Comme de la toile,
J’escalade le dos des flots amoncelés
                 Que la nuit me voile;

Je sens vibrer en moi toutes les passions
                 D’un vaisseau qui souffre;
Le bon vent, la tempête et ses convulsions

                  Sur l’immense gouffre
Me bercent. - D’autres fois, calme plat, grand miroir
                  De mon désespoir!

Charles Baudelaire (1821 - 1867)

De Muziek

Vaak vangt mij de muziek zoals het zilt der zee!
              Naar mijn ster, mijn ijle,
Onder nevelgewelf, onder hemelsblauw breed,
              Hijs ik hoog de zeilen;

Met borst vooruit en met de longen vol van wind
               Zoals bolstaand linnen
Ga ik het nachtversluierde golvengebint
               Voet voor voet beklimmen;

Hartstocht voel ik in mijn eigen zeegang trillen
               Van een schip gepijnigd;
Welgemoede bries, en storm vol stuip, kramp, grillen,

                Doen mij wiegen, deinen
Aan de afgrond. - Andermaal, spiegel glad en groot
                Van mijn wanhoopsnood!

Charles Baudelaire
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

(9 april 1821 - 9 april 2021: deze zeer grote dichter
200 jaar geleden geboren)

Bericht aan de poëziereizigers

Bericht aan de poëziereizigers

Onderneem van Pasen tot en met Pinksteren 2021 de
poëziereis naar Hummelo! Dit Achterhoekse dorp
huisvest al tientallen jaren in genoemd tijdvak op
het fraaie landgoed Enghuizen de veelbezochte
Kunstwandelroute - maar evenals vorig jaar moet
deze voor het coronavirus wijken helaas. Echter:
de deelnemende dichtersgroep De Omsmeders heeft
samen met de beoogde begeleidende muzikanten
besloten opnames van optredens ter plekke te
maken, welke van Opstanding tot Vurige Tongen te
zien zullen zijn op internet!
En wel binnen de poëzie-onderafdeling van de
webpagina www.kunstwandelroutehummelo.nl - die
weg wijst zich vanzelf. Veel voorjaarsgenoegen!

Kopwit Zutphen viert op 21 maart de Wereld Poëziedag

23 maart 1971 - 23 maart 2021: Simon Vestdijk 50 jaar
geleden overleden. Als klein eerbetoon gedicht nummer
10 uit de ”Fabels met kleurkrijt”

Keuvelend met verliefde kronen,
Ruischend de een, rits’lend de ander,
Zijn beuk en berk gaan samenwonen
Als lotgenooten van elkander,

In zulk een inn’ge eendracht, dat
Men aan de witte schors moet vragen
Wie of het berkenloof zal dragen
En wie in ’t najaar ’t bruinste blad.

Hier even breed, daar even smal
Stroomen hun stammen naar beneden,
Uitwijkend, hunk’rend en tevreden,
Geven en nemen, een en al,

Tot waar de saamgevoegde wortel
De strengheid hoedt van ’t mijn en dijn,
Alsof met een onzichtb’re mortel
De grensvlakken bestreken zijn.

Maar lager, diep onder de aarde,
Daar heerst de nijd van ’t voorgeslacht,
Dat waterdruppelen vergaarde
Met harig zuigende overmacht,

Elkaar verdringend, moord beramend
In zulk een schennis van ’t verbond,
Dat elk der wezens zich zou schamen
Wanneer ’t kon schouwen in zijn grond.

Kopwit Zutphen viert Wereldvrouwendag 2021

ici l’heure
ne garde
ni n'égare

ici l’herbe
se repose
des ruines

que j’arrive
ou que je
parte

rien ne se
modifie

ne change
l’éternité

de l’invisible
maître
du désert

je suis
l’inassouvi
désir

j’ai prononcé
la syllabe
de ton nom

j’ai ressenti
les lueurs
de tes yeux

j’ai reconnu
l’éclipse
de ta face

sans relâche
je dresse
un échafaudage

dont la planche
s’effondre
après le pas

j’ai abandonné
ma langue
et j’ai marché
longtemps

même le rythme
de mon pas
je le quittais

même le son
de mon silence
je le perdis

même à moi
revenue
je reste

de tijd
behoedt hier
noch verlegt

het gras
in rust hier
met ruïnes

of ik aankom
dan wel afreis
niets matigt zich

keert om
het eeuwige

va de onzichtbare
meester
derwoestenij

ben ik
het onverzadigd
verlangen

ik heb gesproken
het woordlid
van jouw naam

ik heb gevoeld
het glanzen
van jouw ogen

herkennen deed ik
de verdonkering
van jouw gezicht

onophoudelijk
zet ik
een bloedtoneel op

waarvan de planken
inslaan
stap na stap

ik heb laten varen
mijn taal
en lang heb ik
voortgedaan

zelfs de maat
van mijn stap
liet ik los


zelfs de toon
van mijn zwijgen
werd ik bijster

zelfs tot mij
weergekeerd
blijf ik
afgereisd

Silvia Baron Supervielle (1934)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

ENIGE EN ALGEMENE KENNISGEVING
Als gevolg van moedwil of misverstand, maar in ieder
geval elkaar driftig napapagaaiende bronnen, is de
indruk ontstaan dat Kopwit Zutphen opgegaan is in de
Stichting Zutphen Literair of het Dichtersgilde Zutphen.
Al deze instellingen zullen in het heden of de toekomst
veel met elkaar samenwerken gaan, maar Kopwit Zutphen
is en blijft zelfstandig!

de man en zijn knakworst

De Man en zijn Knakworst - eerbetoon aan Vladmír Boudník (1924 -1968), Tsjechisch grafisch kunstenaar met een bijzondere belangstelling voor ontploffingen, knakworst en bier, alsook aan een Zutphense lekkernij!

Zutphen! Als u het mij vraagt: een schóol-
voorbeeld van explosionalisme,
Vladmír Boudník zou het u niet
verbeteren! Eerst het bevrijdend
ogenblik van de beet en de knak,
de pracht van opensplijtende darm,
dàn adembenemende stilstand,
het stoom afblazende binnenste -

waarna het dóordringen tot de kern
van het uiteengescheurde voorwerp,
het wegspoelen van de ontplofte
oude vorm in schuimende bierstroom,

en tot besluit, als nabeschouwing,

“De Man van de Knakworst eet u zó!”

uitspreken, terwijl nieuwe vormen
zich oprichten, Zutphen, zo ik meen…

P.B. Kempe, februari 2021

Kopwit Zutphen opent de poëzieweek 2021

Een klaver uit Moskou - III (1961-1963)
Nog een toost

Op jou vast vertrouwen! Alsook op mijn trouw!
Op ons zijn in dit land, ik samen met jou!
Wellicht zijn wij blijvend betoverd geraakt,
Maar heerste ooit mooier de winter op aard’,
Het kruis in het hemels gewelf boven ons,
Teer kettinkje, machtige brug des verbonds…
Op ál het geruisloos vervloeien sindsdien.
Op ons, niet in staat om elkaar te zien.


Anna Achmatova (1889 - 1966)
(vertaald uit het Russisch door P.B. Kempe)

ЕЩЕ ТОСТ

За веру твою!  И за верность мою !
За то, что с тобою мы в этом краю!
Пускай навсегда заколдованы мы,
Но не было в мире прекрасный зимы,
И не было в небе узорней крестов,
Воздушней цепочек, длиннее мостов....
За то , что все плыло, беззвучно скользя.
За то, что нам видеть, друга нельзя.

Анна Ахматова

Een kerst- en jaarwisselingswens van Kopwit Zutphen

J’ai bien le temps

J’ai peu de souffle et peu de force et moins d’élan
Mais je ne me presse plus J’ai bien le temps d’attendre
Depuis qu’il se fait tard j’ai du temps devant moi

Je suis comme celui qui a fait sa journée
et réfléchit assis le mains à plat sur les genoux
aux choses qu’il veut faire et fera en leur temps

si la source du temps lui compte encore des jours


Claude Roy (1915 - 1997)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

Ik heb wel tijd

Ik heb weinig lucht weinig kracht nog minder vuur
Maar ik haast mij niet langer Heb wel tijd om te wachten
Sinds het steeds later wordt heb ik vóor mij de tijd

Ik ben zoals degene die na het dagwerk
overdenkt zittend handen plat op de kniëen
de dingen om te doen en ze doet op hun tijd

zolang de bron van de tijd nog dagen toekent

Voor Alle Zielen, van Kopwit Zutphen

Wat erg is

Als men geen Engels kent,
Van een goede Engelse misdaadroman horen,
Die niet in het Nederlands vertaald is.

Bij hitte een glas bier zien,
Dat men niet betalen kan.

Een nieuwe gedachte hebben,
Die men niet in een Hölderlinvers kan wikkelen,
Zoals de professoren doen.

Op reis bij nacht het slaan der golven horen
En mijmeren, dat ze nooit anders doen.

Heel erg: uitgenodigd zijn,
Als thuis de kamer stiller
De koffie beter
En geen conversatie nodig is.

Het ergste:
Niet in de zomer sterven,
Als het alom licht is
En de aarde losjes voor spaden.

(door P.B. Kempe vertaald uit het Duits van
Gottfried Benn, 1886 - 1956)

Was schlimm ist

Wenn man kein Englisch kann,
Von einem guten englischen Kriminalroman zu hören
Der nicht ins Deutsche übersetzt ist.

Bei Hitze ein Bier sehen
Das man nicht bezahlen kann.

Einen neuen Gedanken haben,
Den mann nicht in einen Hölderlinvers einwickeln kann,
Wie es die Professoren tun.

Nachts auf Reisen Wellen schlagen hören
Und sich sagen, dass sie das immer tun.

Sehr schlimm: eingeladen sein,
Wenn zu Hause die Räume stiller,
Der Kaffee besser
Und keine Unterhaltung nötig ist.

Am schlimmsten:
Nicht im Sommer sterben,
Wenn alles hell ist
Und die Erde für Spaten leicht.

Zojuist verschenen: 5 euro per stuk te bestellen via: info@kopwitzutphen.nl (exclusief portokosten)
Tevens nog beperkt leverbaar: 'Lawaai!!', 'Echoo' & 'Zutphense wereldwonderen'
van Louis Radstaak en Pieter Bas Kempe, (eveneens 5 euro per stuk)

Een groet van Kopwit Zutphen bij het aanbreken van de herfst

Il y a des jardins qui n’ont plus de pays
Et qui sont seuls avec l’eau
Des colombes les traversent bleies et sans nids
Mais la lune est un cristal de bonheur
Et l’enfant se souvient d’un grand désordre clair

Georges Schehadé (1907 - 1989)
(vertaald uit het Frans door P.B. Kempe)

Er zijn tuinen die geen land meer hebben
Die alleen zijn met het water
Duiven kruisen eroverheen blauw zonder nesten
Maar de maan is een kristal van geluk
Het kind herinnert zich grootse heldere wanorde

Schrijven onder Invloed in Zutphen (bis!) Afgelast...

Schrijven onder Invloed in Zutphen (bis!) Afgelast...

Het begon allemaal in een schrijverscafé te New York:
proefondervindelijk onderzoek naar de wisselwerking
tussen alcohol en het creatieve proces. Met als werk-
naam “ Writing Under The Influence”: is enig drankver-
bruik tijdens het schrijven geestdodend of juist geest-
verruimend?
Een andere wereldstad, Zutphen, kreeg in 2019 de Eu-
ropese primeur hiervan: “Schrijven Onder Invloed”. En
bijt nu, in de schuimkraag, door: Uigave Twee is aan-
staande! Waar, wanneer en hoe?
Plaats van samenkomst wordt opnieuw Stadsbrouwerij
Cambrinus, Houtmarkt 56B, en wel op woensdag 28 okto-
ber 2020. Inloop vanaf 18.30 uur; na begroeting en
toelichting kort na 19 uur gaat het er op voetbalwedstrijd-
wijze geschreven worden, tweemaal drie kwartier met
daartussen 15 minuten pauze dus. Om 21 uur weerklinkt
het eindsignaal, waarna onder het genot van een wel-
verdiend glas de derde helft begint, gevuld met voor-
dracht, analyse, nagesprek, wat al niet…
De roegang is gratis, opgave vooraf is nuttig met het
oog op het Virusreglement, kan bij info@6575.nl of
info@kopwitzutphen.nl. Consumpties zijn voor eigen
rekening en kunnen allen vooraf of in de pauzes be-
steld worden. Voor zowel schrijven als drinken geldt:
alle genres zijn toegestaan, van de Grote Zutphense
Roman In Uitvoering via treurspel tot gedicht, van
Tripel via Quadripel tot Nul Punt Nul…
Dezelfde organisatoren als vorig jaar, Peter-Jan
Vermeij (schrijversgroep Shut Up And Write Zutphen) en
Pieter Bas Kempe (dichtersgroep Kopwit Zutphen),
rekenen wederom op een Geest- en Invloedrijke zitting!
(Zie ook www.kopwitzutphen.nl)

Een augustusgroet van Kopwit Zutphen

E ci trascina indietro, al fresco,
all’arso tempo, al tempo vano,
assordato dalle vane feste
dell’umile gente, al tempo umano,
al tempo allegramente terrestre,
al tempo che vive il suo incanto,
con le rodini, nel solatio
paese padano, nel fianco
dei freschi colli, e chi di schianto
voi volgete, rondini, all’addio.

Pier Paolo Pasolini (1922 - 1975)
(uit “L’umile Italia”, 1954)


En het sleurt ons achterwaarts, in de vroegte,
in de verkoolde, in de ijdele tijd,
verdoofd met de ijdele feesten van
de nederige mens in mensentijd,
in de tijd van het opgewekt aardse,
in de tijd levend met zijn zonnelied,
met zijn zwaluwen, boven betoverde
Po-vlakte, boven frisgroene flanken
van hellingen, die jullie, zwaluwen,
toekeert loom jullie vleugelslag, ten afscheid.

(vertaald uit het Italiaans door P.B. Kempe,
uit “Nederig Italië”)

Een Sint-Jans-midzomergroet van Kopwit Zutphen

Hun diepe slaap

Profundamente

Toen ik gisteren in slaap viel
In de nacht van Sint-Jan
Was er vreugde en leven
Geknal van bommetjes Bengaals vuur
Gepraat gezang en gelach
Rondom de laaiende vuren.

Midden in de nacht werd ik wakker
Ik hoorde nergens meer praten of lachen
Alleen ballonnen
Dwaalden voorbij
In diepe stilte
Alleen zo af en toe
Het lawaai van een tram
Spietste de stilte
Als een tunnel.
Waar waren degenen die zojuist nog
Dansten
Zongen
En lachten
Rondom de laaiende vuren?

- Zij allen sliepen
Zij allen lagen
Sliepen
Hun diepe slaap.

Toen ik zes jaar oud was
Kon ik niet zien het slot aan het feest van Sint-Jan
Omdat ik in slaap viel
Vandaag hoor ik nergens meer praten die tijd
Mijn grootmoeder
Mijn grootvader
Totônio Rodrigues
Tomásia
Rosa
Waar zijn zij allemaal?

- Zij allen slapen
Zij allen liggen
Slapen
Hun diepe slaap.

Manuel Bandeira

Vertaling:
P.B. Kempe

Quando ontem adormeci
Na noite de São Jão
Havia alegria e rumor
Estrondos de bombas luzes de Bengala
Vozes cantigas e risos
Ao pé das fogueiras acesas.

No meio da noite despertei
Não ouvi mais vozes nem risos
Apenas balões
Passavam errantes
Silenciosamente
Apenas de vez em quando
O ruído de um bonde
Cortava o silêncio
Como un túnel.
Onde estavam os que há pouco
Dançavam
Cantavam
E riam
Ao pé das fogueiras acesas?

- Estavam todos dormindo
Estavam todos deitados
Dormindo
Profundamente.

Quando eu tinha seis anos
Não pude ver o fim da festa de São Jão
Porque adormeci
Hoje não ouço mais as vozes daquêle tempo
Minha avó
Meu avó
Totônio Rodrigues
Tomásia
Rosa
Onde estão todos êles?

- Estão todos dormindo
Estão todos deitados
Dormindo
Profundamente.


Manuel Bandeira (1886 -1968)

Bij wijze van eerbetoon (voor Christo Vladimirov JavachefF)

Louter ongelovigen worden wonderen
gewaar. (Leonardo Sinisgalli)

(voor Christo & Jeanne-Claude)

Een kwetsbare schets is de karavaan
van machtige, wijze, witte steden,
dode bomen die levende zijn maar anders

worden gezien, verhullend onthullend
nomadische tenten, herinnering

aan zuilen in het Boekarest van het Westen,
triomfboog die gemartelde Atlas
en Balkankromming het vrije verleent,

zo teder als even, als tijdelijk vermag.

P.B. Kempe

Kopwit Zutphen stuurt een Pinkstergroet...

Omdat het goed is de zaken op orde te houden
Because it’s Good to Keep Things Straight

Dus de kleine groene merel vond een muis aardig
En een honingbeer en een paard
En een kever en een muis en een paard
En een muis en een luipaard en een bever
En een zwarte vos en een rode eekhoorn en een leeuw
En een buffel en een bever en een ezel
En een tijger en een gorilla en een panter
En een salamander en een alikruik en een os
En een olifant en een alligator en een gordeldier
En een muis en een muildier en een kever
En een maanvis en een buffel en een slak
En een paard en een leeuw en een vlinder
En een paard en een tijger en een muis;
En de luipaard en de ezel en het paard
En de buffel en de os en de olifant
En de muis en de kever en de gorilla
En het paard en de alikruik en de muis
En de panter en de leeuw en de tijger
En de vlinder en de bever en de slak
Vonden de kleine groene merel ook aardig;
Maar het paard en het gordeldier en de leeuw
En de buffel gedroegen zich onverschillig;
Terwijl de kever en de muis en de maanvis
En de salamander en het muildier en de bever
Hem volslagen links lieten liggen;
En ondertussen de muis en het paard en de muis
En de tijger niet eens wisten dat hij bestond.

Kenneth Patchen
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

Now the little green blackbird liked a mouse
And a Malayan sunbear and a horse
And a beetle and a mouse and a horse
And mouse and a leopard and a beaver
And a black fox and a fox squirrel and a lion
And a buffalo and a beaver and a donkey
And a tiger and a gorilla and a panther
And a salamander and a periwinkle and an ox
And an elephant and an alligator and an armadillo
And a mouse and a mule and a beetle
And a moonfish and a buffalo and a snail
And a horse and a lion and a butterfly
And a horse and a tiger and a mouse;
And the leopard and the donkey and the horse
And the buffalo and the ox and the elephant
And the mouse and the beetle and the gorilla
And the horse and the periwinkle and the mouse
And the panter and the lion and the tiger
And the butterfly and the beaver and the snail
Also liked the little green blackbird;
But the horse and the armadillo and the lion
And the buffalo were quite indifferent to him;
While the beetle and the mouse and the moonfish
And the salamander and the mule and the beaver
Didn’t care one way or the other about him;
Whereas the mouse and the horse and the mouse
And the tiger didn’t even know he existed.

Kenneth Patchen (1911 - 1972)

De Hemelvaart van Dichteren Leesten

Ter bevordering van de schone letteren in Zutphen alsook
wijde omtrek heeft Hans Heesen aan zijn bestaan als artis-
tiek duizendpoot een duizend-en-eerste poot weten toe te
voegen. Hemelvaarts-donderdag 21 mei 2020 verschijnt afleve-
ring 1 van Dichteren Leesten, ongeregeld (zo mogelijk twee-
à driemaandelijks) verschijnend literair tijdschrift, met wis-
selende medewerkers, alleen hemzelf als redacteur, en een
aan de Vinexbuurtbenamingen van Doetinchem en Zutphen, met
letterkundige knipoog, ontleende titel!
Het staat open voor kort proza, poëzie, vertalingen, teke-
ningen, foto’s etcetera: nummer 1 zal onder meer bijdragen
bevatten van Herr Seele, Gosse Koolstra en Willem Thies.
Dichteren Leesten zal, gratis!, op internet rondgestuurd
worden als pdf-bestand; een exemplaar opvragen kan door een
verzoek te sturen daartoe aan hans.heesen@gmail.com
Uitdraaien is toegestaan! Aflevering 2 ziet naar verwach-
ting in de tweede helft van juli het felle zomerlicht…

Een Meizoen van Kopwit Zutphen

Kopwit en Schaakgenootschap Zutphen presenteren het
Zutphens Internet Poëzie-Schaak-Café

Het virtuele boek “Liefde in tijden van corona” is nu veelge-
lezen, oftewel iedereen moet iets vanwege dat virus. Zowel
de Kopwit-podiumpoëzie-activiteit als het Schaakgenootschaps-
leven zijn tot stilstand gekomen: reden voor een initiatief
dat geen lichamelijke aanwezigheid behoeft, maar dankzij de
websites van bevriende groepen inspirerend kan zijn in
deze historische tijden!
Onder de in de kop vermelde titel worden alle aangeslotenen
van beide groepen, plus lezers van de websites, uitgenodigd
schaakpoëzie te schrijven, vertalen, vergaren. Ten gunste van
de dichtkunst, de schaaksport, en uiteraard het honderdjarig
bestaan van het Schaakgenootschap in 2019-2020! Voor dichter
en schaker: schroom niet om de uitdaging aan te gaan, want
in elke dichter sluimert een schaker en in elke schaker
sluimert een dichter… Hoe werkt het?
Stuur gedichten zoals hierboven omschreven, het mogen er ge-
rust meer zijn aan:
https://www.schaakgenootschapzutphen.nl/index.php/info/contact
De poëzie verschijnt vervolgens op de site van Kopwit Zutphen,
plus in een bijzondere afdeling van de Schaakgenootschap-site.
Op een bloeiende schaak-poëziecultuur in Zutphen!

Eric Kloppers & Pieter Bas Kempe

Een lentebode van Kopwit Zutphen...

In donk're tijd

IN DARK TIMe

In donk’re tijd herwint het oog zijn blik.
Mijn schim doemt op uit schaduw die verzwaart;
Ik hoor mijn galm die door het galmwoud waart -
Een heer der schepping die tot bomen snikt.
Ik leef met reiger, winterkoning saam,
Raak heuvelbeesten, holenslangen aan.

Waanzin is louter zielenadel bij
Een slecht gesternte. Zie, daar brandt de dag!
Mijn schim is aan een muur geklemd op slag,
De klaarste klarewanhoop komt tot mij.
Die plek daar bij de rots - een grot, een wand,
Een kronkelpad? Ik heb alleen de rand.

Een samenhangenwervelwind raast voort!
Van vogels golft de nacht, de maan is vuil,
De noen zich plots voor middernacht verschuilt!
Een mens dringt hevig wringend tot zich door:
Het ik sterft in een tranenloze nacht,
De aarde baadt in fel-ontaarde pracht.

Mijn donk’re licht, mijn éens zo donk’re wens…
Mijn ziel, een zomerdolle vlieg, zoemt nog
Bij het kozijn. Welk ik is ik nu toch?
Mijn angst verlaat ik als gevallen mens.
De geest zichzelf en God de geest betreedt:
Vrij in de storm elkeen Al-Eén zich weet.

Theodore Roethke
(vertaald uit het Engels door P.B. Kempe)

In dark time, the eye begins to see,
I meet my shadow in the deepening shade;
I hear my echo in the echoing wood -
A lord of nature weeping to a tree.
I live between between the heron and the wren,
Beasts of the hill an serpents of the den.

What’s madness but nobility of soul
At odds with circumstance? The day’s on fire!
I know the purity of pure despair,
My shadow pinned against a swating wall.
That place among the rocks - is it a cave,
Or winding path? The edge is what I have.

A steady storm of correspondences!
A night flowing with birds, a ragged moon,
And in broad day the midnight come again!
A man goes far to find out what he is -
Death of the self in a long, tearless night,
All natural shapes blazing unnatural light.

Dark, dark my light, and darker my desire.
My soul, like some heat-maddened summer fly,
Keeps buzzing at the sill. Which I is I?
A fallen man, I climb out of my fear.
The mind enters itself, and God the mind,
And one is One, free in the tearing wind.

Theodore Roethke (1908 - 1963)

"Letterlijke vrouwen" in beeld en geluid

Letterlijke Vrouwen

Ter gelegenheid van Wereldvrouwendag 2020 zal in Zutphen het
project “Letterlijke Vrouwen” uitgevoerd worden. Dat behelst
een bijeenkomst met een zo ruim, kwalitatief en kwantitatief,
mogelijk aandeel Zutphense dichteressen, plus thematisch bijbe-
horende muzikale klankpoëzie. Wie wil hier niet bij zijn?
Plek van handeling is Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112, Zutphen,
op zondagmiddag 8 maart, van 14 tot 17 uur. Voordragers van
dienst zullen zijn: Louise Broekhuysen, Claudine de la Court,
Bertje van Delden, Ingeborg ten Hoopen, Eke Mannink,
stadsdichter Otteline van Panthaleon van Eck, Jet Rotmans,
Marianne M. Smit, Erika Visser, Alexandra Weinz en
Anna Wiersma. De piano is het domein van mede-organisator
Mariëtte Hehakaya, celliste Maaike Schoenmaker staat haar terzijde;
presentator Pieter Bas Kempe leidt middels enkele internationale vrouwen-
gedichten in origineel en vertaling in en uit.
Over internationaal gesproken: op deze middag kan in Dat
Bolwerck voor het laatst de tentoonstelling “Deutsche Grafik”
genoten worden, met vrijwel uitsluitend werk door vrouwen!
De toegang is gratis, consumpties zijn voor eigen rekening
verkrijgbaar. Lees ook: www.datbolwerck.nl,
www.hehakayapiano.com en www.kopwitzutphen.nl.

Poëziehoofdkwartier in Dat Bolwerck

Dichtersgroep Kopwit vestigt haar hoofdkwartier op woensdag 29 januari, tijdens de landelijke Gedichtenweek, met een poëzieavond in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112 te Zutphen. “Hoofdkwartier”: dat is ook de titel van de bundel waarmee Sabine Kars, die sinds haar komst naar de stad in 2016 almaar zichtbaarder wordt, omstreeks de jaarwisseling debuteert, en waaruit zij als een waarachtige hoofdvrouw voorlezen zal! De hoofden bijeen staken ondertussen vier dichters: los van elkander waren zij in de voorbije jaren in Zutphen te horen, maar nu begroet de hoofdstad van het historische graafschap Hans Mellendijk, Bert Scheuter, Eva Schuurman en Helma Snelooper in hun hoedanigheid van officiële “Dichters des Achterhoeks”… De muzikale opluistering is uit het eveneens Nedersaksische Deventer afkomstig, waar Mark Kornet en zijn accordéon thuis zijn: graag terugkerende, geziene gasten!
Presentator Pieter Bas Kempe biedt dit alles met zwier het hoofd en verwelkomt iedereen graag aan de kassa bij Dat Bolwerck op voornoemde avond. Aanvang 20 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: lees ook www.datbolwerck.nl en www.kopwitzutphen.nl.

hieronder vindt u de inhoud van: Contrasteert, Publiceert, Divers, Verbindt, Schaakgedichten, Het  Spittaal

Kopwit Zutphen protesteert mee!

Ook dichters nemen stelling tegen de voorgenomen ontmanteling van het Gelre Ziekenhuis Zutphen! Bij de slinkse afbraak van deze zo belangrijke instelling (zie voor berichtgeving hierover "De Stentor" en "Contact Zutphen-Warnsveld" sedert halverwege februari) is niet alleen in de streek de pijn te voelen: dat het hier een gevolg van politiek wanbeleid betreft maakt de pijn landelijk. Zelfs de figuur van bewindvoerder Pier Eringa is maar een uitvoerder van dit systeem, een Kleine Pier, na gedaan sloopwerk alleen van belang voor hengelaars. Het probleem is groter, kan betiteld worden als Het Manager: geen man of vrouw, maar zelfs amper mens, zo destructief en onpersoonlijk, iets dat zeker in de zorg niet mag bestaan... Stuur protestpoëzie in via
info@kopwitzutphen.nl, die krijgt een plek op een bijzondere pagina met de titel van dit bericht op Kopwit Zutphen.nl.
Dichters in en buiten Zutphen: dank jullie wel, door met de strijd!

Grafschrift op Het Manager
(vrij naar W.A. Auden)

Een instelling om zeep helpen is waar Het naar streeft:
reorganiseert, saneert met ongezond verstand,
weet van dividend en bonus uit de eerste hand,
en kan over zakken vullen urenlang praten.
Het ziet o zo graag dat de maatschappij voor Hem beeft,
Het ziet die maatschappij doodbloeden in de straten.

Pieter Bas Kempe, 21 april 2023

Annonce

Het ziekenhuis is zacht en kalm
De zusters liggen nu massaal te bed
De zieken moeten zelf de ronde doen
De dokters konden eerder met pensioen

Want iedereen die komen zou
Kan ergens anders heen (met goed fatsoen)
De nieuwe baby’s weten toch nog niets
En voor de Eerste Hulp, ach dat was toen ...

Die gaan nu op de fiets naar Apeldoorn
Of met de bus een stukkie verderop
De hoorn des overvloeds is leeg
De laatste strohalm kreeg geen water meer

Anna Wiersma 6-6-2023

Hij zat amper in de Raad van Bestuur bij Gelre Ziekenhuizen of hij had al een snijdend bezuinigingsplan voor het Zutphense ziekenhuis - trouwens ook voor Winterswijk en Doetinchem! Woedende reacties, maar die is Pier Eringa, beroepsstoomwalsbestuurder, wel gewend. Nou lees ik overal dat onze economie, ondanks oorlog en corona, floreert, dus vraag ik mij af waarom niet wat meer van dat collectief verdiende geld naar de zorg kan...

Geld als water

Kwam een man gekropen
uit rijksoverheidsgebouwen
om het water in de uithoek
afgemeten te verdelen.

Kwam een spoorwegman
het verdrogend hospitaal
van Zutphen aan de IJssel
grondiger nog verdorren.

Kwam die man in Wenters
en in Dörkem om te zeggen
dat zorg uitgeknepen kan,
ook daar op hun platteland.

Kwam die man met dijken
de zorgrivier beperken
zodat elke goudvisvijver
zich zorgeloos zou vullen.

Kwam die man vertellen
dat het overal zo moest,
dat het geld als water is
maar beperkt zal stromen.

Kwam die vluchtige man,
maar vroeg zich nog niet af
of hij eigenlijk ooit zelf
bedijkt zou kunnen worden?!


Bert Scheuter, maart 2023,
namens de Dichters des Achterhoeks

Mark groet 's morgens de Dingen

Dag ventje met de fiets
dag aangehapt appeltje
dag klotsende koffiekop
vervuld van eigen roem                     ploem ploem
Nederland is een breekbaar vaasje,
zei je, doorgetrapte fietser,
onze schijnbloem der natie

mamma, kijk, zonder handjes
én zonder hoofd met actief geheugen
hij roept eenieder op te deugen
of op te rotten naar je eigen landjes
en zo slingert Teflon Mark zich
jarenlang langs allerlei randjes

dag fietserke-fiets met de muts
en
dag fietserke-fiets met de lach
nette muts en bête lach
van de fietserke-fiets
goeiendag

als Mark tweemaal met z'n fietsbel belt
nou, dan weet je het wel
een goeie dag werd het niet
geen guts, geen gas, geen geld
voor de ruttelende noorderlingen

ach, soms een bonnetje gemist
hier en daar een sms-je gewist
Mark groet 's avonds de Dingen nooit
zeg dus maar dag met je handjes
zo werden ze bedonderd en berooid
al die verslagen toeslagmelders

wat vind je eigenlijk,
Mark, van fietsen elders?
kleine peddelaar, waar
veel meer daar telt
dan je eigen gelijk

Daa-ag ventje met de fiets
dag lief luchtfietsertje
dag klein fietselijn mijn


Dick van Welzen, maart 2023 (vrij naar Paul van Ostaijen)

Dag Louis en Pieter Bas,

Hartelijk dank voor twee weer fraaie dichtbundels. PBK bedankt voor de mooie opdrachten voorin.
Een groet van het scheepje uit Epe. Met zulke voorbeelden is het niet moeilijk om op koers te blijven. Ik heb zelf (nog) geen maritiem-poëtisch werk, maar hier is wel een link met een muziekstuk van Sweelinck. Est-ce Mars kent verschillende Nederlandse versies, waaronder: 'Wie gaat mee over zee? Hou je roer recht!', dat ik vroeger wel eens na de dienst speelde als profane aanvulling op de preek. 

Vriendelijke groet,
Ger

https://youtu.be/38jcs5vRBgM

AFGELAST VANWEGE CORONA BESMETTING

Ton Luijten-marathon in Dat Bolwerck Dichtersgroep Kopwit verzorgt op woensdag 18 maart een uitzonderlijke poëzieavond in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112 te Zutphen. Luttele weken voor de vijfde sterfdag van oud- stadsdichter Ton Luijten wordt deze kleurrijke persoon eer bewezen door middel van “De Marathon van Ton”: zo veel mogelijk mensen die hem en zijn werk gekend hebben, of die dat werk nu zeer snel gáan kennen… dragen hun favoriet uit de “verzamelde Ton” voor plus, indien men zich daartoe geroepen voelt, eigen werk dat door zijn werk leven werd ingeblazen. Aan het grasduinen dus in die rijke hoeveelheid columns en gedichten! Boekhandel, bibliotheek en internet hebben veel op voorraad zo nodig… De Marathon krijgt muzikale begeleiding van pianist Hendrik Planting: deze geziene figuur in het Zutphense gaat, zoals hij ooit aan Ton zijn zijde deed, zijn Plantingiaanse gang op de toetsen, saai wordt het dus nooit… Presentator Pieter Bas Kempe verheugt zich op een even lange als bonte avond, en heet graag iedereen welkom aan de kassa bij Dat Bolwerck op voornoemde avond. Aanvang 20 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: lees ook www.datbolwerck.nl en www.kopwitzutphen.nl.

Heel september 2019 is het feest in Hengelo OV: de Openbare Bibliotheek blaast honderd verjaarskaarsen uit, en binnen die muren viert het dichterscollectief “Niet Zwichten Maar Dichten” zijn eerste lustrum. Onze hartelijke gelukwens, en dat de leden zich net als in de afgelopen jaargangen vaak nog naar Zutphen mogen begeven!

 Schrijven onder Invloed in Zutphen

Het begon allemaal in een schrijverscafé te New York: proef-
ondervindelijk onderzoek naar de wisselwerking tussen alcohol
en het creatieve proces. Met als werknaam “Writing under the
Influence”: is enig drankverbruik tijdens het schrijven geest-
dodend of juist geestverruimend? Een andere wereldstad,
Zutphen, krijgt de Europese primeur hiervan: “Schrijven onder
Invloed”.

Waar, wanneer en hoe?
Plaats van samenkomst wordt Stadsbrouwerij Cambrinus, Hout-
markt 56B, op woensdag 30 oktober 2019. Inloop vanaf 19.30
uur; na begroeting en toelichting tussen 20 en 20.15 uur gaat er
op voetbalwedstrijdwijze geschreven worden, tweemaal drie kwar-
tier met daartussen 15 minuten pauze dus. Om 22 uur weerklinkt
het eindsignaal, waarna onder het genot van een welverdiend
glas de derde helft begint, gevuld met voordracht, analyse,
nagesprek, wat al niet…

De toegang is gratis, opgave vooraf mag wel maar moet niet,
de consumpties zijn voor eigen rekening en kunnen alleen
vooraf of in de pauzes worden besteld. Voor zowel schrijven
als drinken geldt: alle genres zijn toegestaan, van de Grote
Zutphense Roman In Uitvoering via column tot gedicht, van
Dubbel via Tripel tot chocomel…

De organisatoren, Peter-Jan Vermeij (schrijversgroep Shut Up
And Write Zutphen) en Pieter Bas Kempe (dichtersgroep Kopwit
Zutphen), hopen op een Geest- en Invloedrijke zitting!

Voor meer informatie of aanmelden (zoals gezegd, niet verplicht
wel prettig ;)) kan je een mail sturen naar info@6575.nl.

Licht Uit Kunst Aan

Zaterdagavond 26 oktober 2019 gaat de “Nacht van de Nacht” in:
wegens het aanbreken van de wintertijd zowel de langste als de
donkerste van het jaar. De kunst geeft echter de hoogstnoodza-
kelijke verlichting: in de vorm van de voorstelling “Licht Uit
Kunst Aan - een Rijk Uur muziek en poëzie”!
Mariëtte Hehakaya, pianiste, en Pieter Bas Kempe, voorman van
dichtersgroep Kopwit, verzorgen in het hart van Zutphen, op
het adres Beukerstraat 34A, een even lichtvoetige als twee-
duistere huiskamervoorstelling met muziek en poëzie in klin-
kend samenspel. Dit alles, om aan te sluiten bij het op ge-
noemde datum wereldwijde aandacht vragen voor energiebesparing
alsook lichtvervuiling, door louter kaarsen omringd…
In die stralende herberg is plaats voor vijftig zielen: de deur
zwaait voor hen open om 19.30 uur, de voorstelling vindt plaats
tussen 20 en 21 uur. Voor 10 euro, koffie of thee inbegrepen,
kan iedereen dit meemaken - maar vol is vol!
Reserveren is mogelijk bij mariette@hehakaya.com; lees ook
www.hehakayapiano.nl en www.kopwitzutphen.nl.

 Deventer Dichterscafé in Zutphens Bolwerck

Dichtersgroep Kopwit opent na de verhuizing het seizoen met een bijzondere poëzieavond op woensdag 16 oktober in Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112 te Zutphen. De gastenlijst is ongewoon, want voor het eerst komt een bevriend poëziegezelschap in de volle breedte optreden. Te weten het Deventer Dichterscafé, opgericht in het voorjaar van 2011, inmiddels meer dan 100 maandelijkse zittingen jong, met leden die variëren van aanslenterende talenten tot aquariumhoudende plezierdichters, maar altijd nog het verleidelijke devies voerend: “En dorst is alles wat men overhoudt!”
Alle dichters laten zich van beide Hanzestadskanten zien en horen: zij dragen 1 Deventer en 1 Zutphens gedicht voor, vele kijken op de zaak verzekerd, het zal blijken dat velen zich evenzeer thuis voelen onder de Lebuïnus als rondom de Walburgis…
Presentator Pieter Bas Kempe verhuisde mee, hij verwelkomt iedereen graag aan de kassa bij Dat Bolwerck op voornoemde avond. Aanvang 20 uur, de toegangsprijs bedraagt voor iedereen
3 euro: lees ook www.datbolwerck.nl en www.kopwitzutphen.nl.

Verhuisbericht! Maar méer dan dat...

Huwelijken of voetbalcontracten die 8,5 jaar standhouden zijn een zeldzaamheid tegenwoordig - maar in Zutphen hebben dichtersgroep Kopwit en Grand Café Pierrot dit in de periode voorjaar 2011 - najaar 2019 gepresteerd, en óok nog eens in opperste harmonie…
Toch wandelt er soms een te mooie “ander” langs om te negeren: reden waarom Kopwit vanaf oktober verkast naar Dat Bolwerck, Zaadmarkt 112, allen van harte welkom aldaar, meer nieuws volgt…
Eerst echter is het nu tijd voor een daverend afscheidsaccoord op het oude adres, en hoe zou dat beter kunnen dan door middel van een Open Podium? Op WOENSDAG 11 SEPTEMBER kunnen alle zich aangesproken voelende dichters zich melden om drie gedichten per persoon voor te dragen: vooraf opgeven is overbodig, ter plekke schept presentator Pieter Bas Kempe orde in de wanorde…
Houtmarkt 54 is nog éenmaal de aangewezen plek: aanvang 20.30 uur, de toegang bedraagt voor iedereen 3 euro. Wees er bij! Zie ook www.kopwitzutphen.nl.

De video van Ingrid Beckering - Vinckers is helaas mislukt...

Oproep
De met Kopwit verbonden huiskamergroep zoekt nieuwe deelnemers. We komen maandelijks bij elkaar en lezen en bespreken in overleg gedichten van een bepaalde dichter of a.d.h.v. een thema. Dit kan leiden tot verdieping in poëzie of een dichter, b.v. door het bespreken van een biografie. Er is ook ruimte voor uitstapjes naar raakvlakken, zoals proza of muziek. Meer informatie is te krijgen bij Michel Vreeling, tel. 0575570465.

Een Rijk Concreet Uur Poëzie

Dichtersgroep Kopwit Zutphen werkt vanzelfsprekend mee aan de
zomerse manifestatie over Concrete Kunst. In “Dat Bolwerck”,
Zaadmarkt 112, zal een eerbetoon gebracht worden aan deze poë-
ziestroming: Zutphense, Nederlandse, Vlaamse en internationale
concrete gedichten worden ten gehore gebracht door Lotte de
Waard, Alex Gentjens, Louis Radstaak en P.B. Kempe (tevens
presentator), met muzikale vrije doch concrete inbreng door
Niek Hietbrink en Frank van Velthoven. Dit Rijke Uur vindt
vindt plaats op donderdagavond 4 juli: aanvang 20 uur, de toegang
is vrij en iedereen is van harte welkom!
(Zie ook www.kopwitzutphen.nl & www.datbolwerck.nl)

De dichters met hun muzikale begeleiders: Niek Hietbrink en Frank Velthoven


Louis Radstaak verkleed als 'Sjamaan'

Een Rijk Uur Poëzie

Dichtersgroep Kopwit Zutphen verzorgt in samenwerking met
Galerie Kunst Op De Hoek een voorstelling tijdens de opening
van de zomertentoonstelling. Op Stationsstraat 16 te Zutphen,
sinds enkele maanden het adres van de Galerie, presenteert
voormalig stadsdichter Anna Wiersma optredens van haar
vakzuster Eke Mannink, de Haags-Deventer plezierdichter
Cees Leliveld, de Rotterdams-Zutphense romanticus Frank
Vingerhoets, de Apeldoornse tekstschrijver-zanger over kleine
verschijnselen Henk Bogaard, en uiteraard haarzelf. Dit Rijke
Uur vindt plaats op zaterdagmiddag 15 juni, aanvang 15 uur:
de toegang is vrij en iedereen is van harte welkom!

Hoogste poëziewoord bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit blaast het seizoen uit met een poëzieavond
als een klinkende vroegzomerse klok op woensdag 15 mei in Grand
Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Accordéonist Mark Kornet hangt
met zwier de rode draad uit: zijn van vele markten thuis zijnde Deventer
toetsenbord heeft het hoogste woord… Meerdere leden uit de groep
“DIE / Dichters In Enschede” voerden datzelfde woord al in Zutphen:
Ernst Bergboer en Bram Geerlings nog nooit, waar echter nu verandering
in gaat komen, kwaliteit gegarandeerd uit die hoek!
Van schaapherderinschap via Shrewsbury tot stadsdichterskandida-
tuur: Jet Rotmans zorgt eigenhandig en -zinnig dat het nooit saai
wordt aan de IJssel en Berkel, tijd voor een hernieuwde kennismaking…
Waarna een olifant met drie lange snuiten voor een Achterhoeks don-
derend slotakkoord zorgt: dat is HiPP (Het instituut Praktische
Poëzie), in de welbekende personen van Hans Mellendijk, Bert
Scheuter en internet-admiraal van Kopwit Louis Radstaak, toe-
vertrouwd!
Presentator Pieter Bas Kempe maakt hier ook zonder naald en draad
moeiteloos éen geheel van, en ziet met plezier iedereen verschijnen
aan de kassa bij Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de
toegangsprijs bedraagt 3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl.

Voorjaarsboeket poëzie bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit en de lente begroeten elkaar met een poëzie-
avond op woensdag 20 maart in Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te
Zutphen. De virtuele tachtigste verjaardag van oud-stadsdichter
Ton Luijten, tien dagen eerder, krijgt in de vorm van een klein
eerbetoon aandacht, waarna de schijnwerper op Anneke Wasscher
wordt gericht: deze Groningse won met haar gedichten onder meer
tweemaal de Citerprijs op het ook vanuit het Zutphense veelbezochte
zomerfestival "Het Park Vertelt" in Oosterbeek. Mike Sengers, de
zingende dichter uit Nijmegen, was eerder te gast bij Pierrot, en
altijd met iets verrassends op zak, ook nu zal dat het geval zijn...
Alexandra Weinz doorbreekt langdurig poëtisch stilzwijgen in de
reeks "Kopwit ongekend", waar een verrassingsoptreden (ja, alweer!)
binnen datzelfde kader op volgt... Vanuit bevriende hoek, die van
de Harderwijker kring Apollo, meren tenslotte aan scheidend stads-
dichter Wietse Hummel en zijn, ook muzikaal bedreven, op-
volger aldaar Henk Ruiter - meer dan voldoende te beleven!
Is ook de mening van presentator Pieter Bas Kempe, die met genoegen
iedereen verwelkomt aan de kassa bij Pierrot op voornoemde avond.
Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: zie ook www.
kopwitzutphen.nl.

Stads- en landpoëzie bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit heet de zevende stadsdichter van Zutphen hartelijk welkom op de slotdag van de landelijke Gedichtenweek 2019 met een poëzieavond, woensdag 6 februari in Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Hij of zij, die pas kort hiervòor benoemd wordt, zal opkijken van het ontvangstcomité! Fiet van Beek verdiende Veluwse sporen als dorpsdichter van Ermelo: haar tweede pet is het bedrijfsleidstershoofddeksel van Uitgeverij Anderszins, welke firma inmiddels twee officiële debuten uit Groter Zutphen liet verschijnen. Van bepaald niet  de geringsten: Bertje van Delden, scherp met penseel en pen,  vanuit vanuit "haar" Warkense Veld haar bundel "Onbestendig", terwijl Wibo Kosters, Deventer stadsdichter met diepe  Stationspleinwortels in het Zutphense, zijn fraai geïllustreerde "Inwoner" onder ieders aandacht brengt. Kom dat meemaken! In een verleden zo grijs als zijn lokken was Fred van de Ven de allereerste stadsdichter te Hengelo OV: deze gitaarspelende  Liedermacher beheerst de kunst nog altijd ... Betrekkelijk nieuw in het ambacht is Elly van Agtmaal : deze tweede dorpendichter  van Brummen-Eerbeek laat een frisse geest waaien vanuit haar Cortenoever!
Presentator Pieter Bas Kempe haalt het doek met hoge verwachtingen op: graag verwelkomt hij iedereen aan de kassa bij Pierrot  op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt  3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl

Poëzie in het nieuw bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit opgevat zelfs meer als vernieuwend met een poëzieavond op woensdag 10 oktober in Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Geen van de zes aantredende gasten in de torenstad ooit eerder de planken: zo zal Frank Vingerhoets , toen hij van Rotterdam vertrok, niet verwacht hebben dat hij ging opduiken in de reeks "Kopwit Ongekend" ... Hetzelfde geldt voor Johanna van Sabben , die uit wat een prima dichtersnest was plotseling met haar debuut "Buikschuif" de Zutphense letteren binnenschoof ... Na omzwervingen door heel Overijssel heeft Dave Thomas Gelderland bereikt met zijn volstrekt eigen Anglo-Nederlandse werk: deze langste dichter die optrad bij Kopwit belooft veel ... En de zuidwester, die vaker waait in de herfst, brengt iets moois naar hier: Jeroen Hendriksen, Lucy Kortram en Arja Scheffer laten horen wat hun al jaren goedlopende poëziekring in Oosterbeek vermag!
Met plezier zadelt Pieter Bas Kempe opnieuw zijn presentatorenpaard, en graag verwelkomt hij iedereenaan de kassa bij Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt ​​3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl

Poëzie van overal bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit slaat voorafgaand aan de zomerpauze nog
eenmaal barmhartig toe met een poëzieavond op woensdag 9 mei
in Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Meerdere graag
teruggeziene gasten bevolken de vloer: uit Nijmegen komen de
aansprekende vrije figuren van Eva Jeune, uit Hengelo de tegelij-
kertijd speelse èn klassieke bijdragen van Isis Zengerink, terwijl
de Deventer Vlaming Alex Gentjens zijn tweede boek, "Een leeg
wit hoofd", presenteert - een wel buitengewoon toepasselijke
Kopwitteske titel…
In de reeks "Kopwit Ongekend" straalt de lentezon op Angela
Alink, gestaag schavend aan haar debuutbundel waaruit zij een
voorproef verzorgt, en op Ans Hoedeman: zij leest voor uit haar
onlangs verschenen autobiografische werk, onder klarinetbege-
leiding van haar kleinzoon… En wanneer die klanken verstomd
zijn is vanuit de Achterhoek hoorngeschal waarneembaar: Kopwit-
webkapitein Louis Radstaak, Hans Mellendijk en Bert Scheuter
sluiten af als "HiPP / Het instituut Praktische Poëzie" het seizoen
met verbaal vuurwerk af!
Zodat presentator Pieter Bas Kempe op vakantie kan: eerst ech-
ter verwelkomt hij met plezier iedereen aan de kassa bij Pierrot
op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs be-
draagt 3 euro.

Verse poëzie bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit rolt het voorjaar binnen met een poëzie-avond vol verse waar op woensdag 21 maart in Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Fruit en groente tieren uiteraard welig: daar zorgt de in tekst en muziek op deze onderwerpen zeer bedreven Apeldoornse zanger en gitarist Henk Bogaard voor… Uit Deventer bezoekt Wibo Kosters, huidig stadsdichter aldaar, zijn geboorteplaats, en laat onder meer horen wat zijn eerste acht maanden in dat ambt aan vruchtbaars opleverden - met en zonder schil, altijd met pit!
De reeks "Kopwit Ongekend" haalt Bertje van Delden evenzeer naar voren als Henk Gombert: beiden kweken zowel beeldende kunst als poëzie, beiden verzorgen frisse presentaties uit eigen dichtkeuken - er volgt een Duitstalig bijgerecht… Over Brabantse  alsook Vlaamse velden verhaalt smakelijk Hein van der Schoot, sterrenkok uit het Zwols Dichterscollectief; en over de akkers van heel Overijssel zwerft al jaren Dave Thomas, hetgeen deze geboortige Brit een sappig dichter maakte!
Waarvan acte, meent hoofd groenvoorziening en presentator Pieter Bas Kempe, die met genoegen iedereen verwelkomt aan de kassa bij Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur. de toegangsprijs bedraagt 3 euro

Reizende poëzie bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit haakt natuurlijk aan bij de Vlaams-Nederlandse Gedichtenweek, namelijk door middel van een poëzieavond op woensdag 31 januari in Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen.
Waar overigens ook een roman aan de orde komt: Peter W.J. Brouwer, al eens te gast in zijn hoedanigheden van dichter, accordeonist en verteller, slaat met zijn presentatie (in vraag- en antwoordvorm) van het "Siamees Moment" een vierde weg in. Toevallig samenvallend met zijn verhuizing naar Doesburg, uit welke Hanzestad nòg een dichter aantreedt: Gerard Akse, die zich daar na vele omzwervingen heeft gevestigd en zijn publiek dan ook op een waarachtige poëziereis tracteren zal!
De reis van Wibo Kosters, ooit begonnen tegenover station Zutphen, is inmiddels aangekomen op de halte Deventer Stadsdichter: hij laat onder meer werk horen uit zijn eerste zes maanden in dit ambt.
Samen met hem trad José Hattink-Blom in de Koekstad op in een poëzie-etalage: nu zet deze Overijsselse zichzelf in het licht, en dat belooft iets…
Eva Jeune oogstte bij twee voorafgaande optrees lof in Zutphen, graag komt zij nogmaals uit Nijmegen over; en de reeks "Kopwit Ongekend" toont Peter-Jan Vermeij van een verrassende kant - de voorman van het succesrijke schrijverscafé "Shut Up And Write Zutphen" blijkt ook meester op een heel specifiek dichtwapen!
De reis waard, volgens presentator Pieter Bas Kempe, naar de kassa bij Pierrot waar hij graag iedereen verwelkomt op voornoemde avond.
Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro.

Poëziekoppels bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit stelt een drietal tweetallen voor tijdens een poëzieavond op woensdag 15 november bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen.
Mas Papo, alweer bijna een jaar stadsdichter, behoeft geen introductie meer: zijn levens- en poëzie-gezellin Sabine Kars heeft landelijk de nodige sporen verdiend, in het land Zutphen echter nog niet, reden waarom zij in de reeks "Kopwit Ongekend" een dwarsdoorsnede uit haar werk verzorgt.
Mas doet met het zijne datzelfde: veelzijdigheid gegarandeerd…
BV Ingrid, oftewel de Haags-Achterhoekse dichter en beeldend kunstenaar Ingrid Beckering Vinckers, brengt een duoprogramma vol werk van haarzelf plus de experimentele Russische dichter Lev Rubinstein: een Russisch-revolutionaire ervaring…Het goede stel Gert Toirkens En Zijn Gitaar brengt eenieder terug op aarde. Ooit was Gert de eerste stadsdichter in Oldenzaal, wat dit zoal inhield onder de Plechelmus laat hij horen in woord en klank! Warm aanbevolen, dit alles, op een frisse herfstdag, zegt presentator Pieter Bas Kempe, die graag iedereen verwelkomt aan de kassa in Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro.

Klanklandschap vol poëzie bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit gaat een zoveelste seizoen in met een bijzondere poëzieavond op woensdag 20 september bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Mariëtte Hehakaya, die met haar toetsinstrumenten zulke fraaie klanklandschappen bouwt, komt dat nu doen met voorgedragen gedichten als, ongetwijfeld rijke, inspiratiebron: Zutphen is benieuwd…
Ook naar zes dichters die nooit eerder aan IJssel en Berkel op het podium stonden. Zoals de beide eerste, maar zeker niet laatste Kopwit-gasten vanuit het Zwols Dichterscollectief, Marianne Couvée en Thijs Verster, of de duo-dorpendichters van de gemeente Barneveld, Ernie Kuijer en Gea van Drie: aandacht voor hen allen… Met Otteline van Panthaleon van Eck, die haar sporen in allerlei "Hoofdwerk" heeft verdiend, wordt de reeks 'Kopwit Ongekend' voortgezet; en Helma Snelooper verdeelt haar tijd reeds tussen Amsterdam, Hummelo, kleinkunst, zang en poëzie, maar voegt daar nu ook nog Zutphen aan toe!
Wordt dit geen weergaloos klanklandschap, dan weet presentator Pieter Bas Kempe het ook niet meer: graag verwelkomt hij iedereen aan de kassa in Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl.

Kopwit smeedt samen met IJsselbiënnale

Dichtersgroep Kopwit Zutphen zal goed zijn vertegenwoordigd tijdens een middag vol cultuur binnen het omvangrijke buitenkunstproject IJsselbiënnale. Op zaterdag 12 augustus organiseert het bevriende Achterhoekse dichtersnetwerk De Omsmeders dit evenement in Het Kunstgemaal, Veerweg 1 te Bronkhorst, met Zutphense inbreng door oud stadsdichter Anna Wiersma, Jet Rotmans, Pieter Bas Kempe en Louis Radstaak. Laatstgenoemde treedt aan de zijde van Hans Mellendijk en Bert Scheuter op onder het zeer gewaardeerde HiPP-vaandel: twee in het Zutphense nog onbeschreven (maar niet lang meer) Omsmedersbladen, Herman Pelgrom en spreekstalmadame Helma Snelooper, flankeren Het instituut voor Praktische Poëzie
Tussen alle dichtregels door laten de beide zangers-gitaristen-tekstdichters Jolieke van Osch en André van Gessel, alsook instrumentaal omnivoor Kees Weitkamp, zich beluisteren: zo vult de middag zich vanzelf met muziek en poëzie in een prachtkader van kunst en IJssel! De toegang is gratis, tegen bescheiden vergoeding zijn consumpties te bekomen: dit alles gaat gebeuren van 13 tot 16 uur op bovenvermelde zaterdag.
Wees welkom bij Het Kunstgemaal!

IJsselbiënnale en poëzievoordrachten
Dichter op de IJssel in Diepenveen

Poëzievoordrachten in Keizersrande Diepenveen. Op zondag 30 juli a.s. om
14.30 puur.

Deze poëzie-middag is één uit een serie van negen poëzievoordrachten en
maakt deel uit van het activiteitenprogramma IJsselbiënnale en Dichter op
de IJssel. Deelnemers aan de poëzievoordrachten: Laurens Hoevenaren,
Anna Wiersma, Bertje van Delden, Rinske Kegel, Meliza de Vries.
Samen met korte verhalen van A.L. Snijders. Afgewisseld door
gitaar-melodieën van Arnold Slaghek.

Voor het IJsselbiënnale-poëzieproject is een speciale poëziebundel 'Dichter op de IJssel 2017' uitgegeven. Een bundel met negenentwintig gedichten, geïnspireerd op de IJssel en het omliggende landschap. Onder meer van dichters die voor de poëzie-wedstrijd een gedicht inzonden. De bundel is geïllustreerd met afbeeldingen van de IJsselbiënnale-kunstwerken. Verkrijgbaar tijdens de poëzievoordrachten en bij verschillende boekhandels in de regio. Het handzame boekje kost € 10 (inclusief flyer voor de route).

Nabij de Keizersrande is het IJsselbiënnale kunstobject van fotograaf Erwin
Zijlstra te zien. Een foto-installatie van drijvende foto's.

De Keizersrande ligt in het IJssellandschap met uitzicht op de rivier.
Natuurderij Keizersrande, IJsseldijk 35, 7431 RE Diepenveen,
www.keizersrande.nl De toegang voor deze poëziemiddag is gratis.
Kijk voor meer informatie op www.dichteropdeijssel.nl

Lucky Fonz III in Zutphense Broederenklooster

Onder de naam Juninacht wordt het vierde Ida Gerhardt Poëziediner gehouden op donderdag 29 juni vanaf 19.00 uur in de refter van het Zutphense Broederenklooster. Op het menu staan muziek en verhalen van singer-songwriter Lucky Fonz III en optredens van dichters Hanneke van Eijken, Thomas Möhlmann, Mas Papo en Johanneke ter Stege.

Het Ida Gerhardt Poëziediner is het tussendoortje van de tweejaarlijkse poëzieprijs. De Stichting Ida Gerhardt Prijs, die sinds eind 2014 de activiteiten van het voorgaande gemeentelijk comité heeft overgenomen, heeft hier de naam Juninacht voor gekozen, naar een gedicht van de dichteres uit de bundel Sterreschip.

De Stichting Ida Gerhardt Prijs is trots Lucky Fonz III te kunnen presenteren als hoofdact. In de afgelopen jaren is Lucky Fonz III uitgegroeid tot één van Nederlands bekendste en meest gewaardeerde songwriters en live-acts met cd’s als Hoe je honing maakt en All of Amsterdam. Dit voorjaar echter reisde hij Nederland rond met de theatershow Superlekker. Daarin speelt hij nieuwe Nederlandstalige liedjes, die nog niet eens op zijn goed ontvangen album In je nakie (2016) staan. Ook Zutphen zal genieten van zijn kwaliteiten als singer-songwriter, verhalen- en grappenverteller.

De stadsdichter van Zutphen mag natuurlijk niet ontbreken tijdens Juninacht. Sinds januari 2017 is dat Mas Papo. Daarvoor was hij dichter van de gemeente Bernheze. Samen met anderen maakte hij daar de lokale dichtbundel Dichter op de huid. In 2008 verscheen zijn roman De meikevers en in het voorjaar 2012 de dichtbundel Aanvaart. Hij schrijft nu een poëtische column over Zutphen, een roman De man uit Den Haag en hij werkt aan een dichtbundel.

De Deventer stadsdichter Johanneke ter Stege komt ook optreden. Naar eigen zeggen verzamelt ze stukjes tijd en verpakt ze in taal, beeld maar ook in muziek. Deze kunstenares, zangeres en dichter proefde dit voorjaar voor het eerst aan slamdichten en won gelijk de poëzieslag van café Festina Lente. Ze mag zich daardoor proberen te kwalificeren voor het NK Poetry Slam.

Zij deelt het podium met dichters die hun sporen nalaten in poëtisch Nederland. Hanneke van Eijkens bundel Papieren veulens werd genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs vanwege de heldere taal en volle beelden die ze gebruikt. Voor Zutphen stond ze onder meer op de Nacht van de Poëzie, Lowlands en De Parade. Tektschrijver, redacteur en dichter Thomas Möhlmann won de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs voor zijn debuut De vloeibare jongen en is verbonden aan onder meer de ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem en poëzietijdschrift Awater.

Het Broederenklooster is te vinden aan de Rozengracht 3 in Zutphen. Kaarten voor Juninacht – Ida Gerhardt Poëziediner à 50 euro zijn te reserveren via secretariaat@idagerhardtpoezieprijs.nl of bij boekhandel Van Someren en Ten Bosch, Turfstraat 19, Zutphen.

Meer informatie geeft secretaris van de Stichting Ida Gerhardt Prijs, Tim Pardijs via telefoonnummer 06-14661504 of e-mailadres secretariaat@idagerhardtpoezieprijs.nl.

Poëziedokter en zo bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit laat de zomerpauze voorafgaan door een lang heugende poëzieavond op woensdag 17 mei bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Blokfluitiste Christa Kelderman legt muzikale dwarswegen waarop zich bijzondere dichtersvoertuigen vertonen: zoals de dienstwagen van poëziedokter Frank Greeven, huisarts en oud-stadsdichter onder de Plechelmustoren te Oldenzaal!
Bezienswaardig is natuurlijk de hybride van Klaas Wijnsma: in afwisselend Nederlands en Spaans opent hij het voor Zutphen tot nu toe gesloten werk, door hem vertaald, van Santiago Montobbio uit Barcelona. Diep uit het Achterhoeks coulissenlandschap rukt de driepersoons buikschuiver op van Het instituut voor Praktische Poëzie, met aan de gashandel Hans Mellendijk, Bert Scheuter en Kopwit-webkapitein Louis Radstaak. Geheel eigen verkeersregels hanteert HiPP, kijk en luister…
Voor het stadsverkeer zorgt Louise Broekhuysen, buiten Zutphen bekender dan daarbinnen, dus een showmodel in de reeks "Kopwit Ongekend". Presentator Pieter Bas Kempe handhaaft èn verstoort de orde: hij verwelkomt iedereen graag aan de kassa in Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro; zie ook www.kopwitzutphen.nl.

Opmerkelijke poëzie bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit verzorgt een allesbehalve doorsnee avond vol poëzie op woensdag 29 maart bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Velen maken hun debuut aan IJssel en Berkel: zo vaardigt het collectief "Dichters in Enschede" Margót Veldhuizen af, zojuist aldaar benoemd tot zevende stadsdichter, alsook Regine Hilhorst, éen van haar voorgangsters, tevens maakster van solotheater over even wiebelige als krachtige vrouwen! Twee heren van het 'springerige' en 'representatieve' lichte vers, Tinus Derks en Cees Leliveld, bieden tegenwicht vanuit het Dichterscafé Deventer; daarnaast moet men voorbereid zijn op de onverwachte zijpaden die Joke Barends (Winterswijk) en Eva Jeune (Nijmegen) bewandelen. Opgelet, het kan er glad zijn…
Peter W.J. Brouwer (Velp), wiens loopbaan op de Zutphense planken samengevat kan worden in de regel "van Landdieren tot Brel", keert met een keur aan verse gedichten terug aldaar; en de nieuwe tweemaandelijkse reeks "Kopwit Ongekend" trapt af met Otteline van Panthaleon van Eck, die zal zorgen voor het nodige "Hoofdwerk"…
Voeg daarbij nog de muzikale dwarswegen door blokfluitiste Christa Kelderman gelegd, plus de onstichtelijke woorden van presentator Pieter Bas Kempe, en het is zomertijdhelder dat eenieder komt naar de kassa in Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl

Kopwit haalt stadsdichters naar Pierrot

Dichtersgroep Kopwit zorgt voor een feestelijk onthaal van stadsdichter nummer zes op woensdag 1 februari bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Haar of zijn collega uit Hengelo OV, Marijke Agterbosch van het collectief "Niet Zwichten Maar Dichten", dient onder meer haar "Komkommertijd-gedichten" op, naast niet minder kruidig Twents werk van Moes Wagenaar die vanuit haar groep "Dichters In Enschede" aldaar ooit de stadsdichtscepter zwaaide. Harderwijks zeer bezige literatuurkring "Apollo" stuurt op zeker oud-stadsdichter Geert Zomer, al eerder een geziene Zutphense gast, en wanneer diens gezondheid zulks toelaat eveneens de besnorde eminentie van de poëzie aan de Zuiderzee, Michel Martinus. Hoort, hoort! Welke kreet ook opgaat voor drie heren uit lichtelijk andere takken van poëziesport. Laurens Hoevenaren, eens winnaar van de Turingprijs, is nu dorpsdichter te Brummen; Mas Papo, sinds kort Zutphenaar, was gemeentedichter in zijn vorige Brabantse woonst Bernheze; Jack Weijkamp, de helft van de muziektheatrale "Firma Weijland", laat met begeleiding horen hoe hem de jas van "Dichter des Achterhoeks" past!
Klinkt veelbelovend, vindt ook presentator Pieter Bas Kempe, die dus iedereen oproept om naar de kassa te komen in Pierrot op voornoemde slotavond van de Gedichtenweek. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt drie euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl

Hij woont sinds vier maanden in Zutphen en werd donderdag 26 januari 2017 benoemd tot de nieuwe stadsdichter.
Mas Papo is zijn naam. Hij is de zesde stadsdichter in de rij en opvolger van Anna Wiersma, die donderdagavond 26 januari officieel werd uitgeluid. De jury heeft besloten te komen tot de voordracht van één kandidaat, die er bovenuit stak qua werk en ideeën. Tussen de rest zag de jury zo goed als geen verschil, zodat ervoor gekozen is daarin geen rangorde aan te brengen.
De gedichten van de winnaar vielen bij de juryleden op, door de woordspelingen, die iets raadselachtigs hebben en toch steeds een mooie eenheid vormen. Met ‘frisse ogen’ bekijkt de dichter als het ware de stad waar zijn hart naar uitging en waar hij sinds vier maanden woont.
De manier waarop hij zijn taak in wil gaan vullen, past goed bij wat hij ons al liet zien door middel van zijn inzending. Zelf zegt hij daar over: “Voor mij is een stadsdichter iemand die op poëtische wijze gebeurtenissen beschrijft en daar geen mening mee uitdraagt, maar mensen aan het denken zet. Daarnaast is de stadsdichter iemand die poëzie probeert uit te dragen. Anderen betrekken en enthousiast maken voor het schrijven van, lezen van of luisteren naar poëzie”.
Dat hem dat ernst is, blijkt uit het feit dat hij in zijn periode als gemeentedichter van Bernheze, mensen uitdaagde gedichten te schrijven, die hij om en om met een gedicht van zichzelf publiceerde. Met Mas Papo, de zesde stadsdichter van Zutphen, zullen de inwoners van de stad zeker van tijd tot tijd, met andere ogen leren kijken naar hun vertrouwde woonomgeving.

Poëzie verwarmt bij Pierrot

Mag de herfst guur zijn, Dichtersgroep Kopwit zorgt met een mooie poëzieavond voor aangename warmte op woensdag 16 november bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Oud stadsdichter Eke Mannink is na geruime werktijd terug op de Kopwit-planken, hetgeen zij met de presentatie van haar nieuwste bundel viert. Verder zijn voor het eerst Drentse dichters bij Pierrot aanwezig: Theo de Jong brengt een autobiografische keuze uit zijn poëzie-proza-bundel "Om teruggaan is het begonnen", Ria Westerhuis mengt Drentse streektaal met standaard Nederlands tot een prikkelende stoofschotel volgens Reestdalrecept. Smakelijk!
Daarnaast brengen de buren uit Deventer twee delegaties in. Wibo Kosters, Kopwitman in de Koekstad, smeedde het collectief "De Korte Metten": hij laat samen met Caro Pieck, Liesbeth Gerlofsma en Heleen Bosma (ooit stadsdichter van Deventer en Overijssels provinciedichter) kernachtige teksten los. Twee coryfeeën uit het Dichterscafé op het Vogeleiland ronden de avond af: Neletta van Heuven, ironisch boekhoudster van straatrumoer en ouderdomsgetob, en het meermaals bekroonde gevoelsmens Astrid Aalderink.
Violiste Cornélie Wannée omlijst de voordrachten op even doorlopende als verrassende wijze, presentator Pieter Bas Kempe denkt en maakt er weer het zijne van: wees er bij en kom naar de kassa in Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl

Gelderse poëzie bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit rolt de herfstloper uit met een poëzieavond op woensdag 21 september bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zuphen. Gelderland vertolkt de hoofdrol: kwartaaltijdschrift Poëziepuntgl, voor gedichten uit en over onze provincie, houdt het najaarsnummer van jaargang 14 ten doop. Hoofdredacteur Peter J.R. Vermaat stelt een ruime keuze voor uit vier Gelderse windstreken, zowel aanstormend als oudgediend talent komt aan bod!
Mede-redacteur en muzikant Niek Hietbrink verzorgt aanvullende Kopwit-inbreng. Tweemaal was hij in Zutphen kandidaat-stads-dichter: minder bekend is dat hij op zijn dagelijkse werkplek, School voor de Journalistiek Windesheim te Zwolle, twee jaar campusdichter was. Hij laat samen met Gertjan Aalders, die dezelfde post bekleedde, in poëzie en muziek horen hetgeen deze bijzondere jaren hebben opgeleverd…
Presentator Pieter Bas Kempe, die als gewoonlijk alles voor arbeiders en boeren verklaren zal, verwelkomt u allemaal graag aan de kassa bij Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro.

De poëzieavond bij Kopwit was een groot succes, zelfs het trapgat naar de straat was gevuld. Behalve de inbreng van Kopwitters was ook de bijdrage van de mensen onder leiding van Wim van Til een succes. Wij noemen o.a. Gera Pronk, die in het voetspoor van Gerrit Achterberg trad, maar met een eigen, digitale invulling. Hans Mellendijk excelleerde met een klankgedicht in de geest van Paul van Ostaijen. Niek Hietbrink begeleidde op bas zijn compaan Gertjan Aalders met een slidegitaar à la Ry Cooder en alles was natuurlijk gevuld tot de rand met poëzie...

De negen van Beethoven. Kopwit Zutphen ontmoet Ludwig

Mocht het niet waar zijn, dan is het mooi gevonden: het verhaal dat Ludwig van Beethoven te Zutphen geboren werd. In ieder geval heeft onze stad er een mooi muziekfestival aan overgehouden: dit keer van vrijdag 26 tot en met zondag 28 augustus, en aan die tweede uitgaaf werkt poëziegroep Kopwit graag mee. Hoe? Negen dichters maakten evenzovele gedichten, met als onderwerp de componist zelf, diens werk, het verband met Zutphen, zijn muziek in algemener zin - of éen van de negen muziekschilderijen die door Marina Kuyper, beeldend kunstenaar te Mook, vriendelijk voor een tentoonstelling tijdens het festival ter beschikking werden gesteld. Het in 2012 door Kopwit gewonnen geld behorend bij de "Vriendenprijs van de Stedelijke Musea Zutphen" is volgens afspraak in een muziek-poëzie-beeldende kunst-project gestoken: afgebeelde kunst en afgedrukte gedichten vonden elkaar in een kleine maar fijne boekuitgaaf, waarvan de titel prijkt boven dit bericht. Bij de zeer Zutphense firma Koninklijke Wöhrmann gedrukt, en te koop aan een schappelijke prijs op de tentoonstelling alsook in het zenuwcentrum van het festival ("Dat Bolwerck", Zaadmarkt 112)! De tentoonstelling zal op de drie dagen van Ludwig zijn feest voor het publiek te bewonderen zijn in "Voorheen Mispelblom", Kerkhof 16, ooit roemrucht Zutphens brandewijnbolwerk en tegenwoordig kantoor en galerie van advocaat Herman Krans. Toegang vrij, open van 13 - 17 uur: welkom! En dat woord geldt nog nadrukkelijker voor de zaterdagmiddag. Dan zullen vier leden van het Britten Jeugdorkest optreden in strijkkwartetopstelling, samen met de betrokken Kopwitdichters. Zij en alle gewaardeerde medewerkers hebben al zin: dat alle liefhebbers van de gezamenlijke schone kunsten maar toestromen mogen. Tot ziens bij "Voorheen Mispelblom"!

U hoort en ziet de "Negende Symfonie", voorgedragen door Bertje van Delden, Merel Hubatka draagt "Grand old Lady" voor en Pieter Bas Kempe besluit met "Aan de uiterste liefde", op het Beethovenfestival in "Voorheen Mispelblom" te Zutphen op 27 augustus 2016.

Poëzie in bloei bij Pierrot

Dichtersgroep Kopwit laat het geluid van de lente bloeien tijdens een poëzieavond op woensdag 11 mei bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Het woordenspel van de Nijmeegse zingende dichter Mike Sengers, na ruim drie jaar opnieuw te gast, kleurt mooi bij het virtuoze Vlaams van Alex Gentjens; de ingehouden passie van de Twents-Deventerse Lotte de Waard klinkt fraai naast het "Lawaai!!" van Kopwit-webmeester Louis Radstaak, die recent een bundel met deze titel publiceerde.
Hoofdmoot vormt het collectief Dichters In Enschede (DIE). Acht personen bundelden daar enkele jaren geleden hun krachten: sindsdien leverden zij niet alleen meerdere stadsdichters, maar zorgden zij ook voor spannende poëziekruisbestuiving tot ver buiten Tukkerstan!. De samenstelling in Zutphen van dit vrouwen-plus-mannen-genootschap blijft een verrassing…
Ook voor presentator Pieter Bas Kempe, die u allemaal graag verwelkomt aan de kassa bij Pierrot op voornoemde avond, Anvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl.

POËZIE BINNENSTEBUITEN BIJ PIERROT

Dichtersgroep Kopwit herrijst pal na Pasen met een poëzieavond op woensdag 30 maart bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Oprichter Simon Dermijn is ter gelegenheid van tien jaar Kopwit eenmalig terug: hij leest voor uit eigen, recent gebundeld werk, en introduceert een tweetal dichters uit zijn huidige woonstreek Noord-Brabant, net als hij verbonden aan het Poëziepodium Oss (PPO) en de Brabantse Dichtersbent.
Samen met oud-stadsdichter Tim Pardijs, zanger Ton van der Gaag en toetsenvirtuoos Hugo de Jong trad Simon bovendien jaren op als de chanson-poëzie-formatie "Duo Bagage et ses Amis": bij Pierrot voor het laatst in deze samenstelling te savoureren. Mis dit niet!
Zo min als de beide flankerende Oost-Nederlandse voertuigen. Isis Zengerink en Ingrid de Vos-Hommel besturen de kleurige taalfeestwagen van het door hen opgerichte vrouwendichterscollectief "Niet Zwichten maar Dichten" uit Hengelo OV; daarnaast gromt de maaidorser van het Achterhoekse karrenspoormannenkoor "Het instituut voor Praktische Poëzie" (HiPP), met aan het roer Hans Mellendijk, Bert Scheuter en Kopwit-webdirigent Louis Radstaak! (deze zal helaas ontbreken, want hij is ziek)
Maak dit allemaal mee, presentator Pieter Bas Kempe verrast en verwelkomt u graag: kom naar de kassa bij Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro: zie ook www.kopwitzutphen.nl.

Poëzie bij Pierrot in Gedichtenweek

Dichtersgroep Kopwit zet een klinkende punt achter de Gedichtenweek door middel van een poëzieavond op woensdag 3 februari bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Oud-stadsdichter Tim Pardijs vertolkt een hoofdrol: hij breidde zijn gebied aanzienlijk uit als Nederlands dichter van de Ruimte, schreef de bundel "Dromen die aarde openbreken" daarover, en presenteert die op zijn oude vertrouwde presentatorstek.
Twee nieuwkomers in de Kopwit-kring zijn Merel Hubatka en Ingeborg ten Hoopen. Merel viel voor velen uit de lucht met haar kandidatuur tijdens de stadsdichterverkiezing in 2015, maar slaat inmiddels flinke vleugels uit, ook als romanschrijfster. Ingeborg bereikte met haar beeldende kunst zowel Barack Obama als galerie De Burgerij in Vorden: onlangs presenteerde zij haar "dichtboek louter woorden", waaruit zij voorlezen zal.
Mike Sengers is na drie jaar terug bij Kopwit: de zingende Nijmeegse dichter laat werk horen uit zijn poëziefotoboek "Schommelingen". Afkomstig van beide Waalkanten is het gelegenheids-Gedichtenweek-driespan Cisca Bruins (met andermans gedichten), Wilma Peters (met eigen werk) en gitarist-zanger-tekstdichter Mark Schilders: een verrassing is verre van uitgesloten…
Twee oude poëziebolwerken leveren versterking buitendien. Joost Golsteyn, multitalent in poëzie, proza en beeldend werk, reist af uit Deventer: nog een Keizerstad, Gent, stuurt Erika De Stercke noordoostwaarts, dichter op eindeloze rondreis vanaf lanceerbasis Vlaanderen!
Mis dit net zo min als de presentatie door Pieter Bas Kempe, oudehoer met en zonder snor, en kom naar de kassa bij Pierrot op voornoemde avond. Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro.

Erika De Stercke uit het Belgische Gent leest voor in de kelder van Grand Café Pierrot, bijvoorbeeld dit gedicht:

Straatwezen

Geesten keren zich om
een bal kotst op kasseien
gif blinkt groen
bloedogen in dampende wikkeljas

verlepte adem stottert tanden bloot
waterende koeien
mestkevers in het hoofd
zweren bewegen
gaten in de handen
krat kaas belegen

sirenes loeien

© Erika De Stercke

Opnieuw poëzie bij Pierrot:

Dichtersgroep Kopwit pakt een goede oude, nog lang niet versleten, draad op en hervat woensdag 11 november de poëzieavonden bij Grand Café Pierrot, Houtmarkt 54 te Zutphen. Sleutelfiguur zal stadsdichter Anna Wiersma zijn: inmiddels ruim driekwart jaar op haar post en in aanraking met heel wat dichtende stadgenoten gekomen. Bijvoorbeeld uit de rangen van het Stedelijk Lyceum en Tactus Verslavingszorg: Anna laat deze onvermoede talenten aan het woord en draagt ook zelf voor. 
Nieuw in de Kopwit-kring is Ingeborg ten Hoopen. Met haar beeldende kunst bereikt zij zowel Barack Obama als, eerder dit jaar, galerie De Burgerij in Vorden: onlangs presenteerde zij haar "dichtboek louter woorden", waaruit zij voorlezen zal. Net zo internationaal gericht en dubbel getalenteerd is Gigi Laméris. Haar Engelstalige telefoonbeantwoorder zegt iets over de bekendheid van deze Doesburgse in de beeldende kunstwereld: haar Nederlandstalige poëzie is minstens zo kleurrijk.
Even geestig als buiten Deventer onbekend is Jan van Laar. In de Koekstad won hij dit jaar de Gedichtendagprijs: met zijn frisse bundel "Kleurig Krijt" gaat deze taalsmid nu ook het podium in Zutphen veroveren. Iets dat Mike Sengers in 2013 al eens deed: Kopwit begroet deze Nijmeegse zingende dichter nogmaals, zeker met zijn dit jaar verschenen poëziefotoboek "Schommelingen" in de hand.
Wie dit allemaal, plus muzikale omlijsting vanuit de Stedelijk-hoek en de presentatie bij monde van Pieter Bas Kempe (sinds kort de enige Kopwit-dichter in éen boekuitgave met Cruijff, Gullit en Maradona), wil meemaken meldt zich aan de kassa bij Pierrot op voornoemde avond.

Aanvang 20.30 uur, de toegangsprijs bedraagt 3 euro 

Pieter Bas Kempe draagt zijn gedicht voor in de kelder van Pierrot op de avond van 11 november 2015. foto: Arvid Ehlert.

KOPWIT AAN ZEE, AFLEVERING TWEE

Zuiderzeelucht werkt begeesterend! Na het geslaagde bezoek van een afvaardiging aan "Apollo's Kamer" (26 mei 2013), plus de al even spannende deelname van Apollo aan de Zutphense uitgaaf der Poëziekaravaan (27 november van hetzelfde jaar), trekt wederom een Kopwit-delegatie naar Harderwijk. Tijdens het culturele deel van de jaarlijks in die collega-Hanzestad terugkerende Aaltjesdag, een kruisiging van midzomer- en visserijfeest, zullen op zaterdag 14 juni, tussen 11 en 16 uur, Tim Pardijs en P.B. Kempe meewerken aan het "Plein der Letteren" op de Smeepoortenbrink. Laatsgenoemde zal ook, als duo-presentator naast dichter-zanger Piet Luijer, diverse van Zutphense poëziepodia bekende gastartiesten aankondigen, zoals Karel Bosman, Peter W.J. Brouwer, Daan Doesborgh en Geert Zomer. De afstand vanaf Zutphen bedraagt pakweg 50 kilometer, horeca is aanwezig maar niet gratis, de toegang is dat echter wel!

POEZIE IN HET STEDELIJK MUSEUM ZUTPHEN OP 11 JUNI 2014

Deelnemers aan de cursussen van 21 & 28 mei j.l. zullen op 11 juni samen
met dichters van Kopwit o.l.v. stadsdichter Tim Pardijs gedichten voordragen

Tijd: 20.00 (19.30 inloop met koffie & thee)

Stedelijk Museum Zutphen

-------------------------------------------------------------------------

                                                (voor Hanneke Verhey)

Op de onderarmen
van de plankenvloeren tijd
legt in eierschaal te rusten
in amfoor herschapen moer,

bevroren blauw en wit
rond wijn,

de moeder van de kast vol kloppend
arctisch pordelein.


                                                P.B. Kempe

Tegendraads Rood
                                               
(copla voor Peter Kalkowsky)

Werkers! Volg de partijlijn
die uitzonderingen bevestigt:
dat geen draad u bedrukke
als rood komt weerspannend tevoorschijn!


                                                P.B. Kempe


Kopwit presenteert stadsdichter(skandidaten),
nieuw nummer Poëziepuntgl en cellomuziek

woensdag 1 april, 20 uur, restaurant Eetlust, Oude Bornhof 55, Zutphen


Op een nieuwe voordrachtavond van Kopwit, poëzienetwerk voor Zutphen en omgeving, presenteert het Gelderse tijdschrift Poëziepuntgl haar nieuwste nummer. Tevens laten van zich horen stadsdichterskandidaten Henk Gombert, Niek Hietbrink en Merel Hubatka. En natuurlijk is de kersverse stadsdichter van Zutphen, Anna Wiersma te gast. De avond wordt gehouden op woensdag 1 april, vanaf 20 uur in restaurant Eetlust aan de Oude Bornhof 55 in het centrum van Zutphen.

Voordrachten worden deze avond afgewisseld met uitvoeringen van Codarts Cello Quartet, verbonden aan de celloweken van Jeroen den Herder uit Zutphen. De leden van het kwartet zijn Sebastiaan van den Berg (die eerder samenwerkte met dichters van Kopwit), Maria Quevedo, Mikaela Grönberg en Susanne Rosmolen.

Over de dichters:
Ingetogen humor, goed uitgevoerde verzen in vaste en vrije vorm en originele vondsten. Redenen genoeg voor de jury van het stadsdichterschap om Anna Wiersma eind januari tot stadsdichter uit te roepen. Ze is nu anderhalve maand aan de slag als dichter van de stad. Hoe dat haar bevalt, is te horen op deze Kopwit-avond.

Wie deden nog meer een gooi naar het stadsdichterschap dit jaar? Henk Gombert, een ervaren dichter en beeldend kunstenaar werd door de jury geroemd om de manier waarop hij in zijn gedichten heden en verleden verbindt. Hij publiceerde in eigen beheer vijf bundels. Niek Hietbrink was twee jaar geleden ook al bijna stadsdichter. Zijn humor sprak ook dit jaar de stadsdichtersjury erg aan en hij is bovendien een ervaren performer die in verschillende formaties in de regio trompet en contrabas speelt. En dan was er een unicum in de geschiedenis van de stadsdichterswedstrijd in Zutphen, een eervolle vermelding die ging naar Merel Hubatka uit Eefde, vanwege haar verhalen in rijke taal en met mooie beelden.

Ook aanwezig zijn verschillende dichters die deze maand publiceren in het nieuwe tijdschrift Poëziepuntgl. Hoofdredacteur Peter Vermaat draagt zelf voor en presenteert een keur uit zijn stal van Gelderse dichters met daarin gevestigde namen en aanstormende talenten. Het tijdschrift verschijnt vier keer per jaar en geeft informatie over Gelderse poëzie en over mensen die daar op een bijzondere manier een band mee hebben. Ieder nummer wordt in een andere stad in de provincie gepresenteerd.
 
Presentatie: Tim Pardijs. Entree: 3 euro (contant aan de deur betalen).

uit de pagina 'Contrasteert':

WARNSVELD  - Ton Luijten, oud-stadsdichter van Zutphen, is maandag 13 april temidden van zijn gezin overleden. De Warnsvelder was al geruime tijd ziek. Ton Luijten was stadsdichter van Zutphen in de jaren 2009 en 2010. Daarna was hij columnist voor de Stentor.
De neerlandicus werkte jaren als docent Nederlands, de tweede helft van zijn loopbaan was hij verbonden aan het CITO.
Ton Luijten heeft een reeks van publicaties op zijn naam staan. Hij schreef vakliteratuur, maar leverde ook bijdrages aan literaire tijdschriften, schreef korte verhalen, een detective en veel poëzie. Het werk van Ton Luijten kenmerkte zich door een zeer toegankelijke stijl en een groot gevoel voor humor. Die eigenschappen maakten hem geliefd bij een breed publiek.

Stadsdichters Anna Wiersma, Hanz Mirck en Tim Pardijs hebben onderstaande gedichten gemaakt ter nagedachtenis aan Ton Luijten.

In memoriam

Een grote man is
van ons weggegaan.
Markant was hij,
met goed
gescherpte pen
voor vers, of krant.
Een anekdote
had hij altijd
weg te geven,
met in zijn ogen
schalks een twinkeling.
Soms kregen wij
een glimp te zien
van de kwajongen
die buiten alweer
op de fiets gesprongen
huiswaarts reed.
Wij missen deze grote man,
Ton Luijten.

Anna Wiersma


OP DE PLANKEN

In memoriam Ton Luijten

Dwarrelende blaadjes, je laat ze vallen
als een gedicht klaar is. Na je optreden
liggen alle grappen op de grond,
humor is een ernstige zaak.

Het laatste blad houd je lang in je warme hand,
lachend naar je publiek. Je laat ons
gissen of er nog een zin zal komen,
net als de eerste keer dat we je hoorden.

Hanz Mirck en Tim Pardijs

uit de pagina 'Publiceert':

Ik heet Anastasia Romanov

we zaten vast in een gewelf
de geweren richtten zich op ons
geluiden van schoten keerden mijn maag om
en één voor één zag ik hen vallen
mijn vader
mijn moeder
mijn zus Tatiana
mijn zus Olga
mijn zus Maria
mijn broer Alexei
mijn trouwe dienaren
en mezelf
de dood wachtte op ons

in mijn dromen zal ik leven
en nooit te nimmer opgeven
in mijn dromen geen vijand
en niemand die ons levend verbrand

we zaten vast in ons zelf
de geweren richtten zich op ons
maar we zouden niet opgeven
wij waren het volk, wij waren het leven

Auteur: Naomi Montroos

Voor de nieuwkomers in de Burgerzaal van Zutphen maakte Kopwit een ontvangst met vier dichters: Anna Wiersma, Pieter Bas Kempe, Ton van Ingen Schenau, Henk Gombert (winnaar Stadsgedichten2014) en Ton Luijten. Zij droegen allen hun vers voor, dat de nieuwkomers meekregen in een Zutphense tas. Bovendien maakte Pieter Bas Kempe nog een extra gedicht: Krimpkramp, dat wij hier laten zien. De stadsdichter van Zutphen Tim Pardijs was die avond helaas verhinderd.


Krimpkramp             
        ( Zutphen zakt door grens van 47.000 inwoners. -               
         Persbericht, september 2014 )

Zorg omtrent bevolkingskrimp
doet langs de IJssel knarsetanden:
"Minder dan tigduizend koppen"
laat bestuurders wringehanden.

Het kan echter altijd erger!
Hoor uit omringende landen o
nheilspellends tot ons komen
op zéer gewaardeerde banden...

Lees "Le Guide Michelin Vert",
in uitgaaf tweeduizend-en-dertien,
merk hoe sterk inwonertallen
plat op aarde kunnen vallen:

twee-en-dertig-duizend zielen,
dáar moet Zutphen het mee stellen -
voor een hóger aantal gierden
reeds alle waarschuwingsbellen...

Troost zou kunnen zijn dat in
hetzelfde gerespecteerd orgaan
een historische stupiditeit,
alweer járen, bleek te staan.

Prijsdier in klasse "beste eethuis"
Berkhotel De Kloostertuin?!
Dat vega-bolwerk is toch puin,
tofu-parels voor de stadsmuis?!

Kortom : éven reflecteren,
respireren, relativeren
inzake opgepompte beren
op de weg - dàn accepteren

de bevolking die wil blijven
handen drukken, lijf aan lijven,
er gezamenlijk moois van maken.
Mensen in plaats van stitistaken!
                       
         P.B. Kempe, ter gelegenheid van "De Avond             
         voor de Zutphense Nieuwkomers" op woensdag             
         1 oktober 2014

Nieuwe bundel 'Vondeling' van voormalig stadsdichter Eke Mannink

Voormalig stadsdichter Eke Mannink presenteerde woensdag haar nieuwe bundel 'Vondeling' in café De Deur aan Turfstraat 1 in Zutphen. Ze werd begeleid door Wolfram Reisiger op accordeon.

Liefde, taal, licht, natuur, heimwee, muziek, kinderen. Het zijn stuk voor stuk thema's die poëtisch zijn verwoord in de dichtbundel.

Zenmeester, literatuurkenner en -liefhebber Ton Lathouwers hield een inleiding over poëzie in het dagelijks leven. Mannink was in 2011 en 2012 stadsdichter van Zutphen en publiceerde naast een verzameling stadsgedichten de bundel 'Ik schrijf je bij me'.

Over haar poëzie zegt Lathouwers: "Die weet kwetsbaarheid te verbinden met het afgrondelijke en de gewone dingen met het wonder." Mannink voelt zich, zoals ze zelf omschrijft, 'een vondeling die wordt opgeraapt door de poëzie'. Ze hoopt de lezer mee te kunnen nemen in dat spannende proces.

'Vondeling' is uitgegeven door Liverse uit Dordrecht. De bundel is bij elke boekwinkel te koop of te bestellen.
ISBN 978 94 91034 43 5.

Anna Wiersma (lid van Kopwit) is de nieuwe Zutphense stadsdichter. Dit maakte juryvoorzitter Arnold Gerritsen, burgemeester van Zutphen, donderdagavond bekend in een redelijk gevulde Buitensocieteit.
Voor diverse aanwezigen was het een verrassende keuze want in het geruchtencircuit gingen juist veelvuldig de namen van de twee andere genomineerden - Niek Hietbrink en Henk Gombert - rond.
Maar voor de jury was het uitgemaakte zaak dat Wiersma ('sommige gedichten zijn sprekend als een foto') de nieuwe stadsdichter moest worden en droeg daarvoor diverse argumenten aan. Zo roemt ze haar ingetogen humor en vakmanschap (een rondeel over een rondeel). Haar inzending bestaat uit goed uitgevoerde gedichten zowel in vaste als vrije vorm.
Haar plan om jong en oud te bereiken raakte een snaar bij de jury. Zoals de dichteres het zelf verwoordde: 'oud of ziek zijn moet niet betekenen uitgesloten zijn van cultuur'. Wat de jury echter het meest overtuigde was haar gedicht over het beeld 'Else', waarin de stad nu eens niet historie of steen is, maar bestaat uit klank. (tekst en foto uit: De Stentor van 30 januari 2015)

Le Sieur du Luth
(23 mei 2016, aan de vooravond van Bob Dylan zijn 75ste verjaardag)

Jack Frost, de zoon van een timmerman
uit oude tijden die jonger werden
voerde het woord uit het melkwoud
over het bevrozen Bovenmeer,

over warmend bloed van Mississippi, rollend gesteente,
over Hoofdweg Eenenzestig, stem uit gewapend beton,

met vaste half akoestische hand
als heer van de snaren, snaarslijper onder de heren
de wereld binnen van eeuwig in den beginne.

(Robert Zimmerman, geboren anno 1941 te
Duluth, Minnesota, nam niet alleen de
voornaam over van de Welshe dichter
Thomas, maar schiep ook het alter ego
Frost, muziekproducent)

P.B. Kempe

Een eerbetoon van Kopwit Zutphen aan poëzienestor H.C. ten Berge: hij wordt op Kerstavond 2018 80 jaar. Van harte!

Overgangsrite 79/80, voor H.C.

Altijd op weg naar een strand
waar zijn taal terwijl hij niet wacht
aanspoelt schuimend van spel
dat nooit het beginnen besluit

Zijn woord is een appel geschoten van
gesneden koppen op door
mensenhanden opgeworpen bergen

Zijn gedicht is een hoed afgenomen
voor het personage poëzie

P.B. Kempe

Rite of passage 79/80, for H.C.

Ever on course to a shore
where his tongue while he doesn’t wait
washes up spuming of play
that never winds up the beginning

His word is an apple shot off
carved heads atop the mankind-thrown-up mountains
His verse is a hat off-taken for the personage poetry

(English version by the author)

Rite de Passage 79/80, à H.C.

Toujours en route au rivage
où son langage tandis qu’il n’attend
alluvie écumeux du jeu
jamais terminant le commencement

Son mot est une pomme tirée
des tȇtes sculptés sur des
montagnes élevées artisanales

Son poème est un chapeau ȏté
pour le personnage poésie

(version française par l’auteur)

Namen

Noem de namen. Fluister, schreeuw
al luistert bijna niemand meer.
De velden blijven volgekruist
tot aan de horizon;
onder dezelfde noemer
één voor één verwoord.
Wie noemt de naamlozen?
Na veertig, vijftig, zestig jaar
nog altijd geen bericht,
geen landkaart uit te vaardigen
met tekens bij de kuilen,
geen handvol eigen grond
waarin zij zijn bewaard –
Het boek blijft open. Fluister,
schreeuw – en luister naar de stilte
waarin alle namen zijn gehoord.

Louise Broekhuysen

Kopwit 29-03- 2017

wat zingt tussen de regels

de oudehoer van dienst begint
dit keer met de absentielijst
en schakelt naadloos over
op een poolse lente: de dichter
wordt één met zijn woord

(op de achterwand klinkt Spargo)

in welk jaargetij verkeren wij
op de leeftijd van 6,7?
daarna wordt men geen 8, want
de tijd verdwijnt als het begin
en het eind van een cirkel

eva lacht ingenomen bij
het afgaan van de telefoon
’t is dat ze niet zingt maar
evengoed swingen haar
zinnen door de ruimte

pretdichter spreekt nogmaals
formules uit ener dichtvorm
en ener andere; maar wat is
een limerick in wiskundetaal?

‘augustus’ werd ooit tot thema
van de maand augustus uitgeroepen
argeloos staan wij stil bij het missen
van het WK-voetbal in 2018

verrek, daar staat – jezus, zeg! –
een dichter op de ijssel! hoe
houdt hij het droog; de pijpen
opgestroopt: hoog water zogezegd
kijk hem daar, met open mond,
declamerend zonder geluid, het
zand in de woestijn te roepen

de diepe zucht van de accordeon
klinkt als leestekens die zinnen on-
derbreken en verrijken; de ogen
priemen als de scherpe klanken
van het pierement en de afgemeten
woorden van een dichter in spagaat

van sterke wiebelige vrouwen leren
wij dat losse woorden zinloos zijn
en losse letters klinken mede in de
enschedese woorden waar zij horen
wij horen naar het oosten waar de
tongval van de tukker wordt verkend
en in zondagse kleren een vader met
geweld een geweer doormidden breekt

de laatste woorden kruipen achter
de eerdere aan door voegen tussen
kloostermoppen en vertoeven daar
bij alle hese, natte woorden uit
een ver verleden; de zwarte balken
kreunen mee met de gewelven….


© Niek Hietbrink

SY-gewricht - een tweetal Syrisch-Nederlandse voetbalsextetten

1

Geen schoten, maar treffers, Aramese kameraden,
leg ik in het mandje, over de muur,
in het Babel aan de Bosporus waar ik tijdelijk verblijf,
Deze stier van het strafschopgebied zoekt graag avontuur,
maar blijft zijn Damascus trouw lijf aan lijf!
Was getekend: Sanharib Malki, oud-Koempel te Kerkrade.

2

Assyriër, ver van zijn tweestromenland
geboren op een schoen en een oude voetbalslof,
ben ik, en als aanvaller ken ik maar éen straat: de rechte.
In Giurgiu aan de Donau ben ik nu asylant:
ooit keer ik tot mijn Twentekanaal - desnoods door woestijnstof!
Ninos Gouriye hier (Hengelo's echte).
                               

P.B. Kempe, november 2015

Jazz des années folles

Saxophone dauphin des profondes marées
Saxophone sorcier d'étoiles éphémères
Inimatble amant nocturne enchantement
Des sanglots que la chair arrache aux dieux sauvages

Saxophone féerie des peuples sana châteaux
Fol montreur de trésors perdus pour le grand jour
Ondulante magie de notre connivence
Neptune déchaînant l'aventure aux augets

Saxophone incendie dans le sein rougissant
D'une captive en fleurs ivre d'un sang nouveau
Misérable fureur déluge de folies
Déluge sur l'idée de la melancholie

Dédale de langeurs ténèbres de délices
Serpents de quel grand coeur moderne et malheureux
Roulez de notre ennui les flots vastes et vains
Où s'abîment sans joie les ombres de l'amour.

Jazz der wilde jaren

Saxofoon dolfijn van springvloed uit de diepten
Saxofoon betovenaar van éendagssterren
Onnavolgbaar verukkelijk minnaar bij nacht
Van snikken die het lijf uit woeste goden rooit

Saxofoon de fee van kasteeloze volken
Vertoner van schatten op de grote dag zoek
Golvende behekser brandt ons medeplichtig
Neptunus' ontketenende loer van avontuur

Saxofoon brandstichtend in de blozende schoot
Van d' in bloemen geboeide dronken van vers bloed
Miserabel razende zondvloed van zotheid
Zondvloed over het denkbeeld zelfs der droefgeest

Dwaaltuin van de smachting duister van geneugten
Blazende kringslang van welk triest hedendaags hart
Rol uit onze leegte eindeloze schuimkop
Tot waar vreugdloos gaan te gronde liefdes achimmen

Jacques Duron (1904 - 1975) vertaald uit het Frans door P.B. Kempe

Warnsveld, 23 augustus 1944

Als zomerboter smolt augustus heen:
Fahrenheit boterde naast Celsius.

Land en patiënt waren vel over been:
ziedaar de praktijk van de medicus.

Zijn vrouw in het woud zocht de schaduw op,
zijn olieverfpalet zweette water,

maar dokter Jan Thate bleef koel van kop:
iemand moest het weer meten - voor later.

Achtendertig punt zes, in de woestijn
die oorlog in de Achterhoek heette:

het dorp houdt moedig stand op het festijn
dat gedoopt is zeventig jaar vrede.

                    ( voor de huisarts-kunstschilder-meteoroloog,                      
                      1906 - 1995, die de hoogste Nederlandse                      
                      temperatuur, in graden Celsius, mat )
                                     
P.B. Kempe, juli 2015 

Meppel, Drukkerijmuseum, Koppermaandag 2015

Het kopperen voorbij, drie koningen op reis: 
gezellen komen het aan meesters
vertellen, meesters zeggen voort het woord
per Gutenberg- en Heidelbergerpresse.
Jan Lensink had het niet Opregter kunnen menen
in zijn Courant: een zwarte roos op oker
als huisicoon van vrijheid op de drukpers,
met zestal talen van de onderdrukker
daarnaast gezet. Geen woord Frans is er bij:
Arabisch wel, helaas, en Russisch ook,
want een Kalašnikov plaatst afdrukken liefst zelf,
in opgeruiden bloede, zonder inkt…
Vrij persend lood, of lood als mensenpers:
het is geen vraag wat hier verstikkend stinkt…

P.B. Kempe, januari 2015

(Koppermaandag: eerste maandag na Driekoningen,   traditiegetrouw het besluit van de "kopper-"   oftwel feestdagentijd. in de drukkerswereld was,   en is, het gebruik dat gezellen meesters    een themaprent aanbieden met een wens voor het nieuwe   jaar. De prent voor 2015 die te Meppel al was    vervaardigd werd als gevolg van het januarigeweld   in Frankrijk gevaarlijk actueel.   Gutenberg- en Heidelbergerpresse: pronkstukken   uit het Drukkerijmuseum.   Jan Lensink: grondlegger, anno 1696, van het    Meppeler drukkers- en uitgeverswezen)

KunstConnectie Zutphen bracht contacten tot stand tussen haar beeldende kunstenaars en dichters van poëziegroep Kopwit. Hieruit ontstond samenwerking tussen dichter P.B. Kempe en schilder Hemmechien Knip, hetgeen resulteerde in de bundel 'Er is niemand, Gedichten in beeld'. Ook andere coöperatiebundels van Zutphense dichters en beeldend kunstenaars zijn op komst: het genoemde exemplaar is voor 15 euro te koop bij de makers (0575 - 541824 of 516821 ; ufkesknip@hetnet.nl ).

(poëtisch verslag van Kopwit-avond 27 november 2013)

boven deze avond
geen kopwit; donker-
bruin zakt  hij met 
veel ruis naar binnen

hoe krijg je hier nog
een woord tussen
maak je in deze on-
rust je laatste punt

breekbaar woord
beeft op een snaar 
balletje balanceert
op de rand van het

glas; een hand als
schelp rond mijn oor
daar kabbelt het ve-
luwemeer langs de

harderwijker kade
er klink duits niet
met een rijn-,
maar met een ijsseltong

het water kwam
uit deventer
uit zutphen kwam
een psychopaat

slechts per abuis
ongeveer tijdens de liefde
komen barbecueërs binnen
terwijl de flessen ontdooien

tussen zelfgebreide sokken
hoeveel tijd nog?
luidt de vraag
moest of mocht ik

nog iets maken?
rijmt elvis op louis neefs?
er staat een standbeeld
rijzig als appollo: rode

broek, blauwe bloes el
losjes de kas onder de arm
(laat hem niet gaan zingen)
zo komt van alles langs:

keizer van het grote kerk-
hof, zwerver uit koekstad,
de gek op sollicitatiegesprek
wat een sniklach, wat

een gehang aan lippen!
maar hij wacht op niemand e
n niemand haalt hem in
“kom binnen man!”

Niek Hietbrink

bundels:
Poëzie en beelden (2010, Simon Dermijn en Erik Besaris)
Neder Roem (2010, uitwisseling steden Zutphen en Satu Mare (Roemenië)
Dichter bij Kunst (2011, met Kunstconnectie Zutphen)
Genius Loci (2012, met Kunstconnectie Zutphen)
Meerjarenverslag Van huiskamer tot netwerk (2012, Simon Dermijn)
de bundels zijn verkrijgbaar bij de boekhandels Van Someren, van den Brink en de Stedelijke Musea.

gedichten Kopwit-leden:

Eva Schuurman - Wat je van de liefde weet 
Wibo Kosters - na u
Eke Mannink - story of my life
Tim Pardijs - Burgerzaal
Dopey Dijkstra - Roos in december
Koos van Dichteren - Zangers
Anna Wiersma - Nieuwe tijden, oude herinneringen
Ton van Ingen Schenau - De dagen
Bertje van Delden - Zwemmen
Pieter Bas Kempe - zonder titel
Henk Mennes - zonder titel
Ber te Mebel - Herfst
Ines van Triest - Flesje
Jenny Jongepier - Lente
Louis Radstaak - Schepping

uit de pagina 'Verbindt':

Kopwit Zutphen heeft ook intensief samengewerkt met: KunstConnectie Zutphen, Natuurmonumenten, Walburgiskerk, filmtheater Luxor, uitgeverij KunstMag, vormgevers: Erik Besaris, Peter Kalkowsky e.a., gemeente Zutphen, Prins Bernhard Cultuurfonds, Cello Festival Zutphen, galeries te Zutphen, Kunstkamer e.d.

vaste gasten bij Kopwit-acitiveiten:

Bertje van Delden
Ton van Ingen Schenau
Louis Radstaak
Hanz Mirck
Peter WJ Brouwer
Tim Pardijs
Pieter Bas Kempe
Eke Mannink
Ton Luijten
Anna Wiersma
Henk Gombert
Angela Alink
Sander Grootendorst

kwamen in contact met:
Theo Ettema
Jean Pierre Rawie
Eva Gerlach
Marijke Hanegraaf
Victor Vroomkoning
Mustafa Stitou
Wim van Til
Bouke Vlierhuis
Dorien Verschoor
Bas Steman
Annegreet van Bergen
Gerrit Pleiter
Mark Boog
Henk van Ulsen
Dennis Gaens
Ria Borkent
Johanna Geels
Daniel Vis
Hagar Peeters
Gerda Havertong
A.L. Snijders
Rutger Kopland

uit de pagina 'Diversen':

KOPWIT & DE OMSMEDERS IN ENGHUIZER DIALOGEN

Op het landgoed Enghuizen te Hummelo, tussen Doetinchem en Zutphen, kan tussen 17 april en 9 juni voor de vijftiende maal de Kunstwandelroute worden gelopen. De in deze route opgenomen "Poëzieklinkplek", in de vorm van een houten amphitheater, is iedere zondagmiddag tussen 15.30  en 17 uur plaats van samenkomst voor dichters, muzikanten plus iedereen die hen graag hoort en ziet optreden!
De Achterhoekse dichtersgroep "De Omsmeders" en Kopwit werken al voor het vierde jaar op rij hierin samen: Louis Radstaak is op zondag 4 mei te beluisteren als lid van HiPP (Het instituut Praktische Poëzie) aan de zijde van Hans Mellendijk en Bert Scheuter; drie weken later is op 25 mei de beurt aan Anna Wiersma en P.B. Kempe, met medewerking van Dries Olthof op doedelzak!
De toegang is gratis: Het Kunstwandelrouteboek is voor 4 euro te bekomen in Hummelo bij HRC "De Gouden Karper" (waar het apropos zowel vooraf als nadien goed horeca-toeven is). Alle gedichten zijn, evenals die uit eerdere jaargangen plus het volledig optreedrooster, te vinden op http://enghuizerdialogen.blogspot.nl

Ga je dit jaar naar Antwerpen, Basra, Cork, Delfzijl, Esbjerg, Faro, Gdańsk, Harlingen? Of naar…? Denk dan aan mij! In 2020 wil ik als Havendichter van Leeuwarden het project “Groeten uit…” verwezenlijken. Jouw hulp kan ik daarbij hard nodig - sterker, zonder kan ik niet. Stuur vanaf jouw tijdelijke verblijfadres ergens ter wereld een prentbriefkaart met daarop een afbeelding/foto van een haven. Met deze kaarten vervaardig ik in de lente van 2021 voor de Museumhaven Leeuwarden een kunstwerk. Ik zie het helemaal voor me: Groeten, Salutations, Regards, Groetnis, Grüsse, Saludos, Pozdrowienia… Maar om dit beeld werkelijkheid te doen worden heb ik jouw hulp nodig. Dus ja, dit bericht delen is fijn…
Je kunt de kaart sturen aan: Havendichter Leeuwarden, p/a Westerkade 7, 8911 BD Leeuwarden
Het mag om een traditionele kaart gaan, maar ook om een zelfgemaakte met eigen ontwerp/foto. Van belang is dus dat de kaart over de post wordt gestuurd, niet digitaal dus! Alvast bedankt, en uiteraard is een aardige tekst op de achterzijde van de kaart erg lief… Veel plezier allemaal en de groeten uit!

Zutphen kiest zevende stadsdichter

Bovenstaande kop bevat géen zetfout, van januari 2019 tot en met januari 2021 kent Zutphen twée stadsdichters, die afwisselend samen of alleen tot actie zullen overgaan! Zo hebben zij hun optredens tijdens Kopwit in Pierrot meteen al eerlijk verdeeld:
- Merel Hubatka draagt voor op woensdagavond 6 februari;
- Otteline van Panthaleon van Eck gaat naar het optreden in de herfst...
En bij deze aanvulling op de nieuwsbrieven horen uiteraard allerhartelijkste gelukwensen aan dit reeds nu illustere tweespan!

STADSDICHTERSCHAP ZUTPHEN WORDT DUOBAAN

Zijn Merel Hubatka en Otteline van Panthaleon van Eck de zevende en achtste stadsdichter van Zutphen, of zijn ze samen de zevende? Donderdagavond maakte burgemeester Annemieke Vermeulen bekend dat het stadsdichterschap de komende twee jaar een duoklus wordt.
door Sander Grootendorst

,,Het zijn twee dichters die onderling zeer verschillen en elkaar samen prachtig aanvullen”, zei juryvoorzitter Vermeulen. In de jury zat ook Mas Papo, die de afgelopen twee jaar de functie van stadsdichter bekleedde. In de bibliotheek aan het Broederenkerkplein las hij voor de laatste keer in die hoedanigheid voor.
Nauwelijks verstaanbaar ,,Ik ben blij dat ik er vanaf ben”, grapte hij. Hij was, evenals enkele anderen, aanvankelijk nauwelijks verstaanbaar door de galmende microfoon. Van de scheidende stadsdichter verschijnt steevast een bundel. Die van Papo heet Wat mij bezighield. Hij overhandigde het eerste exemplaar aan de burgemeester. Zij trad twee jaar geleden ongeveer gelijktijdig aan. Vermeulen: ,,Jij treedt nu af, maar ik ga nog een tijdje door. Goed dat dankzij jou zoveel mensen met de dichtkunst in aanraking zijn gekomen.” Verder te gast waren het combo (muziek en tekst) Romheen met la Zona en de dichters Willem van Toorn en Willem Thies. Ook de nieuwe stadsdichters traden op, meteen nadat de uitslag bekend was gemaakt.
Blij verrast Volgens Vermeulen was de jury ,,blij verrast met de hoeveelheid inzendingen en de kwaliteit ervan”. ,,Tien dichters lieten zich van hun beste kant zien, horen en lezen.” De voorronden hadden vorig jaar plaats. Er bleven zes genomineerden over (van de tien). Vermeulen las voor uit het juryrapport: ,,Otteline van Panthaleon van Eck schrijft bedachtzame gedichten over het menselijk bedrijf, dat ze met mildheid en levenswijsheid, ongetwijfeld opgedaan in haar praktijk als psycholoog, tegemoet treedt. Met rake woorden zet ze de broosheid van het leven op papier.”
Het absurde Over Merel Hubatka: ,,Zij laat in haar gedichten zien over een goed oog voor het absurde te beschikken – een spelfout of een plotseling opduikende kever is voldoende om elk menselijk streven te ondermijnen. Maar juist daaruit put zij schoonheid en troost.” Over allebei: ,,Ze schrijven gedichten die tegelijkertijd helder én gelaagd zijn, toegankelijk én diep.”
Poëtische stad Van Panthaleon van Eck werd in 1949 geboren in Amsterdam. Ze zei in haar jonge jaren: ,,Poëzie is mijn grote liefde en redde als puber mijn leven.” Nu zegt ze: ,,Die liefde wil ik graag uitdragen en Zutphen is zo’n poëtische stad.” Hubatka werd in 1978 geboren in Abepura (Nieuw Guinea). Ze zat op de vrijeschool in Zutphen en studeerde culturele antropologie en sociologie van de niet-westerse samenlevingen. Volgende week presenteert ze haar debuutroman. Daarnaast is ze (jazz)pianiste en zangeres. De muziek gaat bij haar optredens een woordje meespreken, kondigde ze al aan. En: ,,Ik vind het heel gezellig om samen met Otteline stadsdichter te zijn.”

Hoog geacht bestuur van Kopwit!

Mag ik hierbij jullie aandacht vragen (doorgaans is het andersom) voor een dichtevenement in Deventer, namelijk een dichtwedstrijd in verband met het 40 jarig jubileum in november van edelsmederij MINKKOOT hier ter plaatse. Zouden jullie bijgaande wervende folder ter kennis willen brengen van de onder jullie supervisie vallende dichters en dichteressen? Het lijkt mij een leuke uitdaging! Dank voor jullie gewaardeerde medewerking en een hartelijke groet van Cees Leliveld (liaison officer van het Deventer Dichterscafé).

GOUD IN DEVENTER Dit jaar bestaat onze edelsmederij MINKKOOT in Deventer 40-jaar. Een jubileum dat wij op een bijzondere wijze willen onderstrepen. En wel door het uitgeven van een poëziebundel waarin de kunst van het woord en de kunst van het edelsmeden hand in hand gaan. Daarvoor nodigen wij dichters (m/v) uit Deventer en wijde omstreken uit hun werk in te zenden voor een gedichtenwedstrijd. Uit de inzendingen zal het werk van tenminste 20 dichters worden genomineerd voor publicatie in de jubileumbundel. Een van hen zal worden gelauwerd als prijswinnende dichter.
Wat zijn de spelregels?
GOUD IN DEVENTER Alle dichters (m/v) uit Deventer en wijde omstreken worden hartelijk uitgenodigd nog niet gepubliceerd werk in te zenden voor onze bijzondere jubileumbundel waarin de poëzie van de edelsmeedkunst en die van het woord een eenheid zullen vormen. De bundel komt tot stand in samenwerking met het Deventer Dichters Café.
Het thema van de bundel is, hoe kan het ook anders, GOUD IN DEVENTER. Aan de deelnemers wordt gevraagd twee zelfstandige gedichten in te zenden; één gedicht waarin het element GOUD in alle mogelijke overdrachtelijke of reële opzichten, inclusief de edele smeedkunst aan de orde is; en één gedicht waarin DEVENTER in al haar mogelijke aspecten wordt bezongen, beleefd of belicht.
De deelnemers zijn geheel vrij in hun keuze van dichtvorm. Van sonnet, haiku tot en met het blanke vers of parlando-gedicht. Creativiteit moet de vrije loop hebben. Met het oog op de beschikbare publicatieruimte mogen beide gedichten echter niet langer zijn dan 30 regels. Dit inclusief eventuele witregels en de titel van het gedicht. Inzenden in MS Word Arial 10 pt.
De inzendingen worden beoordeeld door een onafhankelijke jury. Uit het ingezonden werk worden tenminste 20 dichters genomineerd voor de publicatie van hun beide gedichten in de jubileumbundel. Een van de genomineerden ontvangt de ereprijs.
De twee gedichten dienen vóór 15 september 2019 te zijn opgestuurd naar het secretariaat van het Deventer Dichters Café: c.m.leliveld@planet.nl
Nadere informatie over deze speciale poëtische competitie kan eveneens worden ingewonnen bij het secretariaat van het Deventer Dichters Café, via bovenstaand mailadres.

Veel inspiratie, Andri Mink en Paula Koot

Een Landgoed vol Kunst

Zo luidt anno 2019 voor de twintigste keer de naam van éen der grootste Oost-Nederlandse buitenkunstroutes, goed voor jaarlijks meer dan tienduizend bezoekers immers... Plaats van handeling is het Achterhoekse dorp Hummelo, 16 kilometer zuidelijk van Zutphen gelegen, uitstekend met zowel openbaar als privaat vervoer bereikbaar. Achter hotel-café-restaurant "De Gouden Karper", oprichtingsjaar 1642, bevindt zich sinds de nasleep van Wereldoorlog Twee niet langer het kasteel Enghuizen, wèl echter het gelijknamig Natuurmonumentaal Domein, waar jaarlijks van Goede Vrijdag tot en met Pinksteren bovenvermelde, krap vijf kilometer lange, deels rolstoelvriendelijke buitenkunstroute wordt opgesteld. Gratis toegangkelijk, het bijbehorend en zéer aanbevolen routeboek is voor luttele euro's verkrijgbaar op meerdere plekken in het dorp! Voor de tiende maal werken dit jaar, onder de subtitel "De Enghuizer Dialogen", dichters van de Achterhoekse netwerken De Omsmeders en Kopwit Zutphen mee. Zij doen dat door middel van bijdragen aan het routeboek (aanschaffen dus!), aan de route zelf (dit jaar door middel van een "Cadavre Exquis" in kettingpoëzievorm), en middels, door muziek omlijste, optredens bij het vaste route-onderdeel "De Poëzieklinkplek", soms ook op andere plaatsen daar dichtbij. Deze optredens vinden iedere zondagmiddag in genoemde periode plaats vanaf plusminus 14 uur; voor 9 juni = Eerste Pinksterdag is echter een "Kunstklinkfeest" in de maak, tussen 12 en 16.30 uur, met medewerking van vele, zich als een artistieke vlek over het Domein verspreidende, dichters en muzikanten... Komt dat meemaken dus: zie voor alle optreedroosters, alsook fraaie beelden uit eerdere edities, de (telkens aangepaste) webplek www.kunstwandelroutehummelo.nl. Welkom!

65 jaar Nieuwe griffels schone leien
3 februari 2019, van 13:30 tot 17:00 | de Bibliotheek Zutphen Kosten: gratis

Ter gelegenheid van de Poëzieweek wordt de 65ste verjaardag van Paul Rodenko’s bloemlezing 'Nieuwe griffels schone leien' gevierd met een feestelijke voorleesmiddag.
Dichters en dichtbundels
De viering vindt plaats in de bibliotheek van Zutphen, de stad waar Rodenko de laatste twintig jaar van zijn leven woonde. Deelnemende dichters zijn onder meer Erik Lindner, Hanz Mirck, Eva Jeune, Jesse Laport, Rinske Kegel, Wibo Kosters en H.C. ten Berge, die de middag tevens inleidt. Poëziecentrum Nederland heeft een tentoonstelling ingericht met de dichtbundels waar Rodenko uit geselecteerd heeft.
Bloemlezing
'Nieuwe griffels schone leien. Van Gorter tot Lucebert van Gezelle tot Hugo Claus. Een bloemlezing uit de poëzie der avant-garde' zoals de volledige titel luidt, verscheen in 1954 en was met 91.000 exemplaren een van de best verkochte en meest invloedrijke bloemlezingen uit de twintigste eeuw.
H.C. ten Berge schreef in 1978: ‘Toen ik als scholier er in geslaagd was drie weken lang mijn zakgeld op te sparen, kon ik tegen betaling van fl. 1,45 – het was voorjaar 1955 – in de boekhandel Paul Rodenko’s Nieuwe griffels, schone leien ‘bloemlezing uit de poëzie der avant-garde’ aanschaffen. (…) De kennismaking met Nieuwe griffels betekende een schok: zowel de inleiding van Rodenko als de bloemlezing zelf brachten menige (jonge) lezer in verwarring en tegelijk ook in vervoering.’ 
Organisatie
’65 jaar Nieuwe griffels schone leien’ wordt georganiseerd door Stelletje Druktemakers in samenwerking met Stichting Ida Gerhardt Poëzieprijs, Kopwit Zutphen en de Bibliotheek Zutphen.
Binnenlichtgedichten bij Dat Bolwerck
De Zutphense Ruimte voor Kunst "Dat Bolwerck", bezoekadres Zaadmarkt 112 (donderdag tot en met zondag, 12-17 uur), toont onder de naam "Licht en Dimensie" van 17 januari tot en met 24 februari 2019 LED-lichtkunstwerken (zie www.datbolwerck.nl voor meer daarover). Dichtersgroep Kopwit Zutphen laat in de duistere wintertijd "BinnenlichtGedichten" weerklinken, voor een deel op deze bijzondere gelegenheid geschreven: dit gaat gebeuren tussen 14.30 en 15.30 uur op zaterdagmiddag 2 februari, de toegang is gratis, het onthaal warm. Sabine Kars,  PB Kempe, Hans Mellendijk,  Helma Snelooper en Dick van Welzen laten hun geest vrijelijk over de eeuwige LED-velden waaien, hetgeen zij doen met muzikale inbreng door violiste Cornélie Wannée. Welkom bij deze mooie manifestatie in de landelijke Gedichtenweek!

Zutphense Welvingen is de titel die fotografe Petra van Vliet, sinds ruim een jaar woonachtig in het oosten des lands, bij wijze van eerbetoon gaf aan haar tentoonstelling van vrouwelijke naaktopnames in een monumentale gewelvenkelder. De feestelijke opening zal plaatsvinden op zaterdag 24 november 2018 om 15 uur, adres Rodetorenstraat 16 te Zutphen (achter de even zijde van de Houtmarkt): Kopwit-dichter P.B. Kempe zal dan zijn voor deze gelegenheid geschreven gedicht "Eiervrouw" plus ander werk voordragen. Meer over Petra op www.powershootacademy.com.

Eiervrouw (voor Petra van Vliet.
Zeer vrij naar Marcel Broodthaers)

Kelders zijn de grondslag. Zijn eieren,
die huizen baren: huizen die
vrouwen herbaren, o als eieren zo
naakt voor de lens welke schalen
krachtig doorboort door de wereld
aangebracht, hulzen als ont-aarde huizen
opengesteld voor het oog borende
tot in de levende dooiers,
vergaderd op de maat van de uitgetrokken Jazz.

P.B. Kempe

Kunstenaars in Zutphen, verenigt u (en blijf vooral uzelf)!
Dichtersgroep Kopwit Zutphen & het collectief Kunst op de Hoek geven met blijdschap kennis van hun toekomstige samenwerking! Die spruit is gezond ter wereld gekomen: binnenkort meer over lengte, gewicht en overige uiterlijke kenmerken opwww.kopwitzutphen.nl. & www.kunstopdehoek.nl
Op de foto de trotse ouders: vanaf links Fokje Russchen, Josée Kempe (nee, geen familie), Anna Wiersma, Louis Radstaak, Pieter Bas Kempe (nee geen familie), Cornel Pepers en Els Bottema. Sandra van de Griendt ontbreekt in beeld vanwege een te hoge vreugdesprong… Dank aan fotograaf Bobby, alias Kuifje!

POËZIECLUB KOPWIT VIERT POËZIEWEEK MET KIRA WUCK EN VICTOR VROOMKONING
woensdag 5 februari 2014, 20 uur, refter Stedelijk Museum, Rozengracht Zutphen, entree 10 euro, kaarten via info@kopwitzutphen.nl

Met prijswinnende dichters, twee slamdichters en de kersverse stadsdichter van Apeldoorn viert poëzienetwerk Kopwit op woensdag 5 februari 2014 de Poëzieweek in Zutphen.

Kira Wuck is een jonge Amsterdamse dichter die de laatste tijd in de schijnwerpers staat. Haar debuutbundel Finse meisjes werd genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs, en leverde haar de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs en de vijfjaarlijkse Eline van Haaren-prijs op. Op het podium doet ze het goed, getuige de winst in het NK Poetry Slam. 

Iemand die ook grossiert in literaire prijzen, en die te gast is op 5 februari, is Victor Vroomkoning. Deze oud-stadsdichter van Nijmegen, publiceerde onlangs zijn nieuwste bundel Paren, en vierde daarvoor zijn 25-jarig dichterschap met de bloemlezing Ommezien. Voor zijn werk ontving hij onder meer de Pablo Nerudaprijs en in 2006 de Karel de Grote-prijs van de stad Nijmegen. Dat jaar ook won hij met zijn bundel Stapelen de Publieksprijs voor de beste gedichtenbundel van 2005.
Een andere oud-stadsdichter, die van Zutphen, komt ook langs. Hanz Mirck, in januari benoemd tot stadsdichter van Apeldoorn laat van zich horen. Andere gasten: uit Zutphen Niek Hietbrink en Greetje Scholten en de Dordrechtse slammer Josse Kok. Voor de muziek zorgt celliste Wilma Pistorius.
De poëzieavond van Kopwit op 5 februari is een gevolg van het winnen van de Vriendenprijs van de Zutphense Musea eind 2012. Met de keuze voor de refter van het museum haalt Kopwit opnieuw de banden met het museum aan. Celliste Wilma Pistorius verbeeldt de band die sinds die uitreiking bestaat tussen Kopwit en de mede genomineerde voor de Vriendenprijs: Cellofestival Zutphen.
Kaarten kosten 10 euro en zijn te verkrijgen aan de zaal. Reserveren kan via info@kopwitzutphen.nl of telefonisch bij boekhandel Van Someren en Ten Bosch: 0575-513512 (gereserveerde kaarten tot 19.45 uur ophalen).

POËZIECLUB KOPWIT GASTHEER VAN HANZE POËZIEKARAVAAN
woensdag 27 november, 20 uur, café Pierrot, Houtmarkt 54, Zutphen

Op woensdag 27 november houdt Poëzieclub Kopwit in café Pierrot aan de Houtmarkt 54 in Zutphen vanaf 20 uur weer een literaire avond met voordrachten. Dit keer komen dichters uit de Hanzesteden Deventer, Harderwijk en Doesburg op visite.
De avond opent met onze Zutphense schrijfster en kunstenaar Greetje Scholten. Daarna volgt Jan Vijn uit Doesburg. Hij noemt zich dichter van onderweg omdat hij toegankelijke manier probeert te schrijven over gebeurtenissen uit zijn leven. Hij publiceerde twee bundels in eigen beheer en organiseert poëziemanifestatie in zijn woonplaats. Ineke Hamstra dan, publiceerde gedichten in twee Zuid-Afrikaans-Nederlandse bundels.
Dichter Piet Luijer is voorzitter van de literaire culturele kring Apollo in Harderwijk en bracht twee bundels uit in eigen beheer. Verder is hij bekend van festival Het Park Vertelt. Als extraatje naast het schrijven maakt hij ook muziek. Als troubadour op zijn gitaar verzorgt hij ook de muziek deze avond. Daphne Kalff bracht onlangs bij Boekscout haar debuutbundel Plusminus de Liefde uit. Daarin, en op deze Kopwit-avond, gedichten over de gewone dingen van het dagelijks leven, zoals de liefde, ingezoomd op details met subtiele humor.
Jos Paardekooper is voormalig stadsdichter van Deventer en richtte daar mede het Deventer Dichterscafé op. Hij wordt gevolgd door Herman Posthumus Meyjes, die sinds augustus de nieuwe stadsdichter van Deventer is. De selectiecommissie noemt hem een klassiek dichter en omschrijft zijn werk als fijnzinnig, genuanceerd en tijdloos, met zelfspot en af en toe een ondeugend randje. Tenslotte draagt Geert Zomer verzen voor. Hij was in 2011 en 2012 stadsdichter van Harderwijk en publiceert in 2014 zijn derde dichtbundel, Binnenman getiteld (uitgeverij Liverse).
Presentatie: Pieter Bas Kempe. Entree voor bezoekers kost 3 euro. Opgeven voor het volgende open podium van Kopwit kan via timpar@hotmail.com.

------------------------------------------------------------------------------

Kopwitleden gaan wel eens op pad, onlangs naar de Bibliotheek van Harderwijk, we noemden het 'Kopwit aan Zee'.
Hier kunt u films vinden over Kopwitleden in de bibliotheek:
Anna Wiersma, http://youtu.be/3QKbQvgMxE4 
Pieter Bas Kempe, http://youtu.be/52urIohre4s en
Louis Radstaak  https://www.youtube.com/watch?v=yIMZ7ijlCrE

uit de pagina Schaakgedichten:

Op vierenzestig velden schaakt de Moeder Gods:

is zij de witte dan wel de zwarte helft van twee?
Zij speelt de toren van Laurentius vol trots
de damevleugel op - en vanuit de mêlee

der kruisen in Vytautas' dreven voorwaarts
trekt een geestelijke raadsman richting roggeveld
waar een gesneden beeld tot leven wordt herwekt
en op vermetel paard ter slag naar Grunwald snelt.

Gesloten stelling, zelfs aan de bedrukte kant,
wordt nu door Gediminas' toren overmand, t
ot in het bosch dat zich vanaf Druskininkai
naar Idink uitstrekt met een weldoorvoelde draai
beslissend verschoven uit Arnt zijn meesterhand:
zo wordt wat west is oost, zo wordt wat kind is kraai.


P.B. Kempe,  januari 2013

Een dubbelbeeld van de Moeder Gods met het Jezuskind, oftewel Marianum, hangt nu gescheiden aan weerskanten van de Nederlands-Duitse grens te Anholt en Silvolde. Het zou omstreeks 1475 door Arnt, ook de Meester van Varsseveld genaamd, zijn vervaardigd. Volgens de overlevering is het beeld in de Tachtigjarige Oorlog verwijderd van de oorspronkelijke plaats in de Varssevelder Laurentiuskerk: de ene helft, huilend aangetroffen in een roggeveld, werd met bedroefd gezicht (vandaar de latere uitdrukking "bedrukte Moeder Gods") in de Antoniuskapel op Sinderen herplaatst, nabij het Idinkbosch en later overgebracht naar de Mauritiuskerk te Silvolde.

Vytautas en Gediminas - naar laatsgenoemde is een toren in de hoofdstad Vilnius gedoopt  - waren historische vorsten van het Litouws-Pools Groothertogdom, dat in 1410 bij Grunwald te midden der Mazoerische Meren de legermacht van de Duitse Orde der Kruisridders verpletterend versloeg.

De memoriaalkruisenheuvel nabij Siauliai, midden in het huidige Litouwen, is een vermaard pelgrimsoord. In het door water en bos omgeven Druskininkai, kuuroord in het zuidoosten des lands, groeide Mikalojus Konstantinas Ciurlinis op (1875 - 1911), de vermaarde Litouwse componist, musicus en beeldend kunstenaar.


Strategisch spel In de Hanzestad

aan de Berkel en de IJssel met haar fiere torens,
tussen de oases van hofjes bruist het leven, al eeuwen lang.
Er is de koning, niet het sterkste stuk in het schaakspel maar altijd aanwezig.

Ze lacht, de dame en beweegt gracieus horizontaal, verticaal zelfs diagonaal.
De torens hoe kan het anders beginnen in de hoeken.
Er zijn de lopers, de witte en de zwarte rond het paard dat sprongen maakt.

Deze fraaie sport is niet meer weg te denken in de historische stad met pakhuizen,
koopmanswoningen, kerken en resten van de vestigen.
Op 19 december van het jaar 1919 startte de Zutphense schaakclub.

Een mooi verhaal dat verder leeft in de wekelijkse partijen, lessen, toernooien en kampioenschappen.
Een levende legende door jong en oud met liefde en plezier in ere gehouden.

Erika De Stercke 

De kleinste elementen van het schaak

Ontbranden, worden alom zichtbaar, trillen;
Met gouden stralen breekt de stelling open,
De paarden zijn van vreugde aan het springen.

Welluidend zijn de torens die ijk hoor:
Geruis van dames, lopers lopen binnen.
Mij vallen toe de ogen… Wat gebeurt er?
Beweegt daar iets?... Het is de koning! Stilte!

naar het Spaans van Gustavo Adolfo Bécquer, 1836 – 1870
P.B.Kempe de Zutphense Toren 100 blz. 35

Uit het land van Topalov

De muziek bij avond was verstreken.
Verder ging de tijd in alle stilte.
Nacht viel en de donkere alleeën
in het stadspark gaandeweg verstilden.

Een paar mannen staan voor het buffet nog
luid hun schaakpartijen te bepraten –
en twee schuchtere zigeunerkinders
wagen hun geluk bij ’t peuken rapen.

naar het Bulgaars van Pentsjo Slavejkov, 1866 – 1912
P.B.Kempe in de Zutphense Toren 61 blz. 6

Een aardige schaker uit Eefde

zag plots dat hij zijn dame geefde
o nee, ’t moet zijn gaf.
hij was blij dat-ie nog laf,
o nee, dit moet zijn dat-ie leefde!

Een vrouw’lijke schaker uit Brummen
zat steeds onder ’t schaken te hummen.
Toen kwam er nog bij
dat bij tempodwang zij m
et haar vingers op tafel ging drummen.

Soved Snah in de Zutphense Toren 55 blz. 12

4 mei 2020
Wie kroont de zon tot ware kampioen van deze sportloze kobaltblauwe lente?
Fietsend van Arkel naar Alblasserdam, halfweg buurtschap De Donk
King of the Hill in langgerekte stille groene velden;  sloten omzoomd door felgele herik
De westelijke kim met scherpe contouren van mijn ouders stad, 1940, dat vliegtuiggeronk

Tine-nu 88- was nog een kind, in mijn hoofd barst de vredige rust nu voor even
Weer fietsend roept een grutto mij naar recenter verleden:
Molentochten, 1976, 2012, ijs breekt hier het strenge leven
Dat goed omlijnd past bij de anderhalve meter samenleving

Net als de koning, die ware het 1985 glanst op glad ijs: Wilhelmina was laf!
Bij mij staat de nu pijnlijk gekroonde dame ook schakend ter discussie
Schaamtevol speel ik het London systeem, net als zijn overgrootmoeder
Wat redt is geforceerde ruil op b3 of b6 als bevrijdende coronaloze  optie

Maar mijn Lettisch Gambiet is als Corona zelf na zet 3
De zwarte dame als ongrijpbaar virus dat via f6 Covid 19 verspreidt
Het bord verandert tot chaos en wit weet  niet wat de beste zet is
Zwart evenmin.  Genadeloos door tikt onze eindige tijd ...

Eric Kloppers

ZWICKMÜHLE

Dit is míjn schaakdag, kom maar op
met je Hammerschlag, Draak of Dunst
ach, daar kijk ik zo doorheen.

Wees blij dat ik je spaarde, hoor je dat
nerveus gesnuif van je paarden
en de voetknechten staan alleen
en-passant wat te schuifelen.

Ik neem nog maar een jenever
nu zet ik mijn ware lijntrekkers in,
plant vorken in deze gebakken lever
op tijd laat ik een toren springen.

Mijn koning bukt heus wel,
hij droomt, hij droomt niet meer, staat vierkant
achter mij op deze goede grond als hij buigt,
dan is het voor een dame

De vijand peinst over een infame
valstrik, Luft, Luft voor een slag
uit een suspecte logica dreigt
de perfecte zet, mat in twee,
Zugszwang! En dan valt zijn vlag.


© 2020 Dick van Welzen 

Het paard, de loper en de toren

Wanneer er onderling geen eendracht is,
gaat er van alles mis:
succes blijft uit – een hard gelag.

Paard, loper, toren: zij besloten op een dag
om met een volgeladen kar op weg te gaan.
Gespannen voor de wagen staat het drietal klaar.
Ze trekken om het hardst – de kar blijft staan.
Toch is de lading voor de drie niet echt te zwaar.
Maar ja, het paard wil zijn bekende sprongen maken,
terwijl de toren recht,
terwijl de loper averecht
opgang probeert te raken.
Wiens schuld is het? Ik spreek geen oordeel uit,
alleen de kar, die komt maar niet vooruit…

naar het Russisch van Ivan Krylov, 1769 – 1844
P.B.Kempe in de Zutphense Toren 68 blz. 5

Een oudere schaker uit W’veld

wist niet meer de naam van een schaakveld
is ’t grasveld of hooiveld,
is ’t graanveld of maisveld?

Toen wist-ie ineens “’k ben beneveld”

Soved Snah in de Zutphense Toren 48 blz. 13

Een andere schaker in Rekken,

die wilde zijn dame niet dekken.
Ja, wat zei de ziel: “Ik ben homofiel,
Mun koning, die laaknie verrekken”.

Dur was eens een schaker in Londen.
die dacht: aai hef een nieuwtje gevonden:
hie plee de het Spaans op z’n Italiaans,
maar dudders die vonden ’t deadzonde.

Er was eens een schaakster in Veere,
Die speelde met één van de here.
Het leek wel een bruid,
zo kleedd ze hem uit, daar konnie nog heel wat van lere.

Ik kende een schaker in Baren,
die liet eens zijn loperpaar paren,
maar thaalde niks uit,
geen muisjes met schuit, d
e winst liettie daarom maar varen.

Piet van Gorkum in de Zutphense Toren 42